Lucius Tarquinius Superbus
Lucius Tarquinius Superbus (Gururlu Tarquin ya da II. Tarquin olarak da bilinir) Roma Krallığının yedinci ve son Roma Kralı. Beşinci kral Lucius Tarquinius Priscus'un oğlu ve altıncı kral Servius Tullius'un damadı olup Etrüsk kökenlidir ve MÖ 535 - MÖ 510 yılları arasında tahta çıkmıştır. MÖ 510 yılında tahttan indirilmesinin ardından Roma Cumhuriyeti kurulmuştur.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Anlatılan bazı erken dönem hikâyelerine göre Tarquin tahta Latium'da, Servius Tullius'un kanlı bir şekilde öldürülmesinin ardından çıkmıştır. Söylenenlere göre Tarquin tahtın babasından kendisine değil de bir kölenin oğlu olan Servius Tullius'a kalmasına bozulmuştu. Diğer bazı hikâyelere göre ise Tarquin'in karısı, kendi öz babası olan kralın devrilmesiyle ilgili planların merkezinde yer almıştı. Her iki hikâyede de anlaşılacağı gibi amaç Tullius'u tahttan indirmektir.
Servius Tullius'un devrilmesinin ardından, Tarquin karısının da yardımı ile Senatoyu topladı ve kendisini Roma kralı ilan etti. Yeni kral (ya da karısı), Tullius'un öldürülmesiyle birlikte planladıkları darbeyi tamamladılar. Bu olaydan sonra Tarquin'in karısının babasının cesedinin üzerinden arabasıyla sürekli geçtiği anlatılır. Tarquin, gücünü sağlamlaştırabilmek için Tullius'u desteklemiş olan anahtar konumundaki senatörleri öldürttü ve anayasayı yürürlükten kaldırarak yerine katıksız bir despotizm kurdu. Volsklar, Latinler ve Etrüskler'e savaş açıldı ancak kral askerleri kendi yandaşı toprak sahiplerinden ve yabancı müttefiklerinden sağladığından alt sınıflar silahlardan mahrum edilerek kraliyetin ihtişamını yansıtacak anıtların (ve Cloaca Maxima gibi kamu yapılarının) inşaasında istihdam edildiler.
Saltanatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kral Tarquin Cumaean Sibyl rahibelerine başvurduğu zaman, ona fahiş fiyattan dokuz adet kehanet kitabı önerdiler. Tarquin öneriyi hemen reddetti ve bunu üzerine Sibyl rahibesi dokuz kitaptan üçünü yaktı. Rahibe ona geri kalan altı kitabı yine aynı fiyattan vermeyi teklif etti. Tarquin tereddüt etti ancak tekrar reddetti. Sibyl rahibesi geri kalan altı kitaptan üçünü daha yaktı ve ona son üç Sibylline Kitapları'nı orijinal fiyatından satmayı teklif etti. Tarquin sonunda altı kitap kaybederek teklifi kabul etti.
Kitaplar ona 6000 talent'e mâlolmuştu; ayrıca ona kendisini kalabalıklardan gizlemesini çünkü bir gün iyi bir yurttaş tarafından mızrakla kalbinden vurularak öldürüleceğini söylediler. Bu sebeple, Tarquin saltanatının geri kalanını sarayından yürüttü ve hiçbir zaman kalbinden vurulmadı ancak bir gün banyo yaptığı sırada çıldıran Yunan kölesi tarafından boğularak öldürüldü.
Tarquin'in şehir üzerindeki hakimiyeti üç eylemle onaylanmıştır:
- Roma Forumu'na bakan Tarpeian kayalıklarının Sabinlerin kutsal yapılarından temizlenerek düzleştirilmesi.
- Capitol Tepesi yakınlarında, tanrı Jüpiter'e adanmış olan tapınağın tamamlanması.
- Oğlunun Tusculum'lu Octavius Mamilius'un kızıyla talihli bir evlilik yapmasıyla sağlanan ittifakın, onun savaş meydanlarındaki gücünün güvenliğini sağlamlaştırması.
Bu üç kehanet kitabı, her ne kadar uygun bir anlaşma sağlamak için yeniden yazılmış ve değiştirilmiş olsalar bile Roma tarihi boyunca birçok uğursuz zamanda başvuru kaynağı olmuştur. Örneğin, Roma Lejyonları Hannibal tarafından Cannae savaşı'nda yok edildiği zaman kitaplara danışılmış ve Romanın uğursuzluktan kurtulabilmesi için iki Galyalı ve iki Yunanın pazar yerinde canlı canlı yakılarak öldürülmesi gerektiği sonucu çıkartılmıştır. Yöneticiler, uluslarının mutluluğu için geleneksel vatana bağlılığı göstermek amacıyla bu gaddarlığı üstlenerek öğüdü yerine getirmişlerdir.
Tahttan indirilmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarquin'in saltanatını kan ve şiddetle şekillenmiştir; oğlu Sextus Tarquinius'un Lucretia adlı bir kadına tecavüz etmesi Lucretia'nın akrabası Lucius Junius Brutus (kendisi de Tarquin hanedanı mensubudur) ve Lucretia'nın dul kocası tarafından başlatılan bir ayaklanmaya neden olmuştur. Ayaklanma, Tarquin'in yirmibeş yıllık saltanatından sonra birçok soylu ailenin Roma'dan kovulmasıyla sonuçlanmış ve Brutus Roma Cumhuriyeti'nin ilk Konsüllerinden birisi olmuştur.
Sürgüne gönderilmesinin ardından, Tarquin Cumhuriyetçi akımların Romanın sınırları dışına taşacağı iddiasıyla diğer Etrüsk ve Latin krallarının desteğini almaya çalışmıştır. Ailesinin Etrüsk kökenli olması nedeniyle aradığı destek güçlü Etrüsk lordu Clusium'lu (şimdi Chiusi) Lars Porsenna'dan geldi ancak Tarquin'in geri dönmek için tüm gayretleri boşunaydı. Tarquin M.Ö. 496 yılında Campania'daki Cumae şehrinde sürgünde öldü. Tarquin'in ölümüyle birlikte Krallar çağı sona erdi; Roma vatandaşlarının tek başına gücü elinde tutacak bir krala artık güvenleri yoktu ve böylece Cumhuriyet rejimini biçimlendirdiler.
| Önce gelen: Servius Tullius |
Roma Kralı MÖ 535-MÖ 510 / MÖ 509 |
Sonra gelen: Krallık kaldırıldı. |
