Karl Adolph Gjellerup
Karl Adolph Gjellerup (2. júní 1857 – 11. október 1919) var danskt ljóðskáld og rithöfundur sem hlaut Nóbelsverðlaunin í bókmenntum árið 1919.
Ævi og störf
[breyta | breyta frumkóða]Gjellerup var prestsonur frá Sjálandi sem missti föður sinn ungur. Hann ólst því upp hjá frænda sínum Johannes Andreas Grib Fibiger sem var kunnur vísindamaður og hlaut Nóbelsverðlaunin í lífeðlis- og læknisfræði árið 1926. Á skólaárum sínum heillaðist hann af Georg Brandes og natúralismanum og skrifaði í þeim anda skáldsögur um frjálsar ástir og guðleysi. Eftir 1885 skifti hann rækilega um stefnu, hafnaði kenningum Brandes en gekk nýrómantíkinni á hönd. Hann var einlægur aðdáandi þýskrar menningar alla tíð. Þegar leið á feril hans tók áhrifa frá austurlenskri heimspeki að gæta í verkum Gjellerup.
Nóbelsverðlaun Gjellerup árið 1919, sem hann deildi með Henrik Pontoppidan, vöktu blendnar tilfinningar í Danmörku. Dálæti hans á Þjóðverjum olli því að sumir kusu að líta á hann sem hálfgerðan Þjóðverja. Verk hans eru í dag að mestu gleymd í heimalandinu.