Arend-newel
| Arend-newel | |
|---|---|
 'n Saamgestelde foto in drie kleure van die Arend-newel, met noord bo (ESO).
| |
| Soort | Oop sterreswerm |
| Sterrebeeld | Slang |
| Regte klimming | 18h 18m 48m |
| Deklinasie | -13º 49' |
| Afstand | 7 000 ligjare |
| Skynare magnitude | 6 mag |
| Skynbare grootte (v) | 7 boogminute |
| Ander name | Messier 16, NGC 6611, Sharpless 49, RCW 165, Gum 83 |
Die Arend-newel (ook bekend as onder meer Messier 16 en NGC 6611) is ’n jong oop sterreswerm in die sterrebeeld Slang. Dit is in 1745-'46 deur Jean-Philippe de Cheseaux ontdek en daarna deur Charles Messier in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem. Dit is die tuiste van die bekende Skeppingspilare wat op ’n foto deur die Hubble-ruimteteleskoop gesien kan word as pilare van stervormende interstellêre gas en stof.
Eienskappe
[wysig | wysig bron]
Die Arend-newel is deel van ’n emissienewel, of H II-gebied, wat gelys word as IC 4703. Die streek met sy aktiewe stervorming is sowat 7 000 ligjare van die Aarde af. ’n Toring gas wat uit die newel kom, is sowat 9,5 ligjare of 90 biljoen kilometer hoog.[1]
Die helderste ster in die newel (HD 168076) het ’n skynbare magnitude van 8,24 en kan dus met ’n verkyker gesien word. Dit is eintlik ’n dubbelster bestaande uit ’n O3.5V-tipe en ’n O7.5V-tipe ster.[2]
Die sterreswerm wat met die newel verbind word, het sowat 460 sterre, waarvan die helderste een ’n massa van sowat 80 sonmassas en ’n helderheid van tot 1 miljoen keer dié van die son het. Sy ouderdom word geraam op 1-2 miljoen jaar.[3]
Skeppingspilare
[wysig | wysig bron]Foto's wat in 1995 deur Jeff Hester en Paul Scowen met behulp van die Hubble-ruimteteleskoop geneem is, het sterrekundiges se begrip van die prosesse in die newel grootliks verbeter. Een van die foto's is van die wolkkolomme bekend as die Skeppingspilare. ’n Groot gebied van stervorming kan daarop gesien word. Die klein, donker gebiede is waarskynlik protosterre. Die pilaarstruktuur van die streek lyk baie soos die heelwat groter stervormende gebied wat in 2005 deur die Spitzer-ruimteteleskoop geneem is in die sterrebeeld Kassiopeia en wat die Siel-newel genoem word.[4]
Die langste pilaar is 7 ligjare hoog. Weens die geweldige afstand van die Aarde af kan daar reeds ’n jong klomp sterre in die plek van die pilare wees sonder dat ons dit weet. Vroeg in 2007 het sterrekundiges wat die Spitzer-ruimteteleskoop gebruik, bewyse gevind wat dalk daarop dui dat die pilare sowat 6 000 jaar gelede vernietig is deur ’n supernova-ontploffing daar naby, maar die lig wat wys hoe die nuwe vorm van die newel nou lyk, sal die Aarde eers oor ’n millennium bereik.[5]
Galery
[wysig | wysig bron]-
Die Skeppingspilare in die Arend-newel.
-
’n Infrarooi foto van die Pilare wys die verskillende strukture.
-
Kop van die Kolom in die Arend-newel.
-
Noordwestelike deel van die streek, ’n hele ent van die kern af.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ The Eagle has risen: Stellar spire in the Eagle Nebula – European Space Agency
- ↑ The massive star binary fraction in young open clusters – II. NGC6611 (Eagle Nebula)
- ↑ NGC 6611: A cluster caught in the act
- ↑ "Spitzer Captures Cosmic "Mountains Of Creation"" (in Engels). Spacedaily.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 1 April 2012.
- ↑ Famous Space Pillars Feel the Heat of Star's Explosion – Jet Propulsion Laboratory
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Seds.org, SEDS: Messier 16
- Spacetelescope.org Geargiveer 5 Desember 2005 op Wayback Machine, Hubble-foto's van M16
- Arend-newel op WikiSky: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hydrogen α, X-Ray, Astrophoto, Sky Map, Artikels en foto's
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Arend-newel.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
