Kenjutsu

Kenjutsu (剣術, ken-jutsu), Japon kılıcı katananın kullanımı üzerinde uzmanlaştığı bir geleneksel Japon savaş sanatıdır. Yüzyıllar boyunca buşi ve samuraylar tarafından kullanılmıştır. Kenjutsu genelde bir partnerle çalışılan formlardan oluşan bir idman yapısına sahiptir. Kata adı verilen önceden düzenlenmiş hareket dizileri yardımıyla teknikler öğretilir. Solo olarak ve bir veya daha fazla kişiyle yapılan kata çeşitlerine sahiptir. Birden fazla kişiyle yapılan katalara Kenşi Kata denir. Kenjutsu öğrenen kişiye Kenşi adı verilir.

Kenjutsuda asıl önemli olan çalışılan koryu(eski ryu)nun öğrencilerine Japon kılıcıyla ne çeşit klasik silahlara karşı eğitim verdiğidir. Bu nedenle kenjutsu bütün klasik Japon kılıç okulu öğretisinin önemli bir yüzüdür. Kenjutsuda kuşak renkleri yoktur, bunun yerine kuşakların deşi, renşi, kyoşi ve hanşi gibi unvanları vardır.

Bugün birçok koryu okulları öğretilerinin bir parçası olan kenjutsu eğitimi vermeye devam etmektedir. Ve bazıları çok az bir miktar da olsa daha da iyiye gitmektedir. Yagyu Şinkage-ryū, Kaşima Şinto-ryū, Kaşima Şin-ryū, Kaşima Şinden Jikishinkage-ryū ve Hyoho Niten İçi-ryū gibi ünlü ryūlardan bazıları hala varlıklarını sürdürmektedirler. Ve dünyanın farklı yerlerindeki dojolarda eğitimleri verilmeye ve öğretileri yaşatılmaya devam edilmektedir. Bu ryūlardan bazılarının ilk ortaya çıkışı Tokugava Şogunluğunun ilk yıllarına kadar dayanmaktadır. Maniva Nen-ryū (1368'de bulundu) gibi bazı ryuların ilk bulunduğu zamanlar 14. yy.a kadar gerileyebilir. Bu ryulara örnek olarak gösterilebilecek olan ryulardan bazılarının isimleri ve bulunduğu tarihler şöyle : Tatsumi-ryū (Eişo dönemi 1504-1521) ve Kaşima Şin-ryū (yaklaşık olarak 1450 yılı)

Tarih boyunca Japonlar kılıcın önemini kavradıkça kılıç kullanımı da gelişmiştir ve binlerce farklı ryu ortaya çıkmıştır. Öyle ki bir insan ömrü boyunca tüm ryuları öğrenmeye kalksa ryuların hepsini öğrenmeye ömrü yetmez. Özellikle Edo döneminde Japonya'da binlerce kenjutsu ryusu bulunurken, Meiji dönemindeki teknolojik gelişmeler ve batılılaşmanın etkisiyle kullanılabilirliğini kaybederek kenjutsu öğreten okul sayılarında büyük bir azalma olmuştur. Bugün dünya genelinde çok az sayıdaki dojolarda halen bazı ryular öğretilmektedir. Japonya'da kenjutsu öğreten dojo sayısı ise bugün 20-25 civarındadır.

Diğer Uygulamalarla Karıştırmak

Kenjutsu, iaido veya iaijutsu ile birbirine karıştırılmamalıdır. İaijutsunun rolü genellikle bir kılıç ile silahlanmış bir düşmana karşı koyabilmek için eğitim vermektir. İaijutsu tekniklerin mükemmel bir şekilde uygulanmasına izin verir. Daha sonra iaijutsu partner eşliğinde yapılan katalarda stresin olmamasını sağlar. İaijutsu, kenjutsunun içinde yer alan ve kenjutsunun bir parçası olup tamamlayıcı olarak görev yapan teknikler topluluğudur. Bu nedenle iaijutsu farklıdır.

İaijutsu ve kenjutsu arasındaki genel fark bir kataya başlarkenki kılıç duruşlarındadır. İaijutsuda başlangıçta kılıç saya(kın)nın içindedir ve kılıç çekerken yapılan kesme hareketleri üzerinde durulur. Genellikle koryu merkezi iaijutsu katasında uygulamaların adımlarını düzgünce değiştirmektir. Ve kılıcın sayadan çekilme hızı burada önemlidir. Kenjutsu ile arasındaki fark da kılıcın sayada olup olmamasıdır. Kenjutsuda kılıç saya dışındadır, çoktan çekilmiştir. Saldırı ve savunma tekniklerinin her ikisi üzerinde de durulur. Bununla birlikte bu farkı tutarsız kılan istisnai kenjutsu kataları da mevcuttur. Bu kenjutsu kataları da iaijutsu katalarının başında olduğu gibi kılıç sayanın içerisindedir.

Gereçler

Kenjutsuda gereçler [[300 ]] yıldır çok az bir değişikliğe uğramıştır. Standart pratik aracı meşe ağacından yapılmış bir bokken (katanayla aynı uzunluk ve ağırlığa sahip antrenman aracı, başka bir deyişle tahta katana) veya gerçek bir katanadır. Kata ve kenshi kata çalışmaları sırasında bokken kullanılırken, gerçek bir katanayla (Sadece ileri seviyedeki kenşilerin kullanmasına izin verilir) tameşigiri adı verilen su emdirilip sarılmış hasırlar veya kalın bambu sarıkları ile katanın gerçek bir hedef karşısında kullanılması hissiyatı verilir. Kenjutsuda kıyafetler geleneksel hakama, keikogi ve obiden oluşur. Kenjutsu tekniklerinde hamleler çok güçlüdür ve rakibi öldürmek üzere yapılır. Kol ve bacaklar yerine gövde ve boyna hamle yapılır. Amaç kesin ölümdür, uzun süren çarpışmaların yeri yoktur.

Bokken sadece bir pratik aracı olarak görülmemelidir. Zira bokken ile gerçek bir katana sahibi rakiplerinin karşısında durabilen kılıç ustaları olduğu gibi, bokken ile gerçek bir katana sahibi rakiplerini alt edebilen kılıç ustaları da vardır (bkz. Miyamoto Musaşi).

Bokkenin stili nasıl bir dizayna sahip olduğuna bakılarak anlaşılır. Boy ve ağırlıkları bu dizaynı oluşturan unsurlardır. Ryuların tekniklerine uygun çeşitli bokkenler kullanılır. İki ayrı ryuya bağlı olan iki farklı kenşinin kullandığı bokkenler birbirinden farklıdır. Örneğin çok ince ve hızlı bir yapıya sahip olan Yagyu bokkeni süratli ve hafif teknikleri olan Yagyu Şinkage-ryūsu için uygun olan bokken iken ; daha ağır ve düz olan Kashima Shin bokkeni sivri yapısı ile ağır ve sert teknikleri olan Kashima Şin-ryūsu için uygun olan bokkendir.

Bazı ryularda yaşça küçük olan öğrenciler için şinai adı verilen deri veya kumaşla kaplanmış bambudan yapılmış bir pratik aracı kullanılır. Fukuro şinai daha çok kendo çalışmalarında kullanılsa da bazı kenjutsu ryuları da bu tür durumlarda şinaiyi tercih edebiliyorlar.

Nitojutsu

Bazı kenjutsu ryuları çalışmalarında çift kılıç kullanırlar. Bir elde uzun kılıç olan odaçi, diğer eldeyse kısa kılıç olan kodaçi bulunurdu (Geçmişte samuraylar da çift kılıç taşırlardı, buna uzun kılıç daito ve kısa kılıç şoto kelimelerinden türetilmiş daişo ismi verilirdi. Bu savaşçının onurunu simgelerdi. Ancak tüm samuraylar çift kılıcı aynı anda kullanmazdı, sadece çift kılıcı aynı anda kullanan ryulara sahip olan samuraylar kullanırdı). Bu çift kılıç tekniğine Nitojutsu denirdi. Nitojutsu 1584-1645 yılları arasında yaşamış olan tarihteki en ünlü samuraylardan biri olan Miyamoto Musaşi ile anılsa da aslında çok daha eski ryularda da çift kılıç tekniği kullanılmakta idi. Örneğin Muromaçi döneminin ilk yıllarında kurulmış olan Tenşin Şoden Katori Şinto-ryū ve Eişo döneminde kurulmuş olan Tatsumi-ryū'da da nitojutsu teknikleri yer alıyordu.

Ryular(Okullar)

Ryu kelime anlamıyla okul manasına gelmektedir. Kenjutsu bir ryular topluluğudur. Bilinen ilk sistematik yapıya sahip olan ryu 800 yılında kurulmuştur. Ve tarih boyunca binlerce ryu kurulmuştur. Özellikle 16. yy. teknik ve felsefi açıdan en zengin dönemdir kenjutsu için. Her okul oldukça tutucudur. Tekniklerini kendi ryusu dışındakilerle asla paylaşmazlar. Bugün çok az sayıda ryu kalmış olsa da çalışmaları en iyi şekilde yapılmaya devam edilmektedir. Günümüzde hala eğitimi verilen ve tanınmış ryulardan bazıları şunlardır:

Araki-ryū
Hoki-ryū
Hontai Yoşin-ryū
Hozoin-ryū
Hyoho Niten İçi-ryū
Jigen-ryū
Kaşima Şin-ryū
Kaşima Şinto-ryū
Mugai-ryū
Muso Jikiden Eişin-ryū
Muso Şinden-ryū
Ono-ha Itto-ryū
Ovari Kan-ryū
Şinto Muso-ryū
Seişin-ryū
Suio Ryu
Tendo-ryū
Tennen Rişin-ryū
Tenşin Şoden Katori Şinto-ryū
Yagyu Şinkage-ryū

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Classical Warrior Traditions of :Japan – 3 ciltlik set (Diane Skoss ) Koryu kitapları

  Koryu Bujutsu: Classical Warrior Traditions Of Japan ISBN 1-890536-04-0
  Sword & Spirit: Classical Warrior Traditions Of Japan, Volume 2 ISBN 1-890536-05-9
  Keiko Shokon: Classical Warrior Traditions of Japan, Volume 3 ISBN 1-890536-06-7

Bu makale İngilizce ve Almanca Vikipedi'den çevrilerek derlenmiştir.

Dış bağlantılar

Koryu.com26 Ekim 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
KoryuWeb2 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Suio Ryu7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Katori Shinto Ryu1 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Shibumi Dojo 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.