Minerala oleo
Minerala oleo estas iuj ajn senkoloraj, senodoraj, malpezaj miksaĵoj altkarbonalkanoj (nonano, dekano ktp) el minerala fonto, aparte kiel la distilaĵo de nafto. Ne konfuzu ĝin kun manĝeblaj vegetaĵa oleo[1]. Ĝia denso estas ĉirkaŭ 0,8-0,87 g/cm3[2].
Akira procezo
[redakti | redakti fonton]Mineralaj oleoj estas akiritaj per distilado [3]de terkarbo, nafto aŭ certaj naftoardezoj. Inter la molekuloj kiuj konsistigas ilin, distingeblas du tipojn de minerala oleo:
Uzoj
[redakti | redakti fonton]Ili esence servas kiel lubrikaĵo de la mekanikaj ekipaĵoj de maŝinoj kaj motoroj. Inter la plej gravaj uzoj de ĉi tiuj mineralaj oleoj ni devas mencii tiun de lubrikaĵoj, por la rapidumujo, la valvo-puŝila sistemo kaj la krankmekanismoj en certaj brulmotoroj: tiuj dezajnitaj. por ĉi tiu uzo ili estas klasigitaj laŭ ilia viskozeco. Ili estas uzataj en la malvarmigo (pro sia tre alta bolnivelo kaj tre malalta termika ekspansio) de malsamaj specoj de maŝinaro, kiel motoroj kaj grandaj maŝiniloj.
Minerala oleo estas uzata por grandaj elektraj ekipaĵoj, kiel transformatoroj aŭ kondensatoroj (anstataŭ PCB) de alta kaj meztensia retoj kaj certaj specoj de konduktiloj, kiel ekzemple certaj kabloj, kiuj, estante trairitaj de kurentoj sub tre altaj tensioj, produktas tiom da varmo, ke la ĉirkaŭa aero sole ne sufiĉus por ĝin disipi.
Ankaŭ en la kampo de elektrotekniko tiuj oleoj estas tre utilaj pro sia praktike nula elektra konduktivo, fakte ili estas uzataj kiel elektraj izolaĵoj "likvaĵaj" inter pilonoj kaj kabloj, ekzemple anstataŭ vitraj izoliloj. aŭ ceramikaj, por malhelpi la pilonon mem elektriĝi per la kablo kiun ĝi subtenas.
Ili foje estas uzataj por malvarmigi mikrokomputilon (akvariokomputilo): la komputilo estas mergita en akvario plenigita de minerala oleo[4].
Ili ankaŭ estas uzataj de kolektantoj de valoraj ŝtonoj (gemoj) por fari ilin pli brilaj.
Iuj mineralaj oleoj estas uzataj en kosmetikaĵoj pro sia okluziva propreco, tio estas, ili limigas la nepercepteblan perdon de akvo.
Minerale oleo troviĝas en la oficiala listo de nutraĵaldonaĵoj, el kiuj kelkaj ne estas rajtigitaj en EU aŭ en ekologia agrikulturo (kodoj E905a[5] , E905d[6], E905e[7], E905f[8] kaj E905g[9]).
Tokseco
[redakti | redakti fonton]La Monda Organizaĵo pri Sano (MOS) klasifikas minimume traktitajn mineralajn oleojn kiel karcinogenajn "grupon 1" konatajn, kiel kancerogenajn por homoj [10].Tre rafinitaj oleoj estas klasifikitaj "grupo 3" kiel ne suspektitaj esti karcinogenaj, de konataj disponeblaj informoj sufiĉaj por klasifiki ilin kiel sendanĝerajn[11]. La UK Food Standards Agency (FSA) efektivigis riskan taksadon pri la migrado de komponantoj de presaj inkoj uzitaj sur karton-tabula pakaĵo - inkluzive de mineraloleoj - en manĝaĵon en 2011, surbaze de la rezultoj de enketo farita en la sama jaro. La FSA ne identigis iujn ajn specifajn sekurecajn zorgojn pro inkoj[12]. Homoj povas esti eksponitaj al mineralolea nebulo en la laborejo per enspiro, haŭtokontakto aŭ okulkontakto. En Usono, la Okupa Sekureco kaj Sano-Administracio fiksis la laŭleĝan limon por mineralolea nebulekspozicio en la laborejo kiel 5 mg/m3 (0.0022 gr/cu ft) super 8-ho[13].
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ (2004) “Opinion of the Scientific Panel on Food Additives, Flavourings, Processing Aids and Materials in Contact with Food (AFC) on a request from the Commission related the use of mineral oils in jute and sisal bags (Opinio pri materialo en kontakto kun manĝaĵo)”, The EFSA Journal (angle). Alirita 2007-01-27..
- ↑ Mechanical properties of materials (Mekanikaj proprecoj de materialoj) (angle). Kaye and Laby Tables of Physical and Chemical Constants. National Physical Laboratory. Arkivita el la originalo je 11 March 2008. Alirita 2008-03-06.
- ↑ Mineral oil (Dictionary.com)(Vortaro el Waybackmachine) Arkivigite je 2015-09-30 per la retarkivo Wayback Machine
- ↑ cooling- a-lhuile-minerale.php Komputilo kun malvarmigo de minerala oleo[rompita ligilo], ĉe elogweb.fr de la 5-a de junio 2015, konsultita la 8-an de januaro 2019
- ↑ Huile minérale de qualité alimentaire, sur additifs-alimentaires.net, alirita la 8-a de januaro 2019 (france)
- ↑ E905d - Ne rajtigita en EU Minerala oleo (alta viskozeco)[rompita ligilo], sur additives-alimentaires.net, 8 januaro 2019
- ↑ E905e, Ne rajtigita en EU Minerala oleo (meza kaj malalta viskozeco, kategorio. I)[rompita ligilo], sur additives-alimentaires.net , alirita la 8an de januaro 2019 (france)
- ↑ E905f - Ne rajtigita en la EU , kategorio II)[rompita ligilo], ĉe additives-alimentaires.net, konsultita la 8-an de januaro 2019 (france)
- ↑ /E905g.php E905g - Ne rajtigita en la EU Minerala oleo (meza kaj malalta viskozeco, kategorio III)[rompita ligilo], ĉe additives-alimentaires.net, konsultita la 8-an de januaro 2019 (france)
- ↑ IARC Working Group on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans. Chemical Agents and Related Occupations. Lyon (FR): International Agency for Research on Cancer; 2012. (IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, No. 100F.) MINERAL OILS, UNTREATED OR MILDLY TREATED. Alirebla ĉe: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK304428/ (angle)
- ↑ International Agency for Research on Cancer (17 June 2011) Agents Classified by the IARC Monographs, Volumes 1–102, p. 3, 19. International Agency for Research on Cancer. Arkivita el la originalo je 25-a de oktobro 2011. Alirita 11-a de novembro 2011.
- ↑ "Survey of printing inks and mineral oils (Presinkoj kaj mineralaj oleoj)", Food Standards Agency, 2011-12-15. (angle) Arkivigite je 2012-05-15 per la retarkivo Wayback Machine
- ↑ Oil mist (mineral). Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations – IDLH (Minerala oleo: tuja danĝero por vivo kaj sanaj koncentritecoj) (en-us) (2014-12-04). Alirita 2018-06-12.