Diferencia entre revisiones de «Coleoptera»

Coleopteros
Typocopris vernalis
Clasificación scientifica
Dominio: Eukaryota Reino: Animalia Filo: Arthropoda Clase: Insecta Subclase: Pterygota Orden: Coleoptera L., 1758
Sozordens
Adephaga Archostemata Myxophaga Polyphaga

Os coleopteros (zentificament Coleoptera, en latín) son una d'as prenzipals ordens en a clase d'os insectos, con cuasi 350.000 espezies descritas. Se trata d'o taxon con més espezies encluitas de tot o reino Animalia, seguito per os lepidopteros (paixarelas e palometas), himenopteros (fornigas, briespas, apellas, etz) e dipteros (moscas, mosquitos e tabans). A orden d'os coleopteros tiene tantas espezies como tot o reino d'os fongos, u en as plantas basculars; ixo ye, como dezir que fa 90 begatas o numer d'espezies descritas de mamiferos.

En luenga aragonesa, os coleopteros se gosan conoixer como escarabachos (con bariantes foneticas como esgarabacho, escarbacho, escarbajo, escarabaxo, escarabaixo u mesmo escarabato).. A presenzia d'a palatal africada ch en ista parola se crei que ye por cruze con a parola cucaracho.

Os coleopteros presentan una gran dibersidat morfolochica. Se troban escarabachos en cualsiquier habitat, dica encluir-se os ambientes acuaticos d'augua dulza. A suya presenzia en ecosistemas marinos ye minima. A més gran parte d'as espezies son consumidoras de produeitos bechetals, estando-ne las larbas as que gosan fer dica pestes en l'agricultura e en as selbas.

A morfolochías de toz os coleopteros comparten rasgos comuns: Toz os escarabachos tienen o primer par d'alas anzestrals d'os insectos modeficatas e enduritas dica formar dos escudos, ditos «elitros», que no sirben si que ta cubillar e guardar o segundo par d'alas que ye lo funzional. As alas, en reposo, se troban plegatas debaixo d'os elitros e s'han d'obrir e esplegar ta que l'animal pueda alzar-se en bolido. A més gran parte d'as formas adultas d'os escarabachos saben bolar, pero no gosan tener a capabilidat d'altros grupos d'insectos ta manullar-se-ie, como fan as moscas e apellas, e muitas espezies no el fan si no ye de tot impreszindible.

Imachens

• 
  A cuca binatera (Meloe spp.), un escarabachos de gran mida que no puede bolar.
• 
  Una cuqueta de Dios d'a espezie Coccinella septempunctata.
• 
  L'escarabacho d'a cheta (Melolontha melolontha) obrindo alas e elitros.
• 
  O cañuelo u cuca d'as patatas (Leptinotarsa decemilenata), una espezie que fa pestes en l'agricultura.
• 
  Os corcons (fam. Cerambycidae) son escarabachos que fan galerías en a madera.
• 
  As queras (fam. Anobiidae) son escarabachos muit chicoz pero que fan grandismos destrozos en as construzions umanas e en os muebles.
• 
  Os corcullos (fam. Curculionidae) se reconoixen escapatos per a forma d'a suya capeza.
• 
  As cuquetas d'estrela (fam. Lampyridae), que fan luz con l'estremo d'o suyo abdomen.
• 
  L'afurcapollos (Lucanus cervus) ye l'escarabacho més gran d'Eurasia
• 
  Dynastes hercules, escarabacho rinozeronte d'America d'o Sur.
• 
  As zizindelas (fam. Cicindelidae) son escarabachos depredadors d'altros imbertebratos que cazan encorrendo-los per tierra.
• 
  Dytiscus spp., un escarabacho acuatico.

Enrastres esternos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre Coleoptera.