John Frankland Rigby

John Frankland Rigby
John Frankland Rigby
Ganwyd	John Frankland Rigby ; 22 Ebrill 1933 ; Westhoughton
Bu farw	29 Rhagfyr 2014 ; Caerdydd
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Alma mater	Coleg y Drindod, Caergrawnt; Ysgol Ramadeg Manceinion; Prifysgol Caergrawnt ;
ymgynghorydd y doethor	Philip Hall ;
Galwedigaeth	mathemategydd
Cyflogwr	GCHQ; Prifysgol Cymru ;
Adnabyddus am	Grünbaum–Rigby configuration

Mathemategydd ac academydd o Loegr a fu'n gweithio o Goleg Prifysgol De Cymru, Caerdydd, oedd John Frankland Rigby (22 Ebrill 1933 - 29 Rhagfyr 2014) pan oedd yn rhan o Brifysgol Cymru, ac yna ym Mhrifysgol Caerdydd.

Gweithiodd ym maes geometreg, gan ddod yn awdurdod ar y berthynas rhwng mathemateg a chelf addurnol; bu'n ysgrifennydd cenedlaethol y Gymdeithas Fathemategol rhwng 1989 a 1996.

Bywyd cynnar

Yn frodor o Bolton, Sir Gaerhirfryn, sydd bellach yn rhan o Fanceinion Fwyaf, roedd Rigby yn fab i Fred Frankland Rigby a Bessie M. Hodkinson, a briododd yn Bolton ym 1931.^[1] Addysgwyd ef yn Ysgol Ramadeg Manceinion a Choleg y Drindod, Caergrawnt, lle ar ôl graddio BA yn y Tripos Mathemategol arhosodd ar gyfer ei ddoethuriaeth. Ei draethawd PhD, dan oruchwyliaeth Philip Hall ac a gwblhawyd ym 1958, oedd Theory of Finite Linear Groups,^[2] ac wrth orffen ei waith ar hyn cymerodd swydd ym Mhencadlys Cyfathrebu'r Llywodraeth (GCHQ).^[3]^[4]

Gyrfa

Ym 1959 penodwyd Rigby i'w swydd academaidd gyntaf, fel darlithydd yn Ysgol Mathemateg Coleg Prifysgol De Cymru yng Nghaerdydd, ac arhosodd yno am 37 o flynyddoedd, hyd nes iddo ymddeol ym 1996, a thu hwnt, wrth iddo barhau i weithio'n rhan-amser am rai blynyddoedd. Yn ystod ei yrfa, cyfrannodd lawer o bapurau ar geometreg Ewclidaidd. Roedd hefyd yn awdurdod blaenllaw ar y rhyngwyneb rhwng mathemateg a chelf addurnol, yn enwedig celf Geltaidd a phatrymau geometrig Islamaidd, a chymerodd gryn ddiddordeb mewn geometreg draddodiadol Japaneaidd.^[3] Ymwelodd â phrifysgolion mewn sawl gwlad dramor, yn enwedig yn Nhwrci, Japan, a'r Philippines, yn ogystal â Singapor a Chanada.

Darlithiodd Rigby ar ddadansoddiad cymhleth (complex analysis), gan dynnu cromliniau cymhleth a chylchoedd perffaith ar y bwrdd du, lle gallai wneud "diagramau rhyfeddol o gywir".^[3]

Roedd yn aelod gweithgar o'r Gymdeithas Fathemategol. Yn y 1970au daeth yn Llywydd Cangen Caerdydd o'r gymdeithas ac yna bu'n Ysgrifennydd cenedlaethol rhwng 1989 a 1996. Roedd yn darparu atebion yn rheolaidd i broblemau a godwyd yn y Mathemategol Gazette, ac mewn ysgrif goffa iddo, disgrifiwyd ei bapurau ymchwil fel rhai "unigryw oherwydd cywirdeb manwl, eu harddull gryno, a'u bod yn gwbwl rydd o unrhyw jargon yr oes".

Gyda Branko Grünbaum, ffurfiodd Rigby ytr hyn a elwir yn "gyfluniad Grünbaum-Rigby",^[5] ac enwodd Ross Honsberger bwynt mewn theorem gan Rigby yn "bwynt Rigby".^[6] Enwodd Adrian Oldknow bwyntiau Rigby (mewnol ac allanol) mewn cysylltiad â thrionglau Soddy, gyda'r pwyntiau Rigby yn gorwedd ar linell Soddy.^[7]

Ar ôl ymddeol, dechreuodd Rigby ddioddef o glefyd Parkinson, ond roedd parhaodd i fynychu cynadleddau rhyngwladol. Gyda'i ffrind James Wiegold, cymerodd ofal o Glwb Mathemateg Prifysgol Caerdydd ar gyfer myfyrwyr chweched dosbarth, gan dynnu myfyrwyr o Ysgol Uwchradd Caerdydd, Ysgol yr Eglwys Gadeiriol, Llandaf, Ysgol Howell, ac ysgolion yn Nhrefynwy.^[3]

Bywyd preifat

Canodd Rigby yng nghôr Eglwys Gadeiriol Llandaf a ysgrifennodd gerddoriaeth ar ei gyfer hefyd. Roedd yn perthyn i Gymdeithas Dawns Werin ac yn mwynhau crwydro yn Ardal y Llynnoedd ac mewn mannau eraill.^[3]

Bu farw Rigby ar 29 Rhagfyr 2014 yn Ysbyty Athrofaol Cymru, Caerdydd, yn 81 oed. Barry Morgan, Archesgob Cymru, a Deon Caerdydd oedd y gweinidogion ar gyfer ei wasanaeth angladdol yn Eglwys Gadeiriol Llandaf ar 13 Ionawr 2015.^[3] Ei gyfeiriad olaf oedd 5, Cwrt y Gadeirlan, Cathedral Green, Llandaf, Caerdydd.^[8]

Cyhoeddiadau dethol

JF Rigby, "Dogn Crynodedig o Geometreg Hen-Ffasiwn" yn The Matamata Gazette 57, 402 (Rhagfyr 1973) 296–298
JF Rigby, "On the Money-Coutts Configuration of Nine Anti-Tangent Cycles" yn Nhrafodion Cymdeithas Fathemategol Llundain, 43 (Cyfres 3), 1 (Gorffennaf 1981) 110–132, yma
JF Rigby, "geometreg cylchoedd, a gwrthdroad cyffredinol Laguerre" yn C. Davis, B. Grünbaum, FA Sherk, The Coxeter Festschrift (Berlin: Springer, 1981), 355—378
JF Rigby, "Theorem tri chylch" yn Mathemateg Magazine 55 (1982), 312
John Rigby, "Ail-ymwelwyd â Napoleon," yn Journal of Geometry 33 (1988), 126–146
Branko Grünbaum, JF Rigby, "The real configuration (21 ₄ )" yn Journal of the London Matamata Society 41 (Cyfres 2) (1990), 336–346, yma
John F. Rigby, "Canolfannau tritangent, theorem Pascal a phroblem Thebault" yn Journal of Geometry (Tachwedd 1995) 54: 134 yma
John F. Rigby, "Nodiadau cryno ar rai theoremau geometregol anghofiedig" mewn Mathemateg a Gwybodeg Chwarterol 7 (1997) 156–158
JF Rigby, "Lliwiadau Uniongyrchol Tilings Trionglog Rheolaidd" yn The Matamata Intelligencer (1998) 20: 4 yma

Cyfeiriadau

↑ "Rigby John F /Hodkinson" in Register of Births for Bolton Registration District, vol. 8c (1933), p. 495; "Rigby Fred F. & Hodkinson Bessie M." in Register of Marriages for Bolton Registration District, vol. 8c (1931), p. 889
↑ Dissertation: Topics in the theory of Finite Linear Groups at nodak.edu. Retrieved 2 May 2019
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 ^3.4 ^3.5 Gerry Leversha, Dr John Frankland Rigby (obituary) in The Mathematical Gazette 99 (2015), 174–175. Retrieved 2 May 2019
↑ John Frankland Rigby (obituary) at cardiff.ac.uk. Retrieved 2 May 2019
↑ Branko Grünbaum, J. F. Rigby, "The real configuration (21₄)" in Journal of the London Mathematical Society 41 (Series 2) (1990), 336–346, here
↑ Ross Honsberger, "The Rigby Point" §11.3 in Episodes in Nineteenth and Twentieth Century Euclidean Geometry (Washington, DC: The Mathematical Association of America, 1996, ISBN 978-0883856390), pp. 132–136; "Rigby Points" at mathworld.wolfram.com. Retrieved 4 June 2019
↑ A. Oldknow, "The Euler–Gergonne–Soddy Triangle of a Triangle" in American Mathematical Monthly 103 (1996), 319—329
↑ John Frankland RIGBY at companieshouse.gov.uk. Retrieved 2 May 2019

Dolenni allanol

Ymchwil JF Rigby tra’n gysylltiedig â Phrifysgol Hacettepe a lleoedd eraill yn researchgate.net
JF Rigby, Patrwm rhyngosod Twrcaidd a'r gymhareb euraidd ar wefan y Gymdeithas Fathemategol
Pwyntiau Rigby ar wefan wolfram.com

[1] "Rigby John F /Hodkinson" in Register of Births for Bolton Registration District, vol. 8c (1933), p. 495; "Rigby Fred F. & Hodkinson Bessie M." in Register of Marriages for Bolton Registration District, vol. 8c (1931), p. 889

[2] Dissertation: Topics in the theory of Finite Linear Groups at nodak.edu. Retrieved 2 May 2019

[obituary-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 ^3.4 ^3.5 Gerry Leversha, Dr John Frankland Rigby (obituary) in The Mathematical Gazette 99 (2015), 174–175. Retrieved 2 May 2019

[4] John Frankland Rigby (obituary) at cardiff.ac.uk. Retrieved 2 May 2019

[5] Branko Grünbaum, J. F. Rigby, "The real configuration (21₄)" in Journal of the London Mathematical Society 41 (Series 2) (1990), 336–346, here

[6] Ross Honsberger, "The Rigby Point" §11.3 in Episodes in Nineteenth and Twentieth Century Euclidean Geometry (Washington, DC: The Mathematical Association of America, 1996, ISBN 978-0883856390), pp. 132–136; "Rigby Points" at mathworld.wolfram.com. Retrieved 4 June 2019

[7] A. Oldknow, "The Euler–Gergonne–Soddy Triangle of a Triangle" in American Mathematical Monthly 103 (1996), 319—329

[8] John Frankland RIGBY at companieshouse.gov.uk. Retrieved 2 May 2019

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]