sinamoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]si-na-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]SINA— 'biror yoʻsinda sinovdan oʻtkaz—'. To— hirjon kinoya bilan jilmaydi: "Barcha dorilarni s i n a d i m. Meniki bedavo dard" (Oybek). Bu feʼl qadimgi turkiy tilda mavjud boʻlib, ' sinash1 maʼno — gini anglatgan sïn otidan —a qoʻshimchasi bilan yasalgan (ПДП, 424; Devon, III, 289; DS, 504); oʻzbek tilida a un — lisi ä unlisiga a\mashgan, ï unlisining qattiqlik
belgisi yoʻqolgan: sïn + a - sïnä— (Hozirgi oʻzbek ti
liga yetib kelmagan sïn oti qozirgi qirgʻiz tilida
mavjud: КРС, 679).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Sinovdan oʻtkazmoq, tek-shirmoq, tekshirib koʻrmoq. ◆ Tayyor mashina-larni sinamoq. Sinamagan otning sirtidan oʻtma. Maqol . ◆ Er yigitni maydonda sina.
- Maqol. m U ◆ [Aziz Abdurazzok] faqat sheʼr yozib kolmay, nasriy hajvchilikda ham kuchini sinamoqda. "Mushtum . ◆ Shildir-shildir qa-mishga sirgʻam tushdi, yor-yor, Sinalmagan yi-gitga singlim tushdi, yor-yor. "Oq olma, „qizil olma"“ .
2 Bir predmetam (maye, dorini, taomni) ishlatib koʻrib yoki isteʼmol qilib, taʼ-sirini aniqlamoq. ◆ Tohirjon kinoya bilan jilmaydi: -Barcha dorini sinadim. Meniki bedavo dard. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
3 Imtihon qilib, bilim darajasini aniqlamoq. ◆ Oʻkuvchilarni fizikadan sinab koʻrmoq.
4 Oʻsmoqchilab soʻramoq, qoʻyniga qoʻl sol-moq. ◆ Uning [Hotamning] saxiyligi rostmi, yolgʻonmi — sinash maksadida, bir-ikki odam oʻsha tulporni soʻrab, oldiga borishibdi. Shuk-rullo, „Javohirlar sandigʻi“ .
5 Boshidan kechirmoq, oʻz tajribasida, hayotida koʻrib bilmoq. ◆ Qarzga yoʻliqqandan koʻra, baloyi nogahonga yoʻlikkan yaxshi. Ham-masini sinadik. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Sinasin oʻz baxtini, Baxti qoʻllasin uni. H. Olimjon .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]СИНАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]OʻTIL
Feʼl
[tahrirlash]sinamoq sinamoq
Ruscha ru
sinamoq
испытывать, проверять, пробовать; экзаменовать; ◆ kuchini sinamoq (или sinab koʻrmoq) пробовать силы, испытывать (чьи-л.) силы; men bu yigitni jang maydonlarida koʻp sinaganman я испытал этого молодца во многих сражениях; oʻquvchining bilimini sinab koʻrmoq проверять знания ученика; sinamagan otning sirtidan oʻtma посл. (букв. не проходи возле лошади, которую не испытал) 1) не доверяйся человеку, которого не знаешь; 2) не берись за дело, которого не знаешь.