Rooiwyn

Die Sangiovese-kultivar in 'n wingerd van Montalcino, Italië

Rooiwyn is wyn wat - in teenstelling met witwyn - van blou of rooi druiwe gemaak word. Ook die produksiemetode verskil van dié van witwyn.

Rooiwyn word verkry deur die druiwe op die beslag sowat 2 tot 30 dae te laat gis. Hierby word die kleurstowwe in die skille (die sogenaamde anthosiane) in die alkohol opgelos. Daar is ook druiwesoorte wat die noodsaaklike kleurstowwe reeds in hulle sap bevat, byvoorbeeld die Dornfelder- of Dunkelfelder-druiwe. Hierdie soorte word dikwels vir versnitte (cuvées) gebruik.

Frankryk is tans die belangrikste wynbouland vir rooiwyn. Sy fyn, aromatiese rooiwyne is baie gewild op die internasionale markte. Ander lande, wat rooiwyne van hoë gehalte produseer, is Spanje, Italië, die VSA, Suid-Afrika, Australië, Chili en Argentinië. Veral in lande soos die VSA, Suid-Afrika en Australië word vrugtige soorte rooiwyn verbou, wat dikwels in spesiale houtvate (barriques) afgerond word.

Met die vordering op die gebied van wynbou kan ook die rooiwyne van die noordelike wynlande, soos Duitsland, in toenemende mate op die markte meeding. Duitsland produseer vandag Spätburgunder- en Dornfelderwyne van uitstekende gehalte.

Klimaattoestande, die kwaliteit van die grond en die spesifieke produksiemetodes lewer honderde soorte rooiwyne op, wat ten opsigte van hulle geur, kleur en smaak beduidend van mekaar verskil. Sommige rooiwyne word van 'n enkele druiwesoort gemaak, terwyl ander wyne van gehalte as versnitte bemark word. Laasgenoemdes kan eweneens van eersterangse gehalte wees.

Die belangrikste druiwesoorte

Die Barbera is 'n druiwesoort wat veral in Italië verbou word en eersterangse rooiwyne kan oplewer. Dikwels word barriques (eikevate) gebruik om die wyn af te rond. Een van die bekendste wyne is die Barbera d'Asti.
Cabernet Sauvignon word oorspronklik in die gebied van Bordeaux in Frankryk verbou. Vandag is dit een van die mees verboude druiwesoorte ter wêreld. Die wyne het dikwels 'n bessieagtige smaak en kan vir 'n langer tydperk gestoor word.
Dornfelder is 'n gewilde soort in die wynbougebiede van die Palts en Rynhesse in Duitsland. Dit lewer vrugtige en diepkleurige wyne op, met 'n geur van vlier, kersie en braam. Die kultivar is taamlik jonk en word vir die eerste keer in 1955 gekweek. Die druiwesoort is vernoem na die Duitse wynboudeskundige Immanuel Dornfeld. In die kookkuns is die wyn 'n geskikte begeleier van wild-, vark-, bees- en kalfsvleisgeregte.
Die Merlot word wêreldwyd verbou en lewer diepkleurige wyne met min looistowwe en geure van speserye, pruime en bessies op. Sy kenmerke is die swartblou kleur van die druiwe en die dun skille. Die wyn is afkomstig van die omgewing van Bordeaux; die oudste bronne, wat hierdie kultivar noem, dateer uit die jaar 1784. Die wyn pas by kaas- en hoendergeregte.
Die Nero d'Avola is 'n druiwekultivar van Suid-Italië en Sisilië vir donker en sagte wyne. Wyne wat in eikevate verouder word, kan later vir 'n lang tydperk gestoor word.
Die Pinot Noir (dikwels ook Spätburgunder of Pino Nero genoem) staan internasionaal as een van die fynste kultivare bekend en word orals verbou. Die volronde, geurige wyne soos die Bourgognewyn kan mettertyd duidelik van smaak verander.
Die Sangiovese is die bekendste kultivar van die Toscana en dien onder meer as basis vir die Chiantiwyn. Dit word wêreldwyd verbou.
Die Sjiraz of Syrah behoort tot die oudste kultivare en word oorspronklik veral in Frankryk verbou. Die volronde, jong wyne bevat baie looistowwe en word mettertyd sagter. Sy komplekse geur herinner aan speserye soos peper, maar ook aan bessies en geroosterde neute. Die wyn vertoon 'n elegante rooi kleur. Die druiwesoort gedy in die meeste wynboulande en is baie gewild in Suid-Afrika en Australië waar dit eersterangse wyne oplewer. In die suide van Frankryk is die kultivar die basis vir 'n aantal versnitte soos die Châteauneuf-du-Pape.
Die Tempranillo is een van die beste rooi kultivars van Spanje met volronde, vrugtige en diepkleurige wyne. Die wyn begelei in die kookkuns hoender-, varkvleis-, pasta- en kaasgeregte.
Die Zinfandel van Kalifornië is die basis vir volronde, geurige droë en dikwels vrugtige wyne. Waarskynlik is die kultivar nou verwant of selfs identies met die Primitivo van Apulië (Italië).

Eksterne skakels

Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Rooiwyn.