Ieoh Ming Pei
Ieoh Ming Pei | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum adı | 貝聿銘 |
Doğum | 26 Nisan 1917 Guangzhou, Guangdong, Çin Cumhuriyeti |
Ölüm | 16 Mayıs 2019 (102 yaşında) New York Şehri, New York, Amerika Birleşik Devletleri |
Evlilik(ler)i | Eileen Loo (e. 1942; ö. 2014) |
Çocukları | 4 |
Alanı | Mimar |
Etkin yıllar | 1942–2019 |
Sanat eğitimi | Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Harvard Üniversitesi |
Etkilendikleri | Le Corbusier, Frank Lloyd Wright |
Ünlü yapıtları | Louvre Piramidi Çin Bankası Kulesi Ulusal Sanat Galerisi Doğu binası John F. Kennedy Başkanlık Kütüphanesi ve Müzesi |
Ödüller | |
Pritzker Mimarlık Ödülü Başkanlık Özgürlük Madalyası | |
Ieoh Ming Pei (Çince: 貝聿銘, Pinyin: Bèi Yùmíng) veya ismin baş harfleri ile daha çok bilinen I. M. Pei (26 Nisan 1917, Guangzhou - 16 Mayıs 2019, New York) Pritzker Mimarlık Ödülü kazanan Çinli-Amerikalı mimardır. Yüksek modernist mimarlığın son temsilcisi olarak bilinmektedir. Kayaç, beton, cam ve çelik kullanarak soyut formu ile çalışıyor. Pei, dünyanın her dört köşesinde ortaya koyduğu çalışmaları ile, muhtemelen 20. yüzyılın en başarılı mimarlarından biridir.
Erken hayat ve eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]26 Nisan 1917 yılında Pei Çin'in Guangdong eyaletindeki Kanton kentinde doğmuştur.
Ailesi 15. yüzyılından itibaren Jiangsu eyaletinin Suju kentinde yaşamıştır. Babası sonra da Çin Bankası'nın yönetmeni ve Central Bank of China'nın başkanı olmuş bir bankacıydı. Ailesi Hong Kong'a taşındıktan sonra Pei orta okulu bitirdiği zamana kadar orada yaşamıştır. Daha sonra babasının Çin Bankası'ndaki görevi kabul etmesi nedeniyle Şanghay'a taşındılar.
Pei ailesinin atalarına ait konutu Suju'da meşhur bir bahçededir. Dünya Mirası listesinde Classical Gardens of Suzhou (Suju'nun Geleneksel Bahçeleri) olarak listelenmiştir. Evin adı Aslan Ormanı Bahçesi olup, birçok su ile doğal olarak yapılan kayaç heykele sahiptir. Pei binaların doğa ile nasıl birleştiklerini çok sevdi, özellikle ışık ve gölge karışıklarını çok sevmiş ve eserlerinde kullanmıştır.
18 yaşındayken Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Pennsylvania Üniversitesi'nde mimarlık okumadan önce, ilk eğitimi Hong Kong'un St Paul Koleji'nde almıştır. Daha sonra eğitimine Şanghay'daki St John Üniversitesi'nde devam etti. 1940 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden B.A. mimarlık diploması kazandı. Ayrıca Harvard Tasarım Okulu'nda okuduktan az sonra Princeton, New Jersey'deki Milli Korunma Araştırma Komitesi'ne üye oldu.
1944 yılında Harvard Üniversitesi'ne geri döndü ve Bauhaus ile ilgili olan Walter Gropius altında okudu. 1946 yılında mimarlıkta master derecesini kazandı. Harvard fakültesinde yardımcı profesör oldu. 1951 yılında Wheelwright Travelling Fellowship'i kazandı ve 1954'te Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı oldu.
Kariyer
[değiştir | kaynağı değiştir]1948 yılında William Zeckendorf Webb and Knapp adlı bir emlak geliştirme şirketinde yeni bir iş memuriyeti, Mimarlık Yönetmeni, Pei'e verdi. Webb and Knapp'te çalıştığı zaman, Pei Amerika Birleşik Devletleri'nin her dört köşesinde birçok büyük mimari ve planlama projelerle çalıştı ve çoğunlukla Ludwig Mies van der Rohe'nın stili gibi binalarını tasarladı.
1955'te Pei kendi mimari şirketini kurdu, adı öncelik I. M. Pei and Associates olarak biliniyordu ve sonra, 1989 yılına kadar, I. M. Pei & Partners. 1989'da Pei Cobb Freed & Partners olarak biliniyordu ve James Ingo Freed ve Henry N. Cobb'a söz hakkı verdi.
Bazı çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]-
1974 — Ulusal Sanat Galerisi'nin Doğu Binası
-
1989 — Çin Bankası Kulesi, Hong Kong
Ailesi ve geç hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1990 yılında Pei emekli oldu ama firmasında hala daha kendi ofisi var. Dört tane çocuğu var, ikisi mimar. İki tane oğlu var, Çien Çung (Didi) Pei ve Li Çung (Sandi) Pei. Oğulların kendi firması var. 1992'de I. M. Pei oğulların firmasında, Pei Partnership Architects tasarım çalışmalar ile katıldı.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Pei Cobb Freed & Partners sitesi29 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- I.M. Pei ile bir röportaj (Haziran 2004) 30 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- New York Mimari Resimler- Pei, Cobb, Freed 21 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Pritzker Ödülü Biyografi, Resim Galeri, ve Kabul Konuşması
- 1917 doğumlular
- Guangdong doğumlular
- I.M. Pei
- 20. yüzyıl Amerikalı mimarları
- 21. yüzyıl Amerikalı mimarları
- Çinli mimarlar
- Pritzker Mimarlık Ödülü sahipleri
- American Academy of Arts and Letters üyeleri
- 100 yaş üstü Amerikalılar
- Harvard Graduate School of Design'da öğrenim görenler
- Modernist mimarlar
- Başkanlık Özgürlük Madalyası sahipleri
- Praemium Imperiale sahipleri
- Kraliyet Altın Madalyası sahipleri
- Ulusal Sanat Madalyası sahipleri
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Çinli göçmenler
- MIT School of Architecture and Planning'de öğrenim görenler
- Gökdelen mimarları
- 2019 yılında ölenler
- New York'ta ölenler
- Çin asıllı Amerikalılar
- Académie d'architecture üyeleri