Μετάβαση στο περιεχόμενο

FishBase

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
FishBase
www.fishbase.org
Διαφανής προνύμφη ρέγγας από μια έκδοση του 1990 - διακρίνονται η καρδιά, το στομάχι, η νηκτική κύστη, το έντερο, ο εγκέφαλος και οι ωτόλιθοι.

Η FishBase είναι η μεγαλύτερη και ευρύτερα χρησιμοποιούμενη διαδικτυακή βάση δεδομένων για τα ενήλικα ψάρια.[1][2] Με την πάροδο του χρόνου, έχει "εξελιχθεί σε ένα δυναμικό και ευέλικτο οικολογικό εργαλείο" που αναφέρεται ευρέως σε επιστημονικές δημοσιεύσεις.[3][4]

Η FishBase παρέχει αναλυτικά στοιχεία για κάθε είδος, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για την ταξινομία, γεωγραφική κατανομή, βιομετρία και μορφολογία, συμπεριφορά και ενδιαιτήματα, οικολογία και πληθυσμιακή δυναμική καθώς και αναπαραγωγικά, μεταβολικά και γενετικά δεδομένα. Παρέχει επίσης πρόσβαση σε εργαλεία όπως οικολογικές πυραμίδες, κλειδιά ταυτοποίησης, βιογεωγραφικά μοντέλα και στοιχεία αλιευτικής παραγωγής ανά οικοσύστημα, καθώς και άμεσους συνδέσμους, σε επίπεδο είδους, προς αντίστοιχες πληροφορίες σε άλλες βάσεις δεδομένων όπως οι LarvalBase, GenBank, Catalog of Fishes και η Κόκκινη Λίστα της IUCN.[5]

Η FishBase περιλαμβάνει (Ιανουάριος 2014) περιγραφές για πάνω από 32.700 είδη και υποείδη ψαριών, 302.100 κοινά ονόματα σε σχεδόν 300 γλώσσες (μεταξύ των οποίων και στα ελληνικά), 53.400 εικόνες και 49.500 παραπομπές σε επιστημονικά συγγράμματα,[6] και έχει πάνω από 2.090 συνεργάτες.[7] Ο διαδικτυακός τόπος της FishBase δέχεται πάνω από 30 εκατομμύρια αιτήσεις (hits) τον μήνα.[8]

Ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το πρώτο ψάρι στο διαδίκτυο, μια ενήλικη ρέγγα, το πιο συνηθισμένο ψάρι του κόσμου

Οι ρίζες της FishBase ανάγονται στην δεκαετία του ’70, όταν ο υδροβιολόγος στο πανεπιστήμιο του Κιέλου Ντανιέλ Πολί (Daniel Pauly) αγωνιζόταν να δοκιμάσει μια θεωρία σχετικά με το πώς η ικανότητα ανάπτυξης των ψαριών επηρεάζεται από το μέγεθος των βραγχίων τους.[9] Θεωρίες όπως αυτή θα μπορούσαν να δοκιμαστούν μόνο αν ήταν διαθέσιμες μεγάλες ποσότητες εμπειρικών δεδομένων.[2] Εκείνη την εποχή, η διαχείριση των αλιευτικών πόρων χρησιμοποιούσε αναλυτικά μοντέλα που απαιτούσαν εκτιμήσεις για την ανάπτυξη και τη θνησιμότητα των ψαριών.[10] Μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο για τους βιολόγους αλιείας και τους διαχειριστές αλιευτικών πόρων να πάρουν τις πληροφορίες που χρειάζονται σχετικά με τα είδη που τους αφορούν, γιατί τα σχετικά στοιχεία μπορεί να είναι διασκορπισμένα σε πολυάριθμα άρθρα περιοδικών, εκθέσεις, ενημερωτικά δελτία και άλλες πηγές· για τους ανθρώπους στις αναπτυσσόμενες χώρες που χρειάζονται τέτοιες πληροφορίες μπορεί να αποδειχθεί ακόμα δυσκολότερο. Ο Πολί πίστευε ότι ο μόνος πρακτικός τρόπος για να έχουν οι διαχειριστές αλιευτικών πόρων πρόσβαση στον όγκο των δεδομένων που χρειαζόταν ήταν να συγκεντρωθούν και να ενοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα δεδομένα από τη δημοσιευμένη βιβλιογραφία σε κάποιο κεντρικό και εύκολα προσβάσιμο αποθετήριο.[2][11] Μια τέτοια βάση δεδομένων θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη αν τα δεδομένα ήταν επίσης τυποποιημένα και επικυρωμένα.[2] Αυτό θα σήμαινε ότι όταν οι επιστήμονες ή οι διαχειριστές χρειαστεί να δοκιμάσουν μια νέα θεωρία, τα διαθέσιμα στοιχεία θα είναι ήδη εκεί σε επικυρωμένη και προσβάσιμη μορφή, και δεν θα υπάρχει ανάγκη να δημιουργηθεί ένα νέο σύνολο δεδομένων και στη συνέχεια να επικυρωθεί.[12]

Την ίδια εποχή, η Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ σκέφτηκε να προσφέρει για πρώτη φορά ηλεκτρονική πρόσβαση στους καταλόγους της.[13] Το 1987 ο Πολί, που τότε εργαζόταν στο Διεθνές Κέντρο Διαχείρισης Έμβιων Υδρόβιων Πόρων (International Centre for Living Aquatic Resources Management-ICLARM, Μανίλα, Φιλιππίνες, νυν WorldFishCenter, Πενάνγκ, Μαλαισία), συνεχίζοντας αυτήν την ιδέα, πρότεινε την μεταφορά αυτών των καταλόγων σε μια τυποποιημένη και ενημερωμένη μορφή μέσω του λογισμικού του ICLARM. Στις αρχές του 1988 προσέλαβε τον Ράινερ Φρέζε (Rainer Froese), επίσης βιολόγο, που εργαζόταν στο Ινστιτούτο Θαλασσίων Επιστημών του Κιέλου (Institut für Meereskunde, νυν Helmholtz-Zentrum für Ozeanforschung Kiel), και στα τέλη της χρονιάς το πρωτότυπο της FishBase ήταν έτοιμο για κωδικοποίηση. Το 1993 εμφανίστηκε η πρώτη βάση δεδομένων με την μορφή 10 δισκετών. Αργότερα (1994) ακολούθησαν και CD-ROM. Τέλος, το 1998 η συνεχώς αναπτυσσόμενη συλλογή πληροφοριών της FishBase έγινε διαθέσιμη και στο διαδίκτυο.[2]

Η FishBase καλύπτει τα ενήλικα ψάρια αλλά δεν περιγράφει λεπτομερώς τα πρώιμα και νεανικά στάδια των ψαριών. Το 1999 μια συμπληρωματική βάση δεδομένων, η LarvalBase, βγήκε στο διαδίκτυο, υπό την επίβλεψη του Bernd Ueberschär. Καλύπτει το ιχθυοπλαγκτόν και τα νεανικά στάδια των ψαριών, με λεπτομερή δεδομένα για τα αυγά και τις προνύμφες των ψαριών, ταυτοποίηση ψαριών καθώς και δεδομένα σχετικά με την εκτροφή νεαρών ψαριών στις υδατοκαλλιέργειες. Με δεδομένη την επιτυχία της FishBase, υπήρχε ζήτηση για μια βάση δεδομένων που θα κάλυπτε μορφές υδρόβιας ζωής εκτός από ψάρια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία, το 2006, της SeaLifeBase. Ο μακροπρόθεσμος στόχος της SeaLifeBase είναι να αναπτύξει ένα σύστημα πληροφοριών που θα έχει ως πρότυπο την FishBase αλλά θα περιλαμβάνει όλες τις μορφές υδρόβιας ζωής, θαλασσινού και γλυκού νερού, εκτός από τα ψάρια, στα οποία ειδικεύεται η FishBase. Συνολικά, υπάρχουν περίπου 300.000 γνωστά είδη σε αυτή την κατηγορία.

Οργάνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
To Κέντρο Ωκεάνιων Ερευνών Χέλμχολτς στο Κίελο

Από το 2000 η FishBase εποπτεύεται από κοινοπραξία αποτελούμενη από εννέα διεθνείς οργανισμούς (The FishBase Consortium):[14]

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης[15]
Κέντρο Ωκεάνιων Ερευνών Χέλμχολτς (GEOMAR Helmholtz-Zentrum für Ozeanforschung Kiel), Κίελο, Γερμανία
Κινεζική Ακαδημία Αλιευτικών Επιστημών (中國水產科學研究院), Πεκίνο, Κίνα
Κέντρο Αλιευτικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Βρετανικής Κολομβίας (Fisheries Centre, University of British Columbia), Βανκούβερ, Καναδάς
Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας, Ρώμη, Ιταλία
Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (Muséum National d'Histoire Naturelle), Παρίσι, Γαλλία
Βασιλικό Μουσείο για την κεντρική Αφρική (Koninklijk Museum voor Midden-Afrika), Τερβίρεν, Βέλγιο
Βασιλικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (Naturhistoriska riksmuseet), Στοκχόλμη, Σουηδία
WorldFish, Πενάνγκ, Μαλαισία

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μαυρόπερκα
  1. ↑ «Marine Fellow: Rainer Froese». Pew Environment Group. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Maria L. D. Palomares & Nicolas Bailly (2011). «Organizing and disseminating marine biodiversity information: the Fishbase and SeaLifeBase story». Στο: Villy Christensen and Jay Maclean. Ecosystem Approaches to Fisheries: A Global Perspective. Cambridge University Press. σελίδες 24–46. ISBN 978-0-521-13022-6. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2014. CS1 maint: Uses editors parameter (link)
  3. ↑ Konstantinos I. Stergiou & Athanassios C. Tsikliras (2006). Scientific impact of FishBase: A citation analysis. Στο: Maria Lourdes D. Palomares, Konstantinos I. Stergiou & Daniel Pauly, επιμ. «Fishes in Databases and Ecosystems - Proceedings of the 2006 FishBase Symposium». Fisheries Centre Research Reports (Fisheries Centre, University of British Columbia) 14 (4). http://www.fisheries.ubc.ca/webfm_send/125. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. [νεκρός σύνδεσμος]
  4. ↑ «References Citing FishBase». FishBase.org. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2014. 
  5. ↑ Boden Gert and Jos Snoeks (2004). «FishBase: encyclopaedia and research tool» (PDF). VLIZ Special Publication (Brugge, Belgium) 17. http://www.vliz.be/imisdocs/publications/76736.pdf#page=48. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. 
  6. ↑ «Fishbase.org». Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. 
  7. ↑ «List of Collaborators». Fishbase.org. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. 
  8. ↑ «FishBase Usage on the Web». Fishbase.org. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. 
  9. ↑ Andrew Bakun (2011). «The oxygen constraint». Στο: Villy Christensen and Jay Maclean. Ecosystem Approaches to Fisheries: A Global Perspective. Cambridge University Press. σελίδες 11–23. ISBN 978-0-521-13022-6. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2014. CS1 maint: Uses editors parameter (link)
  10. ↑ John L. Munro (2011). «Assessment of exploited stock of tropical fishes: an overview». Στο: Villy Christensen and Jay Maclean. Ecosystem Approaches to Fisheries: A Global Perspective. Cambridge University Press. σελίδες 171–188. ISBN 978-0-521-13022-6. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2014. CS1 maint: Uses editors parameter (link)
  11. ↑ «LarvalBase: A Global Information System on Fish Larvae» (PDF). Early Life History Section Newsletter (American Fisheries Society) 23 (2): 7-9. Μάιος 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-03-28. https://web.archive.org/web/20120328031508/http://www.larvalbase.org/Downloads/ELHSMay2002.pdf. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2014. 
  12. ↑ Rainer Froese (2011). «The science in FishBase». Στο: Villy Christensen and Jay Maclean. Ecosystem Approaches to Fisheries: A Global Perspective. Cambridge University Press. σελίδες 47–54. ISBN 978-0-521-13022-6. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2014. CS1 maint: Uses editors parameter (link)
  13. ↑ «Jeden Tag eine neue Art». Helmholtz-Zentrum für Ozeanforschung Kiel. 3 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. [νεκρός σύνδεσμος]
  14. ↑ «FishBase - A Global Information System on Fishes». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. 
  15. ↑ «Fishbase and Aristotle University». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. 

Επιπλέον ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=FishBase&oldid=10121098"