Swra

Rhan o gyfres ar; Islam ;
	Athrawiaeth;
	Allah · Undod Duw; Muhammad · Proffwydi Islam
	Arferion;
	Cyffes Ffydd · Gweddïo ; Ymprydio · Elusen · Pererindod
	Hanes ac Arweinwyr;
	Ahl al-Bayt · Sahaba ; Califfiaid Rashidun · Imamau Shi'a
	Testunau a Deddfau;
	Coran · Sŵra · Sunnah · Hadith; Fiqh · Sharia; Kalam · Tasawwuf (Swffiaeth)
	Enwadau;
	Sunni · Shi'a
	Diwylliant a Chymdeithas;
	Astudiaethau Islamig · Celf; Calendr · Demograffeg; Gwyliau · Mosgiau · Athroniaeth; Gwleidyddiaeth · Gwyddoniaeth · Merched
	Islam a chrefyddau eraill;
	Cristnogaeth · Iddewiaeth ;
	Gweler hefyd;
	Islamoffobia · Termau Islamig; Islam yng Nghymru

Swra
Enghraifft o'r canlynol	Islamic term
Math	pennod
Rhan o	Y Corân
Prif bwnc	Meccan surah, Medinan surah
Yn cynnwys	ayah
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Pennod neu adran o'r Corân, llyfr sanctaidd y Mwslemiaid yw Swra.^[1] Ystyr lythrennol y gair Arabeg sûrah yw "rheng, palisâd." Er mai "pennod" yw'r gair a arferir i'w gyfieithu nid yw'r Mwslemiaid yn ei ystyried felly oherwydd eu bod yn credu bod y Corân yn gyfanwaith perffaith, heb raniadau. Ceir 114 swra yn y Coran awdurdodedig ond ym mlynyddoedd cynnar Islam ceid peth amrywiaeth yn eu nifer a'u cynnwys. Ceir tri neu ragor o "benillion" (âya) ym mhob swra. Credir eu bod wedi eu cyfansoddi naill ai ym Mecca neu ym Medina, ac fe nodir hyn ar ddechrau pob swra mewn rhai argraffiadau o'r Corân. Nid ydynt wedi eu trefnu'n gronolegol, fel yn achos llyfrau'r Beibl, ond yn hytrach yn ôl ei gynnwys.

Sura 5, âya 12-13; llawysgrif o'r Corân a gopïwyd ym Moroco yn y 13eg ganrif

Mae'r swra gyntaf, Al-Fâtiha, yn fath o weddi agoriadol sy'n crynhoi credo'r Mwslim. Yna daw cyfres o swrâu cymharol hir sy'n ymwneud â chyfraith a dyletswyddau. Mae gweddill y swrâu, o rif 36 Sûratu Yâ-sîn ymlaen, yn tueddu i fod yn fyrrach o lawer ac yn fwy telynegol a chyfriniol eu naws; fe'u gelwir yn Rub'u Yâ-sîn a cheir argraffiadau ohonynt ar wahân dan yr enw hwnnw. Mae enwau'r swrâu yn fymryn mwy diweddar na'r testunau eu hunain ac yn tarddu o ganrif gyntaf yr Hegira, yr oes Islamaidd. Mae ystyr rhai o'r enwau yn dywyll (rhif 7, 8, 11, 15, 20, 31, 34, 36, 46, 47, 52, 106). Egyr pob swra namyn un (rhif 9) â'r basmala, sy'n fath o weddi neu alwad ar Dduw; Bismil Lâhi r-Rahmâni r-Rahîm, "Yn Enw Duw, y Maddeuol, y Trugarhaol".

Y Swrâu yn eu trefn arferol

1. AL-FÂTIHA (Yr Agoriad)
2. AL-BAQARA (Y Fuwch)
3. AL-IMRÂNE (Teulu'r Imrân)
4. AN-NISÂ (Y Merched)
5. AL-MÂ'IDAH (Y Cymundeb)
6. AL-AN'ÂME (Y Gwartheg)
7. AL-A'RÂF
8. AL-ANFÂL
9. AT-TAWBAH (Yr Edifeirwch)
10. YÛNUS (Jona)
11. HÛD
12. YÛSUF (Ioseff)
13. AR-RA'D (Y Taran)
14. IBRAHÎM (Abraham)
15. AL-HIJR
16. AN-NAHL (Y Gwenyn)
17. AL-ISRÂ (Ymadael yn y Nos)
18. AL-KAHF (Yr Ogof)
19. MARIAM (Mair)
20. TÂHÂ
21. AL-ANBIYÂ (Y Proffwydion)
22. AL-HAJJ (Y Bererindod)
23. AL-MU'MINÛN (Y Credinwyr)
24. AN-NÛR (Y Goleuni)
25. AL-FURQÂN (Y Maen Prawf)
26. AS-SU'ÂRÂ (Y Beirdd)
27. AN-NAML (Y Morgrug)
28. AL-QASAS (Y Chwedl)
29. AL-'ANKABÛT (Y Pryf Copyn)
30. AR-RÛM (Y Bysantiaid)
31. LUQMÂN
32. AS-SAJDAH (Yr Ymostyngiad)
33. AL-AHZÂB (Y Pleidiau)
34. SABA'
35. FÂTIR (Yr Arloeswr)
36. YÂ-SÎN
37. AS-SÂFFÂT (Yr Angylion mewn Rheng)
38. SÂD (llythyren yn yr wyddor Arabeg)
39. AZ-ZUMAR (Mae'r Rhai..)
40. GAFÎR (..sy'n Maddau)
41. FUSSILAT (..wedi eu Nodi)
42. AS SÛRAH (Yr Ymgynghoriad)
43. AZ-ZUHRUF (Yr Addurnau)
44. AD-DUHÂN (Y Mŵg)
45. AL-JÂTIYAH (Yr Ymostyngiedig)
46. AL-AHQÂF
47. MUHAMMAD (Mohamed)
48. AL-FATH (Yr Agorawd Ddwyfol)
49. AL-HUJURÂTE (Yr Ystafelloedd)
50. QÂF (llythyren yn yr wyddor Arabeg)
51. AD-DÂRIYÂTE (Y Gwyntoedd sy'n Gwasgaru)
52. AT-TUR
53. AN-NAJOUM (Y Seren)
54. AL-QAMAR (Y Lleuad)
55. AR-RAHMÂN (Y Trugarhaol)
56. AL-WÂQI'AH (Y Digwyddiad)
57. AL-HADÎD (Yr Haearn)
58. AL-MUJÂDALAH (Yr Ymddiddan)
59. AL-HASR (Y Cynulliad)
60. AL-MUMTAHANAH (Y Dioddefwr)
61. AS-SAFF (Y Rheng)
62. AL-JUMU'AH (Dydd Gwener)
63. AL-MUNÂFIQÛN (Y Rhagrithwyr)
64. AT-TAGÂBUN (Y Twyll)
65. AT-TALÂQ (Yr Ymwahaniad)
66. AT-TAHRÎM (Y Gwaharddiad)
67. AL-MULK (Y Deyrnas)
68. AL-QALAM (Yr Ystîl Gorsen)
69. AL-HAQQÂH (Yr Hyn sydd wedi ei Gadarnhau)
70. AL-MA'ÂRIJ (Llwybrau'r Esgyniad)
71. NÛH (Noa)
72. AL-JINN (Y Djins)
73. AL-MUZZAMMIL (Yr Amwisgedig)
74. AL-MUDDATTIR (Y Gorchuddiedig)
75. AL-QIYÂMÂ (Yr Atgyfodiad)
76. AL-INSÂN (Y Bod Dynol)
77. AL-MURSALÂT (Y Gwyntoedd Olynol)
78. AN-NABÂ (Y Newyddion Da)
79. AN-NÂZI'ÂT (Y Rhwygwyr)
80. 'ABASA (Mae ef yn Gwgu)
81. AT-TAKWÎR (Y Troelli)
82. AL-INFITÂR (Yr Hollti)
83. AL-MUTAFFIFÎN (Y Dichellwyr)
84. AL-INSIQÂQ (Y Cracio)
85. AL-BURÛJ (Y Cytserau)
86. AT-TARIK (A Bery Gryndod)
87. AL-A'LÂ (Y Goruchel)
88. AL-GÂSIYAH (Y Rhyferthwy)
89. AL-FAJR (Y Wawr)
90. AL-BALAD (Y Ddinas)
91. AS-SHAMS (Yr Haul)
92. AL-LAYL (Y Nos)
93. AD-DUHÂ (Y Bore)
94. AS-SARH (Y Blodeuo)
95. AT-TÎN (Y Goeden Ffigys)
96. AL-'ALAQ (Y Pethau sy'n Gwrthdaro)
97. AL-QADR (Noson y Mawredd)
98. AL-BAYYINAH (Y Dystiolaeth)
99. AZ-ZALZALAH (Y Crynu)
100. AL-ÂDIYÂT (Y Meirch Rhyfel)
101. AL-QÂRI'ÂH (Y Syfrdanol)
102. AT-TAKÂTUR (Rhodres Cyfoeth)
103. AL-'ASR (Yr Amser)
104. AL-HUMAZAH (Yr Athrodwr)
105. AL-FÎL (Yr Eliffant)
106. QURAYSH
107. AL-MÂ'ÛN (Y Cymorth)
108. AL-KAWTAR (Y Digonedd)
109. AL-KÂFIRÛN (Yr Anffyddwyr)
110. AN-NASR (Y Fuddugoliaeth)
111. AL-MASAD (Y Llach)
112. AL-IHLÂS (Purdeb)
113. AL-FALAQ (Yr Agendor)
114. AN-NÂSS (Dyn)

Cyfeiriadau

↑ Geiriadur yr Academi, "surah".

Ffynonellau

- Zeinab Abdelaziz (cyf.), Le Qur'ān / et la traduction en langue française du sens de ses versets (Tripoli, 2002). ISBN 9959280306
- François Déroche, Éléments d'une histoire du Coran (Paris, 2005; arg. newydd, Tunis, 2006). ISBN 9973196708
- Saïd M. Laham (cyf.), Le Saint coran[:] Rub'u Yâ-sîn (Beirut, 1995).

[1] Geiriadur yr Academi, "surah".

[1]