Springe nei ynhâld

Argaïsme

Ut Wikipedy
(Trochferwiisd fan Argaysk)

In argaïsme, fan it Aldgrykske ἀρχαϊκός, archaïkós ("âlderwetsk"), is yn 'e taalkunde in wurdfoarm of sinskonstruksje dy't as ferâldere of út 'e tiid beskôge wurdt.

Foarbylden yn it Frysk binne bgl. 'oareheit' (útspr. mei brekking yn it earste wurdlid: [warə'hɔit] of [warə'hɛit], "ûarreheit") foar "pake", 'nin' foar "gjin", 'tsjirl' foar "keardel" en 'kediizje' foar "beslute". Argaïsmen komme faak foar yn wetlik, amtlik of bibelsk taalgebrûk. Skriuwers en dichters, lykas Gerard Reve, meitsje wolris mei sin gebrûk fan sokke foarmen, sadat it stylfigueren wurde.
Fierders komme se noch foar yn ferstienne útdrukkings, lykas yn it Frysk by 'hoe't it ek sij' en 'by dizzen', en yn it Nederlânsk by de vrouw des huizes ("de gastfrou") en ter sponde gaan ("op bêd gean"). Ek âlde en sabeare âlde staveringsfoarmen kinne foar argaïsmen oanmurken wurde. Soks komt yn it Frysk net folle foar, mar is bekend fan Nederlânske foarmen as bosch foar bos en huys foar huis.

Boarnen, noaten en referinsjes

[boarne bewurkje]
Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.