Natur Historia (Plinio)

Natur Historia (Plinio)
Datuak
Idazlea	Plinio Zaharra
Jatorrizko izenburua	Naturalis historia
Herrialdea	Erromatar Inperioa

Natur Historia, Historia Naturala edo Izadi-historia, latinez Naturalis Historia, Plinio Zaharra erromatar idazle eta militarrak latinez idazlan bat da, gaur egun arte ezagutzen den Antzinako Erromako garaiko idazlan bakar handiena, honetan garai hartan zen jakintza guztia biltzea helburu izan zen.

Natur Historia idazlana ondorengo entziklopedien eta eskola-lanen eredutzat hartu zen, bai bere aurkibidea, nahiz jorratutako arlo kopurua eta jatorrizko idazleei egindako erreferentziengatik ere.

Idazlan hau Tito enperadoreari eskainia dago.

Testuingurua

Gaurdaino biziraun duen Plinio Zaharraren idazlan bakarra da eta hark idatzitako azkena. Idazlanaren lehen hamar liburuak K.o. 77. urtean argitaratu zituen, baina K.o. 79. urtean Vesubio sumendiaren erupzio batean hil zenerako bildumaren gainontzeko liburuak oraindik errebisatzeke eta argitaratzeke zituen, lan hori hura zendu ostean Plinio Gaztea ilobak burutu zuen.

Idazlana

Idazlan erraldoi hau 37 liburuetan banatua dago, eta bere gaia ez da gaur egun historia naturala gisa ezagutzen dugun esparrura mugatua; idazleak adierazten duen bezala, "natur mundua, edo bizitza" barne hartu nahi ditu. Jorratzen dituen zientzien artean honakoak daude: astronomia, matematika, geografia, etnografia, antropologia, giza fisiologia, zoologia, botanika, nekazaritza, baratzezaintza, farmakologia, meatzaritza, mineralogia, eskultura, margolaritza eta harribitxiak.

Ikus gainera

• Plinio Zaharra
• Plinio Gaztea

Kanpo estekak

• Latinezko testua, formatu elektronikoan, Perseus proiektuan.

• Datuak: Q442
• Multimedia: Naturalis Historia / Q442