Rustamid dinastia
| Rustamid dinastia | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 777 – 909 | |||||||||
 Rustamid dinastia 900 urtean. | |||||||||
| Geografia | |||||||||
| Historia | |||||||||
| |||||||||
Rustamid dinastia (edo rostomitak) Aljerian izan zen Persiar leinuko Ibadia Imamen gobernu etxea izan zen[1][2][3] [4][5] Dinastia honek teokrazia musulman bat bezala gobernatu zuen Tiaret hiriburutik (gaur egungo Aljeria) mende ta erdiz Ismaili Fatimitar Kalifa-herriak suntsitu zuen arte. Beren esparrua, batez ere, gaur egungo Aljeria erdialean hedatu zen, baina baita ere, Libia,[6][7] Maroko eta Mauritanian.[8][9]
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ibāḍī mugimendua Ipar Afrikara 719 inguruan iritsi zen, Salma ibn Sa misiolaria, Basorako Ibādī jama'atik Kairuanera bidali zutenean.[erreferentzia behar] 740 aldera, beren ahaleginei esker Tripoli inguruko Huwarako Berbere tribu nagusiak erlijioz aldatu ziren, baita Nafusa Mendietakoak eta Tripolitania mendebaldeko Zenatakoek ere.[10]. 757an Basoran ikasitako lau misiolariko talde batek, 'Abd ar-Rahmān ibn Rustam barne, Ibāḍī imamate bat aldarrikatu zuten eta arrakastarik gabeko estatu bat ezarri zuten Abu l-Khattab Abdul-A'la ibn as-Samh buru zuela. Estatu honek 761an Abbastar Kalifa-herriak Muhammad ibn al-Lizarra'ath al-Khuza' i imamatea suntsitzera bidali eta Abul-Khattab Abdul-A ' la ibn as-Samh hil zuten arte iraun zuen..[11] Bere heriotza eta gero, Tripolitaniako Ibādiyyak Abu l-Hatim al-Malzuzi aukeratu zuen imam bezala; 768an arrakastarik gabeko bigarren errebolta abiarazi ondoren, 772an hil zen.[12]
Honen ondoren, botere zentrala Aljeriara aldatu zen eta, 777an, pertsiar jatorrizko Abd ar-Rahmān ibn Rustam, ifrikijan jaiotakoa eta imamatearen lau sortzaileetako bat, Imam bilakatu zen[13]; honen ondoren, postua bere familian mantendu zen, Ibādiyyak praktika hau defendatu zuen inongo tributik ez zetorrela esanez, eta, beraz, bere familiak ez zuen aurreiritzirik izango estatua eratu zuten tribuekiko.[14]
Imamate berria Tiareteko hiriburu berrituan ezarri zen; Tunisia eta Tripolitaniako hainbat tribu Ibādī hona lekualdatu ziren bizitzera, eta bertan gotorleku indartsuak eraiki zituzten..[10] Ekialde hurbila eta Saharaz hegoaldeko Afrikarekin berriki garatzen ari ziren merkataritza bideen geldialdi nagusietako bat bilakatu zen. Ibn al-Ṣaghīr sunni historialaria eta beste bisitari batzuek gune multi-erlijioso bezala deskribatu zuten, gutxiengo Kristau talde esanguratsu eta leialarekin eta Sunnis eta Judu talde ugariekin, eta eztabaida erlijioso irekia bultzatu zen.[15]
Ibn al-Saghir-ek Imama aszeta gisa ere deskribatzen du, bere etxea berak konponduz eta opariak ukatuz; herritarrek nabarmen kritikatzen zuten bere betebeharraren aurka egiten bazuen. Erlijio etika legez zorrozki betearazten zen.[15]
Rostomitarrak Kairuanen oinarritutako Ifrikijako Aglabtarren aurka borrokatu zuten 812an; honek Ibādī tribuak haserrerazi zituen Aglabtar mugan, matxinada batzuk abiarazi zituztelarik.
Abdu l-Wahhāb eta gero, Rostomitarrak militarki ahuldu ziren; 909an Ismaildar Fatimidek erraz konkistatu zituzten, eta Ibāḍi asko, azken imama barne, Ouarglako Sedrata tribura egin zuten ihes, azkenean Mzabera emigratu zutelarik.[16].
Rustamid dinastia, "kosmopolita ospea garatu zuten, non Kristauak, ez-Kharijite Musulmanak, eta hainbat Kharijism sekta jarraitzaile bizi izan ziren".[17]
Rostomitar Imamak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ʿAbdu r-Rahman ibn Bahram ibn Rūstam (Bānū-Bādūsyān) (776-788)
- ʿAbdu l-Wahhab ibn Abd ar-Rahman (788-824)
- Aflah ibn ʿAbdi l-Wahhab (824-872)
- Abu Bakr ibn Aflah (872-874)
- Abu Muhammad l-Yaqzan ibn Aflah (874-894)
- Yusuf Abu Hatim ibn Muhammad Abi l-Yaqzan (894-895)
- Yaʿqub ibn Aflah (895-899)
- Yusuf Abu Hatim ibn Muhammad Abi l-Yaqzan, berriro (899-906)
- Yaqzan ibn Muhammad Abi l-Yaqzan (906-909)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Encyclopedia of Islam (New ed.). Leiden [u.a.]: Brill [u.a.], 638 or. ISBN 9004098348..
- ↑ Islamic History - Laura Etheredge - p73
- ↑ (Ingelesez) «Rustamid kingdom | historical state, Algeria» Encyclopedia Britannica (Noiz kontsultatua: 2018-01-13).
- ↑ "The Places where Men Pray Together", pg. 210.
- ↑ 2008ko Britannican oinarritua: Estatua ʿAbd ar-Raḥmān ibn Rustamen ondorengoek gobernau zuten imam bezala, VIII. mendean estatua sortu zuen Persiar aszeta.
- ↑ Algeria.com
- ↑ Concise History of Islam - Muzaffar Husain Syed, Syed Saud Akhtar, B D Usmani [1] "The exact extent of its dominions is not entirely clear, but it stretched as far east as Jabal Nafusa in Libya"
- ↑ The Puffin History of the World, Volume 1 - Roshen Dalal
- ↑ .
- ↑ a b (Ingelesez) Reese, Scott Steven. (2004-01-01). The Transmission of Learning in Islamic Africa. BRILL ISBN 9004137793. (Noiz kontsultatua: 2018-01-13).
- ↑ (Ingelesez) Melton, J. Gordon. (). Faiths Across Time: 5,000 Years of Religious History [4 volumes: 5,000 Years of Religious History. ] ABC-CLIO ISBN 9781610690263. (Noiz kontsultatua: 2018-01-13).
- ↑ (Ingelesez) Abun-Nasr, Jamil M.. (1987-08-20). A History of the Maghrib in the Islamic Period. Cambridge University Press ISBN 9780521337670. (Noiz kontsultatua: 2018-01-13).
- ↑ Britannica Encyclopedia, Retrieved on 18 December 2008.
- ↑ (Ingelesez) Mattson, Ingrid; Nesbitt-Larking, Paul; Tahir, Nawaz. (2015-02-05). Religion and Representation: Islam and Democracy. Cambridge Scholars Publishing ISBN 9781443875141. (Noiz kontsultatua: 2018-01-13).
- ↑ a b (Ingelesez) Francesca, Ersilia. (2015-04-30). Ibadi Theology. Rereading Sources and Scholarly Works. Georg Olms Verlag ISBN 9783487148854. (Noiz kontsultatua: 2018-01-13).
- ↑ (Ingelesez) «Rustamid kingdom | historical state, Algeria» Encyclopedia Britannica (Noiz kontsultatua: 2018-01-13).
- ↑ John P. Entelis, Algeria: The Revolution Institutionalized, 14 orrialdea.
Iturriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Wheatley, Paul, "Gizonek elkarrekin otoitz egiten zuten lekuak: Islamiar herrialdeetako hiriak, X. mendeetan Zazpigarrena ", University of Chicago Press, 2001, ISBN 0-226-89428-2.
- Munduko Historiaren Entziklopedia
- Rostomitar mapa edo Tahert Erreinua.
- Rustamid Dinastia Britaniar Entziklopedia.
- .[Betiko hautsitako esteka]
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q940123
Multimedia: Rustamid dynasty / Q940123