เพื่อน
Jump to navigation
Jump to search
Thai
[edit]Alternative forms
[edit]- (slang): เพิ่ล (pə̂l)
Etymology
[edit]From Middle Chinese 伴 (MC banX, “companion; partner”). Cognate with Northern Thai ᨻᩮᩬᩥ᩵ᩁ, ᨻᩮᩥ᩠᩵ᨶ, Lao ເພື່ອນ (phư̄an), ເພິ່ນ (phœn), Shan ပိူၼ်ႈ (pōen), Vietnamese bạn.
Pronunciation
[edit]Orthographic/Phonemic | เพื่อน e b ụ̄ ˋ ɒ n | |
Romanization | Paiboon | pʉ̂ʉan |
Royal Institute | phuean | |
(standard) IPA(key) | /pʰɯa̯n˥˩/(R) |
Pronoun
[edit]เพื่อน • (pʉ̂ʉan)
- (archaic) a third person pronoun: he, she, it, they, etc.[1][2]
- 1292/93, “จารึกพ่อขุนรามคำแหง (จารึกหลักที่ ๑)”, in ประชุมพงศาวดาร ฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม ๓, Bangkok: กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์, กรมศิลปากร, published 1999, →ISBN, pages 9–10:
- เมืองษุกโขไทนี้ดี ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว เจ้าเมืองบ่เอาจกอบในไพร่ ลูท่างเพื่อนจูงวัวไปค้า ขี่ม้าไปขาย ใครจักใคร่ค้าช้างค้า ใครจักใคร่ค้าม้าค้า
- mʉʉang sùk-kǒo-tai níi dii · nai náam mii bplaa · nai naa mii kâao · jâao-mʉʉang bɔ̀ɔ ao jà-gɔ̀ɔp nai prâi · luu-tâang pʉ̂ʉan juung wuua bpai káa · kìi máa bpai kǎai · krai jàk krâi káa cháang káa · krai jàk krâi káa máa káa
- Nice is this town of Sukkhothai. There are fish in rills, there are rices in fields. The lord of the town imposeth no toll upon subjects, [making it] easy for them to bring oxen in [for] sale [or] ride horses in [for] trade. Whoever would want to trade in elephants [will be able to so] trade, whoever would want to trade in horses [will be able to so] trade.
- เมืองษุกโขไทนี้ดี ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว เจ้าเมืองบ่เอาจกอบในไพร่ ลูท่างเพื่อนจูงวัวไปค้า ขี่ม้าไปขาย ใครจักใคร่ค้าช้างค้า ใครจักใคร่ค้าม้าค้า
- anyone or anything else; any other person or thing; other(s); the other(s).
See also
[edit]Archaic Thai personal pronouns
1st | 2nd | 3rd | |||
---|---|---|---|---|---|
Exclusive | Inclusive | ||||
Informal | Singular | กู (guu) | มึง (mʉng) | มัน (man) | |
Dual | เผือ (pʉ̌ʉa) | รา (raa) | เขือ (kʉ̌ʉa) | ขา (kǎa) | |
Plural | ตู (dtuu) | เรา (rao) | สู (sǔu) | เขา (kǎo) | |
Formal | Singular | ข้า (kâa), ตู (dtuu), เรา (rao) | เจ้า (jâao), สู (sǔu) | เพื่อน (pʉ̂ʉan), เขา (kǎo) | |
Plural | ตูข้า | เราข้า | สูเจ้า | เขาเจ้า |
Noun
[edit]เพื่อน • (pʉ̂ʉan) (classifier คน)
- person whom one knows, likes, trusts, is allied with, or receives support from: friend, buddy, mate; familiar, intimate; patron, supporter, ally; etc.
- person going somewhere or doing something with someone as companion or escort.
- person sharing or involved in the same activity, occupation, condition, status, etc: fellow, peer, comrade, associate, etc.
- (slang) sex partner.
- (LGBT, archaic) lesbian partner; party to or partner in a lesbian relationship.
Synonyms
[edit]Derived terms
[edit]- กินเพื่อน
- คนเดียวหัวหาย สองคนเพื่อนตาย
- ผองเพื่อน
- เพื่อนกิน (pʉ̂ʉan-gin)
- เพื่อนกินหาง่าย เพื่อนตายหายาก
- เพื่อนเกลอ
- เพื่อนแก้ว
- เพื่อนคู่เคียง
- เพื่อนคู่ใจ (pʉ̂ʉan-kûu-jai)
- เพื่อนคู่ทุกข์คู่ยาก
- เพื่อนคู่หู
- เพื่อนเจ้าบ่าว
- เพื่อนเจ้าสาว
- เพื่อนใจ
- เพื่อนชาย
- เพื่อนซี้
- เพื่อนต่างเพศ
- เพื่อนตาย (pʉ̂ʉan-dtaai)
- เพื่อนแท้ (pʉ̂ʉan-tɛ́ɛ)
- เพื่อนนอน
- เพื่อนบ้าน (pʉ̂ʉan-bâan)
- เพื่อนฝูง
- เพื่อนพ้อง
- เพื่อนยาก
- เพื่อนร่วมงาน (pʉ̂ʉan-rûuam-ngaan)
- เพื่อนร่วมใจ
- เพื่อนร่วมชั้น (pʉ̂ʉan-rûuam-chán)
- เพื่อนร่วมชาติ (pʉ̂ʉan rûuam châat)
- เพื่อนร่วมเตียง
- เพื่อนร่วมทาง
- เพื่อนร่วมรุ่น
- เพื่อนร่วมโรงเรียน
- เพื่อนร่วมโลก
- เพื่อนร่วมสถาบัน
- เพื่อนร่วมสุขร่วมทุกข์
- เพื่อนร่วมห้อง (pʉ̂ʉan-rûuam-hɔ̂ng)
- เพื่อนรู้ใจ
- เพื่อนเล่น (pʉ̂ʉan-lên)
- เพื่อนสาว
- เพื่อนหญิง
- เล่นเพื่อน (lên-pʉ̂ʉan)
Descendants
[edit]- → Khmer: ភឿន (phɨən)
References
[edit]- ^ ราชบัณฑิตยสถาน (2013) พจนานุกรมศัพท์วรรณคดีไทย สมัยสุโขทัย ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราช หลักที่ ๑ (in Thai), 3rd edition, Bangkok: ราชบัณฑิตยสถาน, →ISBN, page 51: “เพื่อน ส. สรรพนามบุรุษที่ ๓ ใช้แทนผู้ที่ตนพูดถึง หมายถึง เขา ในความว่า "เพื่อนจูงวัวไปค้า ขี่ม้าไปขาย" (๑/๑๙–๒๐)”
- ^ วงษ์เทศ, สุจิตต์ (1983) สุโขทัยไม่ใช่ราชธานีแห่งแรกของไทย (in Thai), Bangkok: เรือนแก้วการพิมพ์, →ISBN, page 179: “เพื่อน หมายถึง เขา (เฉพาะในที่นี้). (ประเสริฐ [ณ นคร]) ในปัจจุบัน คำ เพื่อน หรือ เปิ้น [ในภาษาเหนือ] เป็นสรรพนามบุรุษที่หนึ่งก็ได้ ที่สามก็ได้. (ทองสืบ [ศุภะมารค]) ทางภาคอิสานออกเสียงว่า เผิ่น ใช้เฉพาะบุรุษที่สามเท่านั้น.”
Categories:
- Thai terms borrowed from Middle Chinese
- Thai terms derived from Middle Chinese
- Rhymes:Thai/ɯa̯n
- Thai terms with IPA pronunciation
- Thai 1-syllable words
- Thai lemmas
- Thai pronouns
- Thai terms with archaic senses
- Thai terms with usage examples
- Thai nouns
- Thai nouns classified by คน
- Thai slang
- th:LGBT
- Thai personal pronouns
- Thai third person pronouns
- th:People
- th:Sex