Euro

Euro
Land/Länder	Andorra, Belgien Belgie, Deutschland Dytschland, Eschtland Eschtland, Finnland Finnland, Frankreich Frankriich, Griechenland Griecheland, Italien Irland, Italien Italie, Kosovo, Kroatien Kroazie, Lettland Lettland, Litauen Litaue, Luxemburg Luxeburg, Malta, Monaco, Montenegro, Niederlande Niiderlande, Osterreich Öschterriich, Portugal Portugal, Slowakei Slowakei, San Marino, Slowenien Slowenie, Spanien Spanie, Vatikanstadt Vatikanstadt, Zypern Zypere
Underdeilig	100 Cent
Abchürzig	€
Abchürzig (ISO-4217)	EUR
Wechselkurs (25. Novämber 2024)	1 EUR = 0,9324 CHF 1 CHF = 1,0725 EUR 1 EUR = 0,83465 GBP 1 EUR = 161,64 JPY 1 EUR = 1,0495 USD
Im Umlauf	sit 2002 Slowenie: 2007 Malta, Zypere: 2008 Slowakei: 2009 Eschtland: 2011 Lettland: 2014 Litaue: 2015 Kroazie: 2023
Chleinsti Münze	1 Cent
Gröschte Schyn	500 Euro

De Euro isch e internationali Währig und im Moment in 26 Länder (zwanzg dervo Mitglyder vo de EU) s gültige Zahligsmittel. Zum abchürze wird s Zeiche € oder au d Abchürzig EUR bbruucht. S Wort „Euro“ leitet sich vom Wort „Europa“ ab.

Gschicht

Di erschti Stufe vo de Währigsunion hät am 1. Juli 1990 agfange, wyl dört de frei Kapitalverchehr zwüsche de EU-Staate agfange hät. Afang 1994 isch s Europäische Währigsinstitut (EWI) gründet worre (hütt heißt s Europäischi Zentralbank, Abk. EZB). De Namme isch am 16. Dezämber 1995 vom Europäische Root festglegt worre.

Am 31. Dezämber 1998 sin d Wechselchürs zwüschem Euro und de andere europäische Währige festglegt worde. Dodemit isch de Euro zur gsetzliche Büechigswährig worde. Am 1. Januar 2002 isch in 12 EU-Länder (Belgie, Dütschland, Finnland, Frankrych, Griecheland, Holland, Irland, Italie, Luxeburg, Östrych, Portugal un Spanie) ygfiehrt worde. Z Dütschland hät mer bis am 28. Februar 2002 in Mark oder Euro zahle könne. Sit em 1. März im selbe Johr isch de Umtusch nur no uff de Landeszentralbanke möglich.

Am 1. Jänner 2007 isch de Euro au z Slowenie, am 1. Jänner 2008 z Malta un z Zypre, am 1. Jänner 2009 in dr Slowakei, am 1. Jänner 2011 z Eschtland, am 1. Jänner 2014 z Lettland am 1. Jänner 2015 z Litaue un am 1. Jänner 2023 z Kroazie iigführt worde.

Wel s zwische Franggryych ùn Monaco zwische Italie ùn San Marino bzw. der Vatikanstadt ùn zwische Spanie ùn Andorra Wäärigsunione gee hed, isch dr Èiro au in dääne Länder yygfierd woore. Derzue isch Montenegro chùù, wù scho vor dr Ùùabhängigkaid di dydsch D-Mark as Wäärig yygfierd ghaa hed. Au s Kosovo hed d D-Mark as Wäärig gha ùn hed doodermid der Èiro iiberchùù.

In de Zükunft werde vorußsichtlich no meh Länder folge.

Geldschyn und Münze

Geldschyn

D Euro-Geldschyn sehn in allne Euro-Länder glych uß. Es git Schyne zu 500, 200, 100, 50, 20, 10 und 5 Euro und Münze zu 2 und 1 Euro, 50, 20, 10, 5, 2 und 1 Cent. In Gschäfte werde si ab 200 Euro (deilwis au scho ab 100 Euro uss Sicherheitsgründ nit agnoh.

Bi de Gstaltig vo de Geldschyn isch Wert druff glegt worde, dass si international isch, es hät kei Land bevorzugt oder benochteiligt werde soll.

D Schyn zeige verschydeni Motiv zu de Theme Zitalter und Baustyl in Europa. Es sin nirgends reali Bauwerke abbildet, d Stilmerkmale vo de einzelne Epoche in e tüpischi Abbildig ybrocht worde: Klassik uff em 5€-Schyn, Romantik uff em 10€-Schyn, Gotik uff em 20€-Schyn, Renaissance uff em 50€-Schyn, Barock und Rokoko uff em 100€-Schyn, Yse- und Glasarchitektur uff em 200€-Schyn und moderni Architektur uff em Fünfhunderter.

Münze

D Vordersite vo de Euro-Münze siht in allne Länder glych uß. D Rucksite variiert vo Land zu Land und zeigt jewyls öbbis fürs Land Typisches. Gedenkmünze hän meistens d Vordersite vo de 2-Euro-Münze als Motiv. D Rucksite isch oft verziert und es git erklärendi Beschriftige.

Sicherheitsmerkmale und Fälschig

Sicherheitsmerkmale

D Euro-Münze sin magnetisch, drum erkennt au e Automat gfälschti Münze sofort. D Geldschyne hän verschydeni Sicherheitsmerkmale wie z. B.

s spezielle Papier, wo sich anderst afiehlt wie gwöhnligs Druckerpapier
s Wasserzeiche
d Blindeschrift
de Perleganzstreife

Fälschig

De Volust durch gfälschti Banknote goht immer mehr zruck. In de ganze EU sin 2006 21.039 gfälschti Schyn im Wert vo insgsamt 1,5 Millione Euro yzoge worre. Mit 41,3 % liige d 50-Euro-Schyn in de Azahl unter de gfälschte Schyn vorne.