seye
Apparence
-
awousse al seye
-
fåtcheu al seye
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje vî hôt almand « sihhila » (minme sinse), adon racuzinåve avou l' almand « Sichel » et l' neyerlandès « sikkel »; mot cité dins l’ FEW 11 591a.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /sɛj/ /sɛːj/ /sej/ /siːj/ /siː/ /sɛl/ /sel/ /seːl/ /siːl/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 9.163 .
- prononçaedje zero-cnoxheu : /sɛj/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
seye | seyes |
seye femrin
- (mot des cinsîs) (usteye) usteye avou ene arondeye lame ås ptits dints ey on court mantche, po fåtchî tot s' baxhant disca tere.
- Do tins passé, on coyive tos les rgons al seye — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- Nos avans schoircî dins l' yebe del hourêye avou nos seyes — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- Dj' a fwait shijh bates, et waite: mi seye rilût come do solea sol soû — Georges Smal (fråze rifondowe).
- A grands côps d' seye, Djelike agligneye sol hourêye, Schoirceye clåves et coucous po fé s' bote di fôrêye — Gabrielle Bernard (fråze rifondowe).
- Li seye didins l' cabas a costé d' on croxhton d' noer pwin, sins boure, on vî bidon avou bråmint dpus d' tchicorêye ki d' cafè, nosse siyeuse gritchive li coisse sins chårer, mins sins chåriner non pus — Calixte Culot (fråze rifondowe).
- Et, drî les soyeus, les bates si stårèt
a longuès hertcheyes, ki les rascoyresses
d' on vigreus côp d' seye metèt-st a djaveas
— "Li pan dè Bon Diu", "Li soyèdje" (fråze rifondowe).
- minme usteye avou ene lame sins dints u èn arondi fier sins dints po radressî (fé des djaveas).
- minme lame avou on mantche on mete long et ene pougneye, po fåtchî sins s' baxhî si foirt.
- (mot des cinsîs) (vî mot) lame po côper les snés ki passèt ådzeu des avoennes.
- (mot d’ djeu) (vî mot) droete båre di fier avou cwate côpantès eriesses ey on mantche po djeter a l' åwe (djeu disfindou a pårti del fén do 19inme sieke).
- dins on djeu d' dicåce, cwårêye båre di fier po côper ene coide avou des pris ki pindèt.
- (astronomeye) crexhant d' lune å cminçmint do moes u al fén di s' moes.
- Li lune ni lût nén co; n' a co k' ene pitite seye — Motî Alphonse Massaux (fråze rifondowe).
- Li plinne lune est bén lon passêye; n' a pus k' ene pitite seye — Motî Alphonse Massaux (fråze rifondowe).
- Sol kiminçmint et sol difén, li lune n' est pus k' ene pitite seye — Motî Alphonse Massaux (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]- fåceye, sårpete, cråwe
- grande lame avou on mantche d' on mete : skeye, braket
- dessén del lune å cminçmint u al fén di s' moes: crexhant, tinre lune (kiminçint)
Mots vijhéns
[candjî]Omofoneye possibe
[candjî]Sipårdaedje do mot
[candjî]w. do Mitan, Basse Årdene, w. do Levant
Ortografeyes
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]usteye avou ene arondeye lame ås ptits dints ey on court mantche po fåtchî
- Arabe : منجل (ar) = مِنْجَل = minjal
- Arabe marokin : منجل (ary) = منْجل = menjel
- Almand : Sichel (de)
- Inglès : sickle (en)
- Espagnol : hoz (es)
- Francès : faucille (fr)
- Neyerlandès : sikkel (nl), zichel (nl), zicht (nl)
- Kimon amazir marokin : ⴰⵙⵎⵎⴰⵡⴷ (zgh) = asemmawd, ⴰⵎⴳⵔ (zgh) = amger, ⵜⴰⵎⴳⵔⵜ (zgh) = tamgert
}}
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike Seye (usteye po fåtchî) so Wikipedia
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do vî hôt almand
- Mots do walon do minme sourdant k' on mot d' l' almand
- Mots do walon do minme sourdant k' on mot do neyerlandès
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon po les cinsîs
- Motlî do walon po les nos d' usteye
- Motlî do walon po les djeus
- Motlî do walon po l' astronomeye
- Mots do grand Payis d' Nameur
- Mots del Basse Årdene
- Mots do grand Payis d' Lidje