Wikipedia:Efemérides destacadas
(Redirección desde «Wikipedia:Efemérides Destacadas»)
Efemérides destacadas é unha sección da Portada onde se mostran algúns acontecementos históricos importantes seleccionados de entre as efemérides dos 366 días do ano. Pode modificar e mellorar as efemérides destacadas sempre que siga a guía de estilo que aparece nesta mesma páxina.
Efemérides destacadas de hoxe
|
 Tal día coma hoxe no ano... |
|
Efemérides destacadas dos próximos días
Mañá será o 8 de outubro de 2024
|
 Tal día coma hoxe no ano... |
|
Pasadomañá será o 9 de outubro de 2024
|
 Tal día coma hoxe no ano... |
|
Queres axudar?
Apetéceche colaborar connosco nas efemérides? Estás no lugar indicado. Actualmente as efemérides dos 366 días do ano xa están creadas; aínda así non desesperes, pódesnos axudar igualmente! Para iso só tes que elixir o día que queiras e ampliar os acontecementos que xa aparezan cos eventos que desexes, sempre e cando comprobes e esteas seguro de que corresponden a ese día; do contrario, estes serán eliminados. Toda a axuda sempre é benvida, sempre e cando sigas a guía de estilo que vén aquí embaixo, a continuación.
Guía de estilo
Cada día ten moitas efemérides e non caben todas na Portada; por iso é preciso seguir unhas directrices á hora da súa escolla:
- As efemérides seleccionadas deberán ser entre 6 ou 8.
- As efemérides deben estar redactadas en tempo presente.
- As efemérides deberán estar en orde cronolóxica: das máis antigas ás máis recentes.
- As efemérides seleccionadas seguen unha orde de preferencia que se debe cumprir sempre que sexa posíbel:
- Datas importantes para Galiza: Día Nacional de Galicia, Día de aprobación do estatuto de autonomía.
- Datas significativas para o galego: Día das letras galegas, publicación por primeira vez da revista A Nosa Terra.
- Datas importantes de persoeiros galegos: Morte de Castelao, fusilamento de Alexandre Bóveda.
- Datas importantes para España: Día do comezo da guerra civil, referendo da Constitución española de 1978.
- Datas significativas en xeral: Día da Paz, invención da imprenta.
Outros aspectos
Estes son outros aspectos a ter en conta na realización da efemérides da Portada:
- Sería bo que as efemérides levasen unha imaxe ilustrativa que estivese relacionada cun dos eventos que se citan (mellor que sexa un evento que o nacemento/morte de alguén). Para colocar a foto hai que usar o seguinte código:
<div style="float:left; margin-right:1.5em;">[[Ficheiro:TÍTULO DA IMAXE|left|border|125px|link=ARTIGO|alt=DESCRICIÓN MOI BREVE]]</div>- NOTA: O tamaño das imaxes pode agrandarse ou reducirse lixeiramente debido a que algunhas poden quedar excesivamente pequenas ou grandes con 125 píxeles (125px).
Listaxe de efemérides destacadas
A continuación móstrase unha listaxe das efemérides destacadas de todos os meses e, detalladas, as do actual mes de outubro:
Xaneiro - Febreiro - Marzo - Abril - Maio - Xuño - Xullo - Agosto - Setembro - Outubro - Novembro - Decembro
1 de outubro (ver • editar)
- 1876, publícase o primeiro número do xornal El Diario de Lugo, editado na capital lucense.
- 1924, nace Jimmy Carter (na imaxe), presidente dos Estados Unidos entre 1977 e 1981.
- 1931, a República Española recoñece o dereito ao voto das mulleres (sufraxio feminino).
- 1958, o congreso dos Estados Unidos crea a NASA.
- 1960, Nixeria vólvese estado independente do Reino Unido.
- 1978, Tuvalu consegue a súa independencia.
Hoxe é o Día Internacional das Persoas da terceira idade.
2 de outubro (ver • editar)
- 1890, nace Groucho Marx (na imaxe), actor, comediante e escritor estadounidense.
- 1928, Xosemaría Escrivá de Balaguer funda o Opus Dei.
- 1929, nace en Moscova (Rusia) Lev Yashin, xogador de fútbol.
- 1968, na Plaza de las Tres Culturas de Cidade de México o exército mexicano e outros grupos armados reprimen violentamente aos manifestantes alí reunidos causando ducias de mortos no chamado "Masacre de Tlatelolco"
- 1990, reunifícanse na Alemaña a RDA e a RFA.
3 de outubro (ver • editar)
- 1792, inícianse en Washington as obras da Casa Branca, residencia dos presidentes.
- 1897, nace Louis Aragon, escritor francés (m. 1982).
- 1952, o Reino Unido convértese na terceira potencia nuclear tras proba-la bomba atómica en Australia.
- 1967, morre Woody Guthrie (na imaxe), músico de folk americano (n. 1912).
- 1991, a escritora surafricana Nadine Gordimer gaña o Premio Nobel de Literatura.
4 de outubro (ver • editar)
- 1824, México independízase de España.
- 1946, nace Susan Sarandon, actriz estadounidense.
- 1947, morre Max Planck (na imaxe), físico alemán (n.1858).
- 1957, a Unión Soviética pon en órbita o Sputnik I, o primeiro satélite artificial da Terra.
- 1970, morre Janis Joplin, cantante estadounidense (n. 1943).
- 1992, acordo de paz en Roma entre o Goberno e a guerrilla de Mozambique.
Hoxe é o Día Mundial dos Animais.
5 de outubro (ver • editar)
- 1864, nace Louis Lumière, inventor do cinematógrafo xunto co seu irmán Auguste (na imaxe).
- 1889, publícase o primeiro número do semanario en galego A Monteira.
- 1910, proclámase a Primeira República Portuguesa.
- 1963, Ánxel Fole (1903 - 1986) ingresa na Real Academia Galega.
- 1983, descóbrese o asteroide 9007 James Bond.
- 2004, morre Maurice Wilkins, físico neozelandés, codescubridor da estrutura do ADN.
- 2011, morre Steve Jobs, cofundador de Apple Inc. (n. 1955).
Hoxe é o Día Mundial dos Docentes.
6 de outubro (ver • editar)
- 1866, bota a andar nos Estados Unidos o primeiro automóbil.
- 1907, Manuel Lugrís Freire (na imaxe) emprega por vez primeira a lingua galega nun discurso público e político.
- 1908, Austria anexiona con Bosnia e Hercegovina.
- 1929, nace en Outeiro de Rei o poeta galego Manuel María (m. A Coruña, 8 de setembro de 2004).
- 1962, morre Tod Browning, director de cine (n. 1880).
- 1973, comeza a guerra do Yom Kippur entre Exipto, Siria e Israel.
Hoxe é o Día Mundial da arquitectura.
7 de outubro (ver • editar)
- 539 a.C., O exército de Ciro II de Persia entra en Babilonia.
- 1769, James Cook (na imaxe) descobre Nova Zelandia.
- 1571, ten lugar a batalla de Lepanto.
- 1849, morre Edgar Allan Poe, escritor estadounidense (n. 1809).
- 1885, nace Niels Bohr, físico alemán, Premio Nobel de Física no ano 1922.
- 1940, Alemaña invade Romanía.
8 de outubro (ver • editar)
- 732, Carlos Martel vence os árabes en Poitiers.
- 1895, nace Juan Domingo Perón, presidente da Arxentina entre 1946-1955 e 1973-1974 (m. 1974).
- 1917, Lev Trotski é elixido presidente do Soviet de San Petersburgo.
- 1946, nace Jean-Jacques Beineix, director de cine francés.
- 1992, morre Willy Brandt (na imaxe), político alemán, Premio Nobel da Paz (n. 1913).
- 2004, morre Jacques Derrida, filósofo francés (n. 1930).
9 de outubro (ver • editar)
- 1238, fundación do Reino de Valencia por Xaime I de Aragón.
- 1932, morre Carmen de Burgos (na imaxe), considerada a primeira xornalista profesional en España e en lingua castelá.
- 1940, nace John Lennon, músico e compositor (The Beatles) (m. 1980).
- 1958, morre o Papa Pío XII (n. 1876).
- 1967, morre executado o Che Guevara.
- 2002, a Unión Europea aproba o ingreso de dez países para o 2004.
Hoxe é o Día da Comunidade Valenciana e os Días Mundiais das Aves e do correo.
10 de outubro (ver • editar)
- 1798, os británicos ocupan a illa de Menorca.
- 1843, a raíña Isabel II de España coloca a primeira pedra do actual edificio do Congreso dos Deputados.
- 1858, Rosalía de Castro casa con Manuel Murguía na Igrexa de San Ildefonso de Madrid.
- 1933, prodúcese a primeira sabotaxe aérea da historia: un Boeing 247 (na imaxe) das United Airlines é destruído en pleno voo.
- 1970, Fidxi obtén a súa independencia.
- 1979, lánzase ao mercado no Xapón o arcade Pac-Man da compañía Namco.
Hoxe é o Día Mundial da Saúde Mental e o Día Mundial Contra a Pena de morte.
11 de outubro (ver • editar)
- 1582, debido a implantación do Calendario gregoriano, este día non existe no ano 1582 en Italia, Polonia, Portugal e España.
- 1937, nace Bobby Charlton, xogador de fútbol inglés retirado en 1975.
- 1962, inaugúrase o Concilio Vaticano II.
- 1971, comeza a gravarse en Francia o albúm de Zeca Afonso (na imaxe) Cantigas do Maio, que inclúe a canción "Grândola, Vila Morena".
- 2008, falece Ramiro Fonte, poeta galego (n. 1957).
12 de outubro (ver • editar)
- 1823, na Escocia, Charles Macintosh (na imaxe) vende o primeiro impermeable.
- 1874, nace en Ourense Xavier Prado Rodríguez (Prado Lameiro), veterinario, autor teatral e poeta galego.
- 1994, a NASA perde o contacto por radio coa sonda Magallanes que estaba orbitando o planeta Venus (e que probablemente se queimou na atmosfera o 13 ou 14 de outubro.
- 1999, a poboación mundial acada a cifra de 6.000 millóns de habitantes.
- 2010, falece Suso Díaz Seoane, dramaturgo galego (n. 1971).
Hoxe é a Festa Nacional de España ou Día da Hispanidade e o Día Mundial do ovo.
13 de outubro (ver • editar)
- 1773, o astrónomo francés Charles Messier descobre a Galaxia Remuíño (M51 ou Messier 51) na constelación Canes Venatici.
- 1906, celébrase en Barcelona o primeiro Congreso Internacional da lingua catalá.
- 1917, unhas 100.000 persoas nos campos na Cova da Iria, preto de Fátima (Portugal), son testemuñas do "Milagre do Sol".
- 1946, Francia adopta a Constitución da Cuarta República.
- 1946, iníciase a guerra pola independencia de Indonesia.
- 1971, nace en Cospeito o actor Luís Tosar (na imaxe).
14 de outubro (ver • editar)
- 1066, prodúcese a Batalla de Hastings.
- 1486, Boabdil regresa a Granada e, no Albaicín, é coroado rei por segunda vez.
- 1582, o Papa Gregorio XIII decreta o calendario gregoriano en substitución do calendario xuliano.
- 1586, María I de Escocia é encarcerada por conspirar contra Isabel I de Inglaterra.
- 1962, un avión U-2 toma fotos de recoñecemento que revelan a construción de bases de mísiles en Cuba, dando inicio á Crise dos mísiles de Cuba.
- 1964, morre Ramón Suárez Picallo, político galego.
- Hoxe é o Día das Escritoras.
15 de outubro (ver • editar)
- 1536, morre Xermana de Foix, raíña consorte de Aragón e Navarra e segunda muller de Fernando o Católico.
- 1783, por vez primeira seres humanos soben nun dos globos aerostáticos dos irmáns Montgolfier.
- 1844, nace Friedrich Nietzsche (na imaxe), filósofo alemán.
- 1917, é executada en París a espía e bailarina holandesa Mata Hari acusada de espionaxe a favor da Alemaña.
- 1929, falece Antón Losada Diéguez, escritor galego (n. 1884).
- 1993, Nelson Mandela e Frederik de Klerk reciben o Premio Nobel da Paz por acabar co apartheid.
- 1997, lánzase a sonda espacial Cassini-Huygens con destino a Saturno.
16 de outubro (ver • editar)
- 1846, o doutor Willian Thomas Morton, natural de Boston, emprega por vez primeira o éter como anestésico, dando orixe á cirurxía sen dor.
- 1854, nace Oscar Wilde (na imaxe), poeta e escritor irlandés.
- 1986, a cidade de Barcelona é designada polos membros do COI como escenario dos Xogos Olímpicos de 1992.
- 1986, Reinhold Messner convértese na primeira persoa en ascender aos catorce oitomiles.
- 1927, nace Günter Grass, escritor alemán gañador do premio Nobel de Literatura no 1999.
Hoxe é o Día Mundial da Alimentación.
17 de outubro (ver • editar)
- 1912, Bulgaria, Serbia, Grecia e Montenegro declaran a guerra a Turquía.
- 1920, nace Miguel Delibes, novelista español.
- 1934, morre Santiago Ramón y Cajal (na imaxe), histólogo español, premio Nobel de Fisioloxía e Medicina no 1906 polas súas investigacións sobre o sistema nervioso.
- 1998, o ex ditador chileno Augusto Pinochet é detido en Londres por orde do xuíz Baltasar Garzón.
- 2006, nace nos Estados Unidos o habitante número 300 millóns.
Hoxe é o Día Internacional para a Erradicación da Pobreza e o Día Mundial contra a Dor.
18 de outubro (ver • editar)
- 1859, nace Henri Bergson, filósofo francés, gañador do Premio Nobel de Literatura en 1927 (m. 1941)
- 1871, morre Charles Babbage (na imaxe), matemático inglés e inventor (n. 1791).
- 1926, nace Klaus Kinski, actor alemán (m. 1991).
- 1978, Xoán Paulo II tórnase no primeiro Papa non italiano desde 1523. O seu pontificado é un dos tres máis longos da historia.
- 2003, o escritor Manuel Vázquez Montalbán morre en Bangkok dun paro cardíaco (n. 1939).
- 2006, morre Xosé Quiroga Suárez, primeiro presidente da Xunta de Galicia trala aprobación do Estatuto de Autonomía de Galicia de 1981.
Hoxe é o Día de Alasca nos Estados Unidos.
19 de outubro (ver • editar)
- 1745, morre Jonathan Swift, escritor irlandés.
- 1862, nace Auguste Lumière, inventor xunto ó seu irmán do cinematógrafo.
- 1869, nace Antonio Noriega Varela, poeta galego.
- 1931, nace John le Carré (na imaxe), novelista inglés.
- 1997, celébranse eleccións ao Parlamento galego (V Lexislatura), nas que o Partido Popular de Galicia obtén a maioría absoluta.
Hoxe é o Día da Constitución en Niue (1974).
20 de outubro (ver • editar)
- 1740, María Tareixa (na imaxe) sobe ao trono de Austria.
- 1854, nace Arthur Rimbaud, poeta francés (m. 1891).
- 1891, nace James Chadwick, físico inglés, Premio Nobel de Física (m. 1974).
- 1929: Estrea do pasodoble Ponteareas, composto polo compositor galego Reveriano Soutullo en honra da súa localidade natal.
- 1984, morre Paul Dirac, matemático e físico británico (n. 1902).
- 1994, morre Burt Lancaster, actor estadounidense (n. 1913).
21 de outubro (ver • editar)
- 1833, nace en Estocolmo Alfred Nobel (na imaxe), o químico e enxeñeiro sueco que instituíu o Premio Nobel (m. 1896).
- 1879, Thomas Edison proba a primeira lámpada eléctrica que funciona eficazmente e que dura acesa 13 horas e media antes de queimarse.
- 1917, nace Dizzy Gillespie, músico de jazz norteamericano (m. 1993).
- 1984, morre François Truffaut, director de cine francés (n. 1932).
- 2001 celébranse eleccións ao Parlamento galego (VI Lexislatura), nas que o Partido Popular de Galicia obtén a maioría absoluta.
Hoxe é o Día de Trafalgar no Reino Unido e o Día das Rexións de Ultramar na República Popular da China.
22 de outubro (ver • editar)
- 2136 a. C., prodúcese na China a primeira eclipse solar que foi rexistrada.
- 1791, morre Teresa Herrera, fundadora do primeiro hospital na Coruña.
- 1886, nace Johán Vicente Viqueira, filósofo e escritor galego (m. 1924).
- 1906, morre Paul Cezanne, pintor francés (n. 1839).
- 1908, nace Benigno Andrade García, Foucellas, guerrilleiro antifranquista galego (m. 1952).
- 1943, nace Catherine Deneuve, actriz francesa.
- 1964, Jean-Paul Sartre (na imaxe) é galardoado co Premio Nobel de Literatura e rexeita o premio.
Hoxe é o Día Mundial da Tartamudez.
23 de outubro (ver • editar)
- -42, morre Marco Xunio Bruto (na imaxe), senador e militar romano (n. 85 aC).
- 425, con apenas seis anos de idade, Valentiniano III ascende ao trono romano de Occidente.
- 1702, ten lugar na ría de Vigo a batalla de Rande.
- 1923, fúndase o Seminario de Estudos Galegos en Santiago de Compostela.
- 1940, prodúcese en Hendaia un encontro entre Francisco Franco e Adolf Hitler.
- Hoxe é o Día Mundial de Acción para a Supervivencia Infantil.
24 de outubro (ver • editar)
- 1648, na actual Alemaña asínase o Tratado de Westfalia, que dá fin á Guerra dos Trinta Anos.
- 1932, nace Robert Mundell, economista do Canadá que foi o Premio Nobel de Economía no 1999.
- 1945, créase na cidade de Nova York a Organización das Nacións Unidas (ONU, imaxe da bandeira).
- 1964, Zambia independízase do imperio británico.
Hoxe é o Día das Nacións Unidas, o Día das Bibliotecas, o Día Mundial da Información sobre o Desenvolvemento e o Día Mundial da Polio.
25 de outubro (ver • editar)
- 1854, nace Manuel Leiras Pulpeiro (na imaxe), médico e poeta galego (m. 1912).
- 1881, nace Pablo Ruíz Picasso, pintor español (m. 1973).
- 1916, Federico García Lorca chega a Santiago de Compostela na súa primeira visita a Galicia.
- 1976, nace Rosa Cedrón, cantante galega.
- 1998, morre Susan Strange, economista británica (n. 1923).
- 2014, morre Begoña Caamaño, xornalista e escritora galega.
Hoxe é o Día de Internet.
26 de outubro (ver • editar)
- 4004 a.C., segundo os incomprensibles cálculos de James Usher, ás 9 da mañá Deus creou o mundo.
- 1806, Napoleón entra triunfante en Berlín.
- 1905, Suecia recoñece a independencia de Noruega.
- 1908, nace Pilar Careaga (na imaxe), política e primeira muller enxeñeira titulada en España.
- 1957, nace Manuel Rivas, escritor, poeta e xornalista galego.
- 1959, nace Evo Morales, líder sindical cocaleiro de orixe amerindia e presidente de Bolivia.
- 2004, a sonda espacial Cassini-Huygens envía á Terra as primeiras imaxes de Titán, satélite de Saturno.
27 de outubro (ver • editar)
- 1728, nace James Cook, explorador, navegante e cartógrafo británico (m. 1779).
- 1807, Napoleón Bonaparte asina o Tratado de Fontainebleau con España.
- 1918, morre Luís Porteiro Garea (na imaxe), un dos máximos ideólogos das Irmandades da Fala.
- 1924, Matilde Pérez Mollá é nomeada alcaldesa de Quatretondeta, convértese na primeira muller en desempeñar o cargo en España.
- 1975, morre Ángela Ruiz Robles, mestra e inventora, precursora do libro electrónico.
- 1980, morre Ramón de Valenzuela, escritor e político galego.
- 1990, é descuberta unha galaxia 60 veces maior cá Vía Láctea.
Hoxe é o Día Mundial do Patrimonio Audiovisual.
28 de outubro (ver • editar)
- 1340, O rei Afonso XI vence os musulmáns na batalla do Salado, no suroeste da Península Ibérica.
- 1848, inaugúrase o primeiro ferrocarril que funciona en España, que fai a liña Barcelona–Mataró.
- 1866, nace Ramón María del Valle-Inclán, escritor galego en lingua castelá (m. 1936).
- 1886, o presidente estadounidense Grover Cleveland inaugura a Estatua da Liberdade, un agasallo de Francia.
- 1906, nace Xosé Filgueira Valverde (na imaxe), intelectual galego.
- 1999, morre Rafael Alberti, poeta español (n. 1902).
29 de outubro (ver • editar)
- 1675, Gottfried Wilhelm Leibniz utiliza por vez primeira o "s longo", ∫, para simbolizar a integral matemática.
- 1863, Jean Henri Dunant funda en Suíza a Cruz Vermella.
- 1912, morre María de los Ángeles Vázquez, xornalista e escritora galega.
- 1947, lévase a cabo en Bruxelas a unión aduanera entre Bélxica, Países Baixos e Luxemburgo, coñecida como Benelux.
- 1920, nace Baruj Benacerraf, médico venezolano, premio Nobel de Medicina en 1980.
- 1938, nace Ellen Johnson Sirleaf (na imaxe), primeira muller Xefa de Estado en África e Premio Nobel da Paz.
- 2004, os xefes de estado da Unión Europea asinan en Roma un Tratado polo que se establece unha Constitución Europea.
30 de outubro (ver • editar)
- 1728, nace Mary Hayley, empresaria británica (f. 1808).
- 1907, un terremoto destrúe a cidade de Karatoch, en Asia Central, facendo que falezan máis de 10.000 persoas.
- 1938, Orson Welles adapta á radio a novela A guerra dos mundos (na imaxe) de H. G. Wells e aterroriza os Estados Unidos.
- 1941, nace Theodor W. Hänsch, físico alemán, Premio Nobel de Física no 2005 polas súas contribucións ao desenvolvemento da Espectroscopia de precisión baseada no láser.
- 1956, morre Pío Baroja, novelista español (n. 1872).
- 1975, o príncipe Juan Carlos de Borbón asume interinamente a Xefatura do Estado, por mor da enfermidade do xeneral Francisco Franco.
- 1988, morre Florence Nagle, adestradora de cabalos de carreiras, criadora de cans e feminista británica (n. 1894).
- 1999, morre Uxío Novoneyra, poeta e escritor galego (n. 1930).
31 de outubro (ver • editar)
- 1512, inaugúranse no Vaticano os frescos da Capela Sistina (na imaxe), pintados por Miguel Anxo.
- 1798, John Dalton descobre a enfermidade da vista chamada discromatopsia ou cegueira das cores, coñecida vulgarmente como daltonismo.
- 1865, nace Wilfrid M. Voynich, bibliófilo norteamericano de orixe lituana, presunto descubridor do manuscrito homónimo.
- 1916, morre Charles Taze Russell, fundador dos Testemuñas de Jehová.
- 1978, as Cortes españolas aproban a Constitución española de 1978.
- 2005, nace Leonor de Borbón, princesa de Asturias.
Hoxe é a festividade do Samaín e de Halloween.