Mogoč

Mogoč
Могоча
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2021)	12,390 ristitud
Pind	20 km²
Telefonkod	+7−30 241-xx-xxx
Avtokod	75, 80
Aigvö	UTC+9 (MSK+6)

Mogoč (ven.: Мого́ча) om Venäman lidn Baikalantagaižen randan pohjoižpäivnouzmas. Se om Mogočan ümbrikon (edel vn 2023 kezakud — rajonan) administrativižeks keskuseks da palaks.

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1910 žiloks raudtestancijanno sauvomha Transsiban Amuran raudted. Mogoč-stancii om avaitud vspäi 1914, nimitihe jogen mödhe. Gidronim libui evenkan kelen mongoči-nimitusespäi: evenkalaižiden mongo-heim i či-suffiks «kenen». Žilo šingotihe kuldan samižel, i vl 1950 sai lidnan statusad.

Vspäi 1968 sijazihe il'mvägid Mogočas i sauvoškanzihe nügüd'aigaižikš. Lidn om kuldan samižen rajonan keskuseks, sen päedheotandad mülüdas raudten i mecan ümbriradmižen sarakoihe.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Amazaran mägisel'gan ezimägištol, 620 m ü.m.t. keskmäižel korktusel, Mogoč-jogen lanktendan sijas Amazar-jogehe (Amuran hurapol'ne bassein).

Matkad Čithasai om 460 km suvipäivlaskmha orhal vai 585 km «Amur»-avtotedme (R-297). Lähembaižed lidnad oma Skovorodino (Amuran agj) 275 km päivnouzmha orhal vai 345 km «Amur»-avtotedme i Sretensk 215 km suvipäivlaskmha orhal vai 470 km avtol.

Klimat om terav kontinentaline mussonižen pirdoidenke, päivoikaz, kezal eriližešti. Tal'v om kuiv vilu. Voden keskmäine lämuz om −5,1 C°, kezakun-elokun +13,9..+17,0 C°, tal'vkun-uhokun −24,3..−29,3 C°. Ekstremumad oma −51,7 C° (tal'vku, uhoku) i +37,6 C° (heinku). Kezaaigan minimum om −6,7 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +5,1 C° (uhoku). Voib panda halad kezaaigan miččel taht kul (heinkun minimum om −1,7 C°), ei voi olda sulasäd vilukus (maksimum om −3,2 C°). Paneb sadegid 433 mm vodes, enamba kezakus-elokus (83..110 mm kus), vähemba kül'mkus-keväz'kus (29 mm pordos).

Tobmuz

Mogočan lidnankund oli vll 2004−2023. Čaldonk-žilo (ven.: село Чалдонка, 284 rist. vl 2010) i koume pen't žilod raudtestancijanno mülüiba lidnankundha Mogočan ližaks. Lidnankundan pind oli 69,38 km².

Lidnankundan tobmuden pämez' oli sen Administracijan pämez'. Lidnan Administracii om likvidiruidud vn 2024 sulakus, sen jäl'gmäine pämez' oli Natal'ja Veko vn 2019 sügüz'kuspäi, edeline — Jevgenii Krasnov (tal'vku 2011 — sügüz'ku 2019). Lidnan Nevondkundan ezimez' oli Aleksei Bardahaev vn 2015 redukuspäi.

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 13 258 ristitud, lidnankundan — 13 652 ristitud, rajonan viž ühesandest, vl 2021 lidnan — 12 390 ristitud. Vl 2017 kaik 13 442 ristitud elihe i 13 785 ristitud kaikes lidnankundas. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli enamba 17 tuh. eläjid vll 1970−1992 (17 884 ristitud vl 1970).

Ortodoksižen hristanuskondan Raštvoiden jumalanpert'^[1] om pühästadud vl 2014.

Lapsiden opendusen aluzkundad oma severz'-se päivkodid, kaks' keskškolad (nomer 1 i 92), lapsiden sädamižen keskuz, čomamahtoiden škol. Professionaližen opendusen aluzkundad ratas lähembaižiš lidnoiš.