Saltar al conteníu

Laureano Gómez

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Laureano Gómez
Presidente de Colombia

7 agostu 1950 - 5 payares 1951
← Mariano Ospina Pérez - Gustavo Rojas Pinilla →
Canciller de Colombia (es) Traducir

21 marzu 1948 - 10 abril 1948
← Domingo Esguerra Plata
Vida
Nacimientu Bogotá, 20 de febreru de 1889[1]
Nacionalidá Bandera de Colombia Colombia
Muerte Bogotá, 13 de xunetu de 1965[1] (76 años)
Sepultura Cementeriu Central de Bogotá
Causa de la muerte enfermedad gastrointestinal (es) Traducir
Familia
Casáu con María Hurtado de Gómez (es) Traducir
Fíos/es
Estudios
Estudios Universidá Nacional de Colombia
Colegio Mayor de San Bartolomé (es) Traducir
Llingües falaes chinu[2]
castellanu[3]
Oficiu periodista, inxenieru civil, diplomáticu, inxenieru, políticu
Premios
Creencies
Partíu políticu Partido Conservador Colombiano (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

Laureano Eleuterio Gómez Castro (20 de febreru de 1889, Bogotá – 13 de xunetu de 1965, Bogotá), foi un periodista, inxenieru y políticu colombianu, presidente de Colombia nel periodu de 1950 a 1951, cuando por cuenta del so estáu de salú, dexó'l poder a Roberto Urdaneta Arbeláez. El 13 de xunu de 1953 cuando intentó tornar al cargu, foi depuestu nun golpe d'Estáu pol xeneral Gustavo Rojas Pinilla. Antes de ser escoyíu presidente, Gómez foi mientres tres décades unu de los líderes más inflexibles del Partíu Conservador y consideráu unu de los oradores más promisorios de Colombia. La so almiración pol nazismu y el franquismu valió-y delles espulsiones de Colombia na década de 1940.[4]

Biografía

[editar | editar la fonte]

Vida temprana

[editar | editar la fonte]

Laureano Gómez Castro nació en Bogotá el 20 de febreru de 1889, frutu de la unión de José Laureano Gómez Rincón y Dolores Castro Galvis, naturales d'Ocaña.[5] El 15 d'abril, foi bautizáu na Ilesia de San Agustín, pol párrocu Carlos Cortés Lee.

A los 8 años d'edá ingresó al Colexu de San Bartolomé, rexentáu polos padres xesuites, lo que lo llevó, al salir del colexu, a estudiar inxeniería civil na Universidá Nacional, graduándose, a los 20 años, el 19 de xunetu de 1909.

Empezó trabayando na empresa encargada de la construcción del ferrocarril d'Antioquia pero llueu dexaría'l so puestu pa fundar y ser direutor del periódicu La Unidá.

Trayeutoria política

[editar | editar la fonte]

En 1911 foi representante a la Cámara y diputáu de l'Asamblea Departamental de Cundinamarca, amás de convocar dende'l so periódicu'l primera Congresu Eucarísticu Nacional de 1913, asistiendo como delegáu de l'Asamblea Departamental d'Antioquia. Ente esi añu y 1916 foi representante a la Cámara per segunda vegada. Esi mesmu añu, casóse con María Hurtado Cajiao, el 9 de setiembre, del cual tuvo cuatro fíos: Cecilia, Rafael, Álvaro y Enrique.

Parte de la visión del mundu que tuvo na so vida y de la elocuencia con qu'argumentaba les sos idees de desenvolvimientu económicu nacional», percibir nel discursu que pronunció en Bogotá el 20 de xunetu de 1917 pa inaugurar la estación del ferrocarril de la Sabana y una escuela de mecánica amiesta.[6]

Destacóse como fuerte opositor del presidente Marco Fidel Suárez dende 1918. El so proceder y oratoria n'alderiques del Congresu llograríen en 1921 que Suárez arrenunciara, dexando al cargu de la presidencia a Jorge Holguín. En 1923 foi designáu pol presidente Pedro Nel Ospina ministru plenipotenciario en Chile, onde participó na V Conferencia Panamericana, y esi mesmu añu foi designáu embaxador n'Arxentina. En 1925 tornó p'asumir el cargu de ministru d'obres públiques, protagonizando n'agostu de 1926 un alderique nel Senáu de la República, que lo catapultó como líder nacional. En 1927 foi diputáu a l'Asamblea departamental de Santander y dende 1928 dedicar a la escritura, publicando El calter del xeneral Ospina.

En 1930, el presidente Enrique Olaya Herrera nomar ministru plenipotenciario n'Alemaña, onde pudo reparar el paulatín ascensu d'Adolf Hitler.

Sicasí, foi a partir de 1932, dos años dempués d'empecipiase una hexemonía lliberal que duraría 16 años, cuando Gómez arrenunció a la embaxada n'Alemaña y acusó al presidente Enrique Olaya Herrera de reiniciar una violencia política en Colombia, que, según Gómez, nun se volviera ver dende la Guerra de los Mil Díes. Denunció, amás, el “lentejismo” con dellos conservadores sobornaos por “gajes y llainos granjerías”, pa neutralizar la mayoría conservadora del Congresu, como quedó rexistráu nos alderiques memorables de 1932, que catapultaron definitivamente a Gómez al primer planu de la vida nacional.[6]

Nesa década foi diputáu de delles asamblees departamentales (Santander, Antioquia) y Senador ente 1931 y 1935 y ente 1939 y 1945, convirtiéndose nel máximu xefe del Partíu Conservador, y en presidente del Senáu ente 1934 y 1935. Nesi añu publicó "El Cuadriláteru". En 1936 fundó'l periódicu El Sieglu, fuerte críticu de les polítiques lliberales, sobremanera les d'Alfonso López Pumarejo. Foi opositor de los gobiernos del Partíu Lliberal, cuantimás del gobiernu de López.

Tampoco escaparon de la so crítica implacable Eduardo Santos y el so ministru de facienda Carlos Lleras Restrepo, nin Mariano Ospina Pérez, quien, por demás, foi lleváu por Gómez a la presidencia en 1948, nin el xeneral Gustavo Rojas Pinilla que, col auxiliu de Ospina, dio'l golpe militar de 1953 qu'asitió n'exiliu a Gómez, coles mesmes presidente constitucional.[6]

So la égida de Gómez mientres la república lliberal, el Partíu Conservador abstener de participar nes eleiciones presidenciales de 1934 y 1938, en 1942 sofitó al disidente lliberal Carlos Arango Vélez, y ante la división del lliberalismu pa les eleiciones de 1946, postular a Mariano Ospina Pérez, depués de que Gómez tornó la posibilidá d'encabezar la candidatura a sabiendes de que provocaría la unión inmediata de lliberales y conservadores.

La plataforma de Gómez mientres estos años foi d'un tinte marcadamente racista. Dende'l so periódicu El Sieglu solmenó duros comentarios contra los inmigrantes xudíos en Colombia.[7] El so antisemitismu siguiría exacerbándose, en 1942 lideró un plebiscitu pa espulsar a estos xudíos;[7] tou llegaría al so puntu más álgido en 1946 cuando'l Partíu Conservador Colombianu, encabezáu por Laureano Gómez y Gilberto Alzate Avendaño, afalaron a los sos copartidarios a qu'apedriaren los negocios de comerciantes xudíos, en forma similar a la nueche de los Cristales Rotos. Sicasí incidente pudo aselase ensin pasar a mayores.[8]

Gómez tamién llanzaría discursos racistes en contra de les poblaciones indíxenes y afrodescendientes declarando n'en 1930 que «la nuesa raza provién del amiestu d'españoles, los indios y los negros. Los dos últimos caudales d'heriedu son estigmes de completa inferioridá».[9][10] A les negritudes acusar de ser mentiroses ya infantiles:

L'espíritu del negru, rudimentariu ya informe, como que permanez en perpetua infantilidad. La gurriana d'una eterna ilusión envolubrar y el prodixosu don de mentir ye la manifestación d'esa falsa imaxe de les coses, de la ofuscación que-y producen l'espectáculu del mundu, del terror de topase abandonáu y menguáu nel conciertu humanu.[10]

A les poblaciones indíxenes atribúyelu malicia, consolancia y derrotismu:

La otra raza selvaxe, la raza indíxena de la tierra americana, segundu de los elementos bárbaros de la nuesa civilización, tresmitió a los sos descendientes la medrana del so vencimientu. Na rensía de la derrota, paez abellugase nel disimulu taciturno y la cazurrería insincera y maliciosa. Afecta una completa indiferencia poles palpitaciones de la vida nacional, paez resignada a la miseria y la consolancia. Ta narcotizada pola murnia del desiertu, embriagada cola murria de los sos pandoriales y montes[10]

En 1944, mientres yera senador, foi acusáu d'entamar el golpe d'Estáu contra'l presidente López Pumarejo. Por esta razón tuvo qu'abandonar el país y asilarse en Brasil.

Nel gobiernu de Mariano Ospina foi ministru de rellaciones esteriores. En 1948 presidió la IX Conferencia Panamericana en Bogotá.

Criticó'l votu universal que considera « contradictoriu cola naturaleza xerárquica de la sociedá ».[11]

Presidente de Colombia (1950-1951)

[editar | editar la fonte]
Ver tamién: La Violencia

En 1948, Laureano Gómez foi nomáu Ministru de Rellaciones Esteriores, pero retirar a España prontamente tres l'asesinatu de Jorge Eliécer Gaitán al nun esistir garantíes na representación internacional que víen a los conservadores como responsables del magnicidiu. A pesar de que Gaitán escribía p'aldericar nel periódicu conservador El Sieglu. La so casa en Fontibón y les instalaciones del periódicu El Sieglu fueron amburaes mientres el Bogotazo.

Tornó al país, por Medellín, el 25 de xunu de 1949. Na Plaza de Berrío foi recibíu por millares de ciudadanos. Ellí llanzó'l so famosu discursu "El basiliscu".[6]

N'avientu de 1949 foi l'únicu candidatu a la Presidencia de la República, pos el candidatu del lliberalismu, Darío Echandía, decidió arrenunciar a la candidatura argumentando que nun había garantíes de seguridá pal so partíu o la so persona dempués d'una fola d'asesinatos (como'l del propiu Gaitán) qu'acabaríen cola vida del so propiu hermanu, Vicente Echandía y pola crecedera esaxeráu del desorde públicu. Gómez, al nun tener un oponente nes eleiciones, llogró per primer vegada na historia de Colombia, más d'un millón de votos y foi electu pal periodu 1950-1954. Tomó posesión de la suprema maxistratura'l 7 d'agostu de 1950 siendo l'únicu presidente (hasta la fecha) en tomar posesión ante la Corte Suprema de Xusticia tres el zarru del congresu nel gobiernu anterior.

Amosó interés n'otorgar participación ministerial a los lliberales, pero estos tornaron.

Gómez, so la xustificación de caltener la garantía del orde, realizó una suspensión de les Cortes y amenorgó les llibertaes civiles. La oposición acusar d'utilizar midíes autoritaries y d'implementar un esquema de represión contra miembros y simpatizantes del Partíu Lliberal Colombianu y el Partíu Comunista de Colombia, y contra los protestantes.[12]

Al so réxime vencéyase-y a la responsabilidá polos crímenes de la policía política, moteyada nes árees rurales como "Chulavitas", quien escorríen a los lliberales más progresistes, a los dirixentes populares, y a los dirixentes o militantes d'esquierda y a los militantes comunistes. Quien de la mesma s'entamen y son denominaos despectivamente pola derecha conservadora colombiana como "Bandoleros" y polo xeneral a los partidarios de la esquierda, mientres destruyíen faciendes y finques y prindaben bienes y terrenes a los escorríos.

A esta fuercia secreto del réxime atribúyese-y les brutales asesinatos, tortures y desapaiciones de lliberales y opositores asocedíes mientres el gobiernu de Gómez. El gobiernu de Laureano foi acusáu de repitida violación de los derechos humanos mientres la so presidencia. Sicasí, pa la mayoría del oficialismo conservador y pa un sector integrista de fieles católicos de la dómina, Laureano actuó como figura caudillista que promovió una identidá cultural ya ideolóxica nacionalista, inclusive se fala de ciertu nacionalismu económico, materializáu na creación d'empreses estatales, y la creación d'Ecopetrol.

Gómez promovió una Asamblea Nacional Constituyente, al traviés de la cual quixo adoptar un réxime corporativu similar al modelu filu-fascista (Nacional-Corporativista) imperante na España de la dictadura del xeneral Francisco Franco. Esti modelu tomáu de los rexímenes fascistes europeos de los que Gómez yera abiertamente simpatizante, averaría a Colombia a los parámetros definíos pola estrema derecha política. A lo llargo del procesu constituyente, que finalmente foi atayáu pol golpe d'Estáu del 13 de xunu de 1953, tuvo una activa participación intelectual Álvaro Gómez Hurtado, fíu del presidente de la República quien depués se convirtió nel so socesor natural nel partíu.

El 5 de payares de 1951, Gómez sufrió un ataque cardiacu y nel so reemplazu asumió'l designáu Roberto Urdaneta Arbeláez. A pesar del so delicáu estáu de salú, Gómez siguió exerciendo influencia nel gobiernu al traviés de Urdaneta.

Ante'l colapsu continuu del orde públicu poles constantes denuncies de la oposición sobre los abusos y brutales masacres cometíos pol oficialismo en zones rurales o urbanes, y la medrana a un golpe militar, Roberto Urdaneta Arbeláez, l'encargáu de la Presidencia, intentó ensin ésitu evitalo, pero nun siguió dafechu les sos instrucciones al nun destituyir al xeneral Gustavo Rojas Pinilla del so cargu. Los mieos del presidente concretaron el 13 de xunu de 1953 cuando'l Xeneral Rojas Pinilla ocupó la presidencia no que foi llamáu un golpe d'opinión por cuenta de que Laureano Gómez yera refugáu por dellos sectores de la sociedá colombiana y la socesión pudo dase de forma casi pacífica.[13]

Anque Gómez nun terminó'l so periodu de gobiernu, llogró crear el Banco Popular, entamar Ecopetrol y construyir el Ferrocarril del Madalena. Creó'l Ministeriu de Mines y Petroleos y el Ministeriu del Fomentu, suprimiendo de la mesma el Ministeriu de Comerciu ya Industria. Tamién empezó la construcción de los oleoductos ente Puerto Berrío y Medellín, y ente Bogotá y Puertu Salar. Amplió en 3.000 quilómetros les carreteres del país. El so discursu nacionalista anque d'estilu populista, nunca foi d'orientación antimperalista, sinón anticomunista, siendo qu'en términos concretos foi un aliáu d'Estaos Xuníos, inclusive y arriendes d'ello, unvió un batallón a la guerra de Corea en 1951

El Frente Nacional

[editar | editar la fonte]
Expresidentes Laureano Gómez y Alberto Lleras nel capitoliu nacional a una banda del mural de Bolívar y Santander.

Nel so exiliu n'España, Laureano Gómez siguió liderando los conservadores y en calidá de xefe d'esta agrupación robló en 1956 el Pactu de Benidorm col xefe del lliberalismu Alberto Lleras Camargo, en contra del réxime militar. Al siguiente añu, y tres la cayida del gobiernu del xeneral Gustavo Rojas Pinilla, robló con Lleras el Pactu de Sitges que definiría la política colombiana polos próximos 17 años, estremando l'autoridá ente los dos partíos tradicionales hasta 1974, no que se conoció como'l Frente Nacional.

Gómez tornó a Colombia onde siguió al frente del Partíu Conservador hasta la so muerte. Nos sos ratos llibres ufiertó charres a los grupos de mocedaes conservadores de la Universidá Llibre de Bogotá, que'l so presidente, Álvaro Atencia Carcamo, yera'l mayor prospeutu pa siguir el so legáu.

Según la base de datos de la Registraduría Nacional del Estáu Civil, el señor Laureano Gómez Castro ye'l dueñu de la cédula de ciudadanía Non. 1

Muerte y funeral

[editar | editar la fonte]
Tumba de Laureano Gómez nel Campusantu Central de Bogotá.

A les 2:10 de la tarde del 13 de xunetu de 1965, na so residencia de la carrera 15 Non. 38-00 de Bogotá, fina Laureano Gómez, a la edá de 76 años. Acompañar la so esposa, la dama payanesa doña María Hurtado, y los sos fíos Cecilia, Álvaro y Enrique, nueres, nietos y los sos médicos de cabecera.

Sobre dase'l so fallecimientu, Gómez escribió:

"Encamientos pa la mio familia y los mios amigos nel casu del mio fallecimientu.

Los avisos de fallecimientu tienen d'incluyir la solicitú de que nun s'unvie nenguna clase de corones. Los servicios relixosos van ser na ilesia parroquial o na capiya del campusantu. Tienen De llindase a lo puramente llitúrxico, ensin música nin cantar. Nun se van tolerar cámares encesos, nin n'edificios públicos nin en privaos. Nun se van tolerar funerales costeados pol erariu. Nun va haber discursos. El Sieglu va llindar a un rellatu periodísticu ensin nenguna clase de xuicios nin aponderamientos. El cadabre tien de depositase nuna bóveda común.

Bogotá, 1 d'avientu de 1960".

Los sos funerales nun dexaron de ser un acontecimientu. Amás de les autoridaes nacionales, ente los munchos colombianos qu'allegaron a rindir tributu póstumu, atopábense dalgunos de los personaxes que protagonizaríen la hestoria de los siguientes años: Darío Echandía, Guillermo León Valencia, Belisario Betancur, María Eugenia Rojas, Alfonso López Michelsen, Julio César Turbay Ayala y los sos fíos Álvaro y Enrique.

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  2. ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  3. ↑ Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: mub20191033717. Data de consulta: 1r marzu 2022.
  4. ↑ Universalis, Encyclopædia. «LAUREANO GÓMEZ» (francés). Consultáu'l 6 de xunetu de 2017.
  5. ↑ http://aels4276-laureanogomez.blogspot.com.co/?m=0
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 http://aels4276-laureanogomez.blogspot.com.co/?m=0
  7. ↑ 7,0 7,1 «Antisemitismu en Colombia». El Espectador. 12 de mayor de 2013. https://www.elespectador.com/noticias/politica/antisemitismu-colombia-articulo-421672. Consultáu'l 27 d'agostu de 2018. 
  8. ↑ «Los xudíos». Selmana. 28 d'ochobre de 2006. https://www.semana.com/especiales/articulo/los-judios/81647-3. Consultáu'l 27 d'agostu de 2018. 
  9. ↑ «¿Multiculturalismu o “apartheid”?». El Espectador. 19 de marzu de 2015. https://www.elespectador.com/opinion/multiculturalismu-o-apartheid-columna-550505. Consultáu'l 27 d'agostu de 2018. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Castillo G., Luis Carlos (2007). Universidá del Valle: Etnicidad y nación: el desafíu de la diversidá en Colombia. ISBN 9584412167.
  11. ↑ (2011). La guerre des paysans en Colombie.
  12. ↑ (en castellanu) La cayida del réxime conservador de Laureano Gómez Castro'l 13 de xunu de 1953. Arcoiris.com.co. https://www.arcoiris.com.co/2016/05/la-caida-del-regimen-conservador-de-laureano-gomez-capo-el-13-de-xunu-de-1953/. Consultáu'l 6 de xunetu de 2017. 
  13. ↑ Félix Abella. «GUSTAVO COLORAES PINILLA».

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]


Predecesor:
Mariano Ospina Pérez
Presidente de Colombia
7 d'agostu de 1950
al 5 de payares de 1951

Primer designáu:
Roberto Urdaneta Arbeláez
5 de payares de 1951
al 13 de xunu de 1953 		Socesor:
Gustavo Rojas Pinilla
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Laureano_Gómez&oldid=4291068»