De Fonteintjes
De Fonteintjes zyn e reekse van dêels kunstmoatige, dêels nateurlyke duneplasn, dunerietlandn en dunestruukn geleegn langst e 4 km lange stroke tusschn de dunegordel en de kustboane van Zêebrugge noa Blanknberge. Oundanks under liggienge vlak by de zêe, hèn ze zoet woater. Vandoar de noame Fonteintjes: 't woater komt uut de ground.
't Styf zeldzoam milieu zorgt vor een uutzounderlyke plantegroei. In 1868 schrêef François Crépin, één van de grotste Belgische plantkundign: "ces prairies sont les plus intéressantes de tout le littoral", d' interessantste van hêel de kust. Surtout de vele sôortn orchideen zyn speciaal.
De zes nu nog overbluvende lêger geleegn gebiedn (depressies), zyn van mekoar geschid deur dwarsdyksjes die terzelfdertyd ook dienn ols toegangswegeltjes noa 't strange. Vanof 't wandelpad ip de Groaf-Jansdyk is 't er een uutzicht over hêel 't gebied, de zêe en d' achterliggende polders. Informoasjebordn zorgn vor uutleg. De vier lêger geleegn gebiedn vanof Zêebrugge vormn 't eigntlyk reservoat beheerd deur Natuurpunt vzw. Ze zyn allêne moa toegankelyk ounder begeleidienge van e gids. Ipvallend is d' ofwisselienge van biotoopn binn zuk e relatief klêen gebied.
Fonteintjes
[bewerkn | brontekst bewerken]- 't Eendefonteintje (Zêebrugge) is kunstmoatig uutgegroavn. Allêne moar an de landkant is't er nog riet. Tusschn de vyvers en de kustboane ligt er e wilgebusje. An de dunekant was 't hêlegans g'erodeerd deur overbetredienge en de begroeiienge was bykan totoal verdweenn. Vo da proces definitief were te droain is 't gebied ofgeslootn. Nu is 't herstelproces vulip bezig.
- 't Orchisfonteintje, de twêede plas, is 't bewys da kustverdedigienge en nateurbeheer perfect tegoare kunn goan. De duunn zyn veel hoger en der is een echt bus ountwikkeld. De plas dankt zyn noame an d' Orchisplantn die der groein, lik vlêeskleurige Orchis, rietorchis, moeraswespnorchis en de styf zeldzoame en beschermde bienorchis. 's Wienters stoan der grôte dêeln ounder woater van 't relatief droge, kruudnryke en ôorsprounkelyk kalkachtig dunegasland. 's Zomers bluuft er allêne moar in 't ôostelyk dêel e klêene oundiepe plas over.
- 't Busfonteintje toogt e hêel ander beeld: in den oôstelykn helt is 't er oopn woater mè rietveldjes der round en in den hoek e wilgebusje. An de westelykn helt is't er e droger gedêelte met duneriet en e moerasbusje mè wilge en sleedôorn. De dunevoet is dichtebegroeid mè vlier en witte abêle en in mindere moate me duundôorn.
- De Rietfontein, 't latste ofgeslootn reservoatgedêelte, bestoat uut uutgestrekte rietveldn met in 't centrum twêe plekn oopn woater mè klêene lisdodde der round. Ieder seizoen zyn der typische rietveugels, lik rietgors en blowbost. An de dunevoet groeit er were wilge, vlier en duundôornstruukn.
- De latste twêe vyvers zyn ook visvyvers. Ze zyn alletwêe uutgegroavn round 1860 ter verstevigienge van de Groaf-Jansdyk woarip dat den yzern weg noa Knokke angeleid is.
An de zêekant wordt 't zand vastegeleid deur 't stevig helmgas. Mêer landinwoarts van de duunn is den invloed van de wiend al vele klinder. Doa zyn der ip vele plekn duundôornstruukn en rimpelroze ofkomstig uut China, Japan en Korea, moa die nu ingeburgerd is in uze duunn.
't Is ook e plekke die vele trekveugels antrekt. En 't stik oopn ruumte is e buffer tusschn Blanknberge en d'hoave van Zêebrugge.