Oliver Stone
Oliver Stone (15 de setiembre de 1946, Nueva York) ye un direutor de cine y guionista d'Estaos Xuníos. Ganó trés Óscar y cinco Globu d'oru polos sos trabayos.
Biografía
[editar | editar la fonte]William Oliver Stone nació en Nueva York. El so padre yera un axente de bolsa xudíu y la so madre, francesa y católica; él más palantre convertiríase al budismu. Estudió nes universidaes de Yale y de Nueva York. Participó como soldáu na guerra de Vietnam, na que foi mancáu dos veces, llogrando la condecoración del Corazón Púrpura. Esti fechu marcó la so vida y ye protagonista de dalgunos de los sos meyores trabayos.
La so producción cinematográfica inspirar en fechos reales. Los sos primeros contactos cola industria del cine (ensin cuntar los trabayos de guión y/o direición en películes menos conocíes) fueron como guionista de gran ésitu. Sos son los guiones de L'espresu de medianueche, d'Alan Parker (1978), de Conan the Barbarian, de John Milius (1982), y de Scarface, el preciu del poder, de Brian De Palma (1983).
Carrera profesional
[editar | editar la fonte]Años 1970 y 1980
[editar | editar la fonte]Filmo dos películes nos setentas, primero un curtiumetraxe sobre Vietnam en 1971 y una de terror "Seizure" (1974). El pasu al primer planu de l'actualidá cinematográfica producir al recibir l'Óscar en 1979 al meyor guión adautáu por L'espresu de medianueche, despues filmaría un thriller psicolóxicu "The Hand" (1981). Depués vendría un añu bien entamanáu 1986, empezando l'añu estrénase Salvador, pero ye cola direición de la gallardoniada Platoon esi añu, cola que se consagra y llograría l'Óscar a la meyor direición, amás de meyor película, con un total de 4 óscar de l'academia. En 1987 realizó Wall Street, una de les sos meyores películes, y na que narraba les peripecies d'un tiburón de les finances, bien interpretáu por Michael Douglas, que ganó un Óscar por esti papel.
Tres una curtia posa cola menos ambiciosa Talk Radio, Stone tornó cola so segunda película sobre Vietnam, que sería bien distinta n'enfoque y oxetivos al respective de Platoon. Born on the Fourth of July, protagonizada pol ascendente Tom Cruise, quien sería nomáu al Óscar, ye la historia real de Ron Kovic un veteranu del conflictu, discapacitáu poles sos firíes de guerra, quien va pasar de ser un fervorosu soldáu a un activista en contra de la guerra. Sería'l segundu y hasta agora últimu Óscar como direutor pa Oliver Stone.
Años 1990
[editar | editar la fonte]Imparable, y bien trabayador, al añu siguiente (1990) realizaría The Doors, una pocu valorada recreación de la vida del famosu grupu, y fundamentalmente del so líder, Jim Morrison, encarnáu por Val Kilmer, y un añu dempués realizaría la que pa munchos ye la so película más importante como cineasta: JFK: casu abiertu.
El so rellatu sobre la investigación que'l fiscal Jim Garrison desenvolvió nos años 60 sobre l'asesinatu de John F. Kennedy causó una enorme movición debida al planteamientu d'una combalechadura y contribuyó a faer crecer la so imaxe (bien autofomentada) de prevocador.
Dos años dempués estrenó la so tercer película sobre Vietnam, Heaven & Earth, protagonizada por Tommy Lee Jones que, magar nun tener l'impautu de los dos anteriores, certificó'l so versatilidad y les poques facilidaes que se dio narrando una historia d'amor ente un veteranu y una vietnamita, y siendo capaz coles mesmes de tornar al conflictu con una tercera óptica.
Al añu siguiente, 1994, afai y camuda llibremente un llibretu de Quentin Tarantino, pa encarar una de les sos películes más provocadores y atacaes pola crítica, Natural Born Killers (Natural Born Killers o Asesinos por naturaleza), que narra les peripecies de dos asesinos sociópatas que dexen un inefable rastru de sangre al so pasu. Combinando tou tipu d'oxetivos de cámara, negativos en color y en blancu y negru, inclusive animación, con un montaxe allocao y demencial, Stone intentó llamar l'atención por tolos medios posibles, llogrando un notable ésitu de taquilla.
En 1995 tornaría al melodrama cola semeya d'unu de los líderes más revesosos de la historia de los Estaos Xuníos, Richard Nixon, col so biopic Nixon. Interpretáu con gran solidez por Anthony Hopkins, la película llogró una respuesta fría de públicu y crítica negativa.
Ensin película en 1996, l'añu 1997 va ver el so regresu col thriller O-Turn, qu'incluyó a Sean Penn, a Jennifer Lopez, a Nick Nolte y a Billy Bob Thornton. Hermana de Natural Born Killers, equí'l direutor relaxó un pocu'l ritmu del montaxe pa ufiertar un rellatu de turbia atmósfera d'un tonu casi humorísticu.
En 1999 daría una sorpresa a los sos siguidores con Any Given Sunday (Un domingu cualesquier), sobre'l mundu del fútbol americanu.
Años 2000
[editar | editar la fonte]En 2003 estrenó Comandante, en redol a la figura del presidente cubanu Fidel Castro, na que se garrasti a una estensa entrevista-río. El documentu tuvo detractores, que-y reprocharon ser aquiescente coles respuestes del entrevistáu.[ensin referencies] El mesmu añu estrenó'l documental sobre'l conflictu palestino-israelín, Persona non prestosa. En 2004 tornaría a Cuba, pa montar una segunda parte de Comandante, titulada Looking for Fidel, por cuenta de la execución, per parte del gobiernu cubanu, de trés supuestos disidentes o terroristes.
En 2004 dirixó Alexander, sobre la vida d'Alexandru Magnu, protagonizada por Colin Farrell, que rellata en clave historicista, épica y llírica el viaxe emocional d'Alejandro a lo llargo de los sos años de conquista, encetando de forma esplícita la bisexualidá del conquistador y de la so rellación con Hefestión.
En 2006 encetó la destrucción de les Torres Ximielgues de Nueva York en World Trade Center, que narra la historia verídica de dos axentes de la policía portuaria, unu d'ellos interpretáu por Nicolas Cage, que sobrevivieron milagrosamente al derrumbe de la estructura que mató a mamplén de bomberos y policías. Anguaño fixo un pequeñu caméu na película de Santiago Segura Torrente 3: El protector.
En 2008 dirixó un biopic sobre George W. Bush, llamada W., na que narra la revesosa infancia del presidente, la so rellación col so padre, la so llucha contra'l alcoholismu, el redescubrimientu de la so fe cristiana, la so carrera política y el so mandatu presidencial mientres la invasión d'Iraq de 2003. La película basar nun guión del propiu Stone y de Stanley Weiser, con quien tamién escribiera Wall Street.
Prepara una nueva incursión na vieya tema de Vietnam con Pinkville, protagonizada por Bruce Willis, y que s'avera a la masacre de My Lai, onde cientos de vietnamites fueron asesinaos polos soldaos norteamericanos. Al empar realizó'l documental llamáu Al sur de la frontera, ésta vegada sobre'l resurdir de la izquierda n'América Llatina, cuantimás en Venezuela col so presidente Hugo Chávez.
Discutinios
[editar | editar la fonte]N'avientu de 2007 Stone viaxó a Colombia pa participar, como observador y como documentalista,[8] na lliberación de trés rehenes del grupu guerrilleru de les FARC, nuna operación humanitaria nomada Operación Emmanuel. El grupu de les FARC foi incluyíu na llista de grupos terroristes per parte del gobiernu d'Estaos Xuníos y la Xunión Europea, dempués del fallíu procesu d'entrega de los rehenes, por cuenta de la imposibilidá d'entrega d'un menor d'edá, fíu de Clara Rojas (una de les rehenes) y al fechu de que foi concebíu en cautiverio, y a que yá s'atopaba nuna institución de proteición del Estáu colombianu. Stone fai referencies frente a la posibilidá de que'l gobiernu colombianu ye'l responsable del fracasu de la misión, lo cual xeneró la inconformidad d'ésti, según la d'amplios sectores de la sociedá colombiana[ensin referencies].
Les declaraciones de Stone diéronse primero que'l grupu guerrilleru reconociera que nun tenía al neñu nel so poder, o de que confirmaren la so identidá les autoridaes colombianes. El testu de la entrevista completa atopar n'Internet.[9]
En xunu de 2010 Stone declaró que consideraba que la guerrilla colombiana les FARC yeren heroiques.[10] Esi mesmu mes, tamién declaró que "El golpe d'estáu n'Hondures foi una vergüenza pa los Estaos Xuníos" y criticó que'l presidente norteamericanu Barack Obama "nun movió un deu" mientres los acontecimientos.[11]
En 2010 declaró, nuna entrevista col diariu Sunday Times, que la so serie documental Oliver Stone's Secret History of America (en castellán: La historia ensin cuntar d'EEXX) yera una reacción ante la "dominación xudía de los medios". Estes pallabres fueron denunciaes como antisemites pola Lliga Antidifamación.[12] Darréu Stone, quien a empiezos d'esi añu declarara que "Hitler ye'l chivu espiatoriu de la historia",[13] esculpar por estes declaraciones.[14]
El 12 de mayu de 2014, Oliver Stone,[15] xunto cola irlandesa Mairead Maguire y l'arxentín Adolfo Pérez Esquivel ―dambos premios nobel de la paz―, y un centenar de profesores d'Estaos Xuníos y Canadá, solicitaron a Human Rights Watch que tomara «midíes concretes p'afitar la independencia» de la organización, yá que les sos más altos direutivos teníen rellación direuta col Partíu Demócrata, col gobiernu d'Estaos Xuníos y tamién cola CIA (Axencia Central d'Intelixencia). La carta dirixir al direutor de Human Rights Watch, Kenneth Roth, y solicitábase el fin de les puertes xiratories» ente diches instituciones y Human Rights Watch.[16] Human Rights Watch ye la única ONG importante qu'acusa al Gobiernu de Venezuela d'antidemocráticu.[17]
Filmografía
[editar | editar la fonte]
- 1971: Últimu añu en Vietnam (Last Year in Vietnam, curtiu)
- 1974: Reina del Mal (Seizure)
- 1979: Llocu de Martinique (Madman of Martinique, curtiu)
- 1981: La mano (The Hand)
- 1986: Salvador
- 1986: Platoon
- 1987: Wall Street
- 1988: Falando cola muerte (Talk Radio)
- 1988: Born on the Fourth of July
- 1991: The Doors
- 1991: JFK: casu abiertu (JFK)
- 1993: Heaven & Earth (Heaven & Earth)
- 1994: Natural Born Killers
- 1995: Nixon
- 1997: O-Turn, xiru al infiernu (O Turn)
- 1999: Un domingu cualesquier (Any Given Sunday)
- 2003: Comandante
- 2003: Persona non prestosa
- 2004: Alexandru Magnu (Alexander)
- 2004: Looking for Fidel
- 2006: World Trade Center
- 2008: W.
- 2009: Al sur de la frontera (South of the Border)
- 2010: Wall Street 2: Money Never Sleeps (protagonizada por Michael Douglas, Shia LaBeouf, Charlie Sheen y otros), la secuela de Wall Street.
- 2012: Savages (protagonizada por Aaron Johnson, Taylor Kitsch, Blake Lively, John Travolta, Benicio del Toro, Salma Hayek, Emile Hirsch, Demian Bichir).
- 2012: The Untold History of the United States (La historia ensin cuntar d'EEXX)
- 2014: El mio Amigu Hugo (Protagonizada por Hugo Chávez)' N'homenaxe pol so primer aniversariu de muerte.[18]
Premios
[editar | editar la fonte]Premios Óscar
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 1978 | Meyor guión adautáu | L'espresu de medianueche | Ganador |
| 1986 | Meyor guión orixinal | Salvador | Candidatu |
| 1986 | Meyor guión orixinal | Platoon | Candidatu |
| 1986 | Meyor direutor | Platoon | Ganador |
| 1989 | Meyor guión adautáu | Born on the Fourth of July | Candidatu |
| 1989 | Meyor direutor | Born on the Fourth of July | Ganador |
| 1989 | Meyor película | Born on the Fourth of July | Candidatu |
| 1991 | Meyor guión adautáu | JFK: Casu abiertu | Candidatu |
| 1991 | Meyor direutor | JFK: Casu abiertu | Candidatu |
| 1991 | Meyor película | JFK: Casu abiertu | Candidatu |
| 1995 | Meyor guión orixinal | Nixon | Candidatu |
Premiu Globu d'Oru
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 1978 | Meyor guión | L'espresu de medianueche | Ganador |
| 1986 | Meyor guión | Platoon | Candidatu |
| 1987 | Meyor direutor | Platoon | Ganador |
| 1990 | Meyor guión | Born on the Fourth of July | Ganador |
| 1990 | Meyor direutor | Born on the Fourth of July | Ganador |
| 1992 | Meyor guión | JFK: casu abiertu | Candidatu |
| 1992 | Meyor direutor | JFK: casu abiertu | Ganador |
| 1995 | Meyor direutor | Natural Born Killers | Candidatu |
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 11 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: SNAC. Identificador SNAC Ark: w61843hc. Apaez como: Oliver Stone. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Afirmao en: coleición en llinia del Muséu d'Arte Modernu de Nueva York. Identificador MoMA de artista: 32374. Data de consulta: 4 avientu 2019. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ URL de la referencia: https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/oliver-stone-savages-336458/.
- ↑ URL de la referencia: https://www.gettyimages.fr/detail/photo-d'actualit%C3%A9/oliver-stone-est-fait-officier-des-arts-et-lettres-photo-dactualit%C3%A9/956653186?adppopup=true. Data de consulta: 2 febreru 2021.
- ↑ URL de la referencia: http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=26. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20110715155800/http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=26. Data de consulta: 26 payares 2019.
- ↑ Stone filmará apurre de rehenes FARC para documental sobre América Llatina
- ↑ Stone: my part in hostage baby saga
- ↑ Oliver Stone Says FARC Is Heroic
- ↑ Oliver Stone: "El Golpe d'Estáu n'Hondures foi una vergüenza pa Estaos Xuníos"
- ↑ «Acusen d'antisemitismu a Oliver Stone». La Cuarta (20 d'agostu de 2010).
- ↑ «Oliver Stone: "Hitler foi un chivu espiatoriu"». El País (12 de xineru de 2010).
- ↑ «Stone esculpar por un 'cabileñu' comentariu sobre l'Holocaustu». El Mundo (27 de xunetu de 2010).
- ↑ «Venceyos con EE.XX. ponen n'entredichu independencia de Human Rights Watch» Archiváu 2021-01-28 en Wayback Machine, artículu del 14 de mayu de 2014 nel sitiu web Telesur (Caracas). Adolfo Pérez Esquivel, Fernando Bon Abá y Oliver Stone son parte de los que cuestionaron la independencia de Human Rights Watch daos los estrechos venceyos col gobiernu de los Estaos Xuníos.
- ↑ «Nobel Peace Laureates to Human Rights Watch: Close your revolving door to U.S. Government», carta orixinal n'inglés, del 12 de mayu de 2014, nel sitiu web Global Research. Consultáu'l 25 de xunetu de 2014.
- ↑ «Premios nobel de la paz piden a Human Rights Watch midíes pa “afitar” la so independencia», artículu del 13 de mayu de 2014 nel diariu La Jornada (Méxicu).
- ↑ http://www.el-nacional.com/politica/Telesur-estrenara-documental-amigu-Hugo_0_366563443.html
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Oliver Stone.
Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Oliver Stone.
- Oliver Stone na Internet Movie Database (n'inglés)
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q179497
Cites famoses: Oliver Stone
- Homes
- Persones nacíes en 1946
- Persones vives
- Wikipedia:Revisar traducción
- Direutores de cine d'Estaos Xuníos
- Ganadores del premiu Óscar a la meyor direición
- Ganadores del premiu Óscar al meyor guión adautáu
- Ganadores del Globu d'Oru al meyor direutor
- Militares d'Estaos Xuníos de la Guerra de Vietnam
- Direutores de cine documental
- Ganadores del premiu BAFTA
- Izquierda política