Unukotiledonaj plantoj

Kiel legi la taksonomion Unukotiledonaj plantoj
Hemerocallis floro
Biologia klasado
Domanio: Eŭkariotoj Eukaryota Subdomanio: Archaeplastida Superregno: Verda lineo Chlorobionta Regno: Plantoj Plantae Subregno: Trakeofitoj Tracheobionta Divizio: Angiospermoj Magnoliophyta Klaso: Unukotiledonaj plantoj Liliopsida Batsch (1802)
Ordoj
Preskaŭ 10
Aliaj Vikimediaj projektoj

Unukotiledonaj plantoj, estas parto de la florplantoj, tradicie komparata kun la dukotiledonaj. Tiuj plantoj havas ĝermante nur unu kotiledonon. Krom tio, aliaj karakteroj estas:

• Radikoj: flankradikaj (kvastradikaj) , tio estas konsistante el same ampleksaj radikoj.
• Tigo: ne estas nek dua lignon nek vera trunko (eĉ la arbformaj kiel la palmacoj ne havas trunkon).
• Folioj: kelkfoje pinataj, neniam kunmetitaj (sen folietoj), preskaŭ ĉiam flank-angiaj (flank-nervura).
• Floroj: 3-bazataj, tio estas 3 sepaloj, 3 petaloj, 2 x 3 stamenoj, 3 karpeloj.

Gravaj unukotiledonaj familioj estas poacoj, orkidacoj, liliacoj kaj palmacoj. La unukotiledonaj plantoj estas freŝdata aro, longtempe estis nur dukotiledonaj.

Klasika klasigo

Laŭ la klasika klasigo de Kronkisto de 1981, la unukotiledonaj plantoj estas la klaso Liliopsida. En ĝi estas 5 subklasoj:

• subklaso Alismatidae
• subklaso Arecidae
• subklaso Commelinidae
• subklaso Liliidae
• subklaso Zingiberidae

Arkreskiĝa klasigo

Laŭ la nuna arkreskiĝa klasigo APG III de 2009 (el la angla Angiosperm Phylogeny Group) la unukotiledonaj plantoj estas klado, disiĝi en 11 ordoj (kaj du familioj).

• Familio Petrosaviaceae

• Ordo Acorales
• Ordo Alismatales
• Ordo Asparagales
• Ordo Dioscoreales
• Ordo Guneraloj Gunnerales
• Ordo Liliales
• Ordo Pandanales
• Ordo Petrosaviales

• Subklaso Commelinidae:

• Familio Dasypogonaceae

• Ordo Arecales
• Ordo Commelinales
• Ordo Poales
• Ordo Zingiberales

Gravaj familioj

• Alismacoj (Alismataceae)
• Arumacoj
• Bananujacoj
• Bromeliacoj
• Ciperacoj
• Dioskoreacoj
• Guneracoj (Gunneraceae)
• Iridacoj
• Junkacoj
• Lemnacoj
• Liliacoj
• Orkidacoj
• Palmoj
• Poacoj (aŭ Graminacoj) kun genro tritiko
• Tifeacoj (Typhaceae) kun genro tifeo
• Zingibracoj