Namibi
Namibi kɛna Afrika nɛ hadɛ kiŋ ɛjaɖɛ naɖɩyɛ. Ɖooo lɛ payawaɣ Namibi se Afrika-Wɩsɩ -Ɖɩɖʊyɛ nɛ Hadɛ kiŋ ɛjaɖɛ nɛ Caama ɛjaɖɛ kakpacayaɣna-ɖɩ 1884-1915). Pʊwayɩ lɛ Afrika nɛ Hadɛ kiŋ ɛjaɖɛ nesi tɛɛ nɛ ɖɛfɛɛɛ ɖɛfɛɛɛ lɛ kɩmʊ kɩ-tɩ yɔɔ caɣʊ kɛ lakɩŋ fenaɣ kɩyakʊ nɛɛlɛ nɛ kʊɖʊm pɩnaɣ 1990.
Namibi nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ Atɩlantiki tɛŋgu, hayʊ kiŋ lɛ Aŋgoola ɛjaɖɛ wɛna kamaɣ yɔɔ piyele hadɛ kiŋ lɛ Afrika nɛ Hadɛ kiŋ ɛjaɖɛ. Namibi nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ, Pɔɔcɩwaanaa nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ nɛ hayʊ kiŋ lɛ Sambii. Namibi takɩlɩ poliŋ nɛ Simbaabuwee.
Afrika kpeekpe taa lɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa kɛ ɛyaa takɩlɩ ɖɔʊ kilomɛta kʊɖʊmʊ taa nɛ pɩkɛ keteŋa kpeekpe taa kɔyɔ, ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩkɛ naalɛ ñɩnɖɛ. Namibi wɛ keteŋa kpeekpe ajɛya kɩkpɛndɩɣ ONU ŋgbɛyɛ ɖɩ-taa, ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩwɛ Afrika ajɛya kɩkpɛndɩɣ ŋgbɛyɛ taa ɖɔɖɔ.
Paalaba ketiizaɣ sɔsɔɣa nakayɛ kɛ Dili tɛtʊ taa pɩnaɣ 2014 ɛlɛ, pakpaɣ Namibi nɛ pɔsɔzɩ ajɛya wena pʊwɛɛ se acɔna ajɛya wena anɩɣ nɛ ayɔɔdɩɣ pɔrɩtigaalɩ kʊnʊŋ yɔ.
Afrɩka |
Afrika Hadɛ kiŋ • Alizeerii • Aŋgoola • Caadɩ • Cibuuti • Egipiti • Eriitree • Etiyoopii • Kaabɔɔ • Kambii • Kameruni • Kana • Kapʊvɛɛrɩ • Keniya • Kinee-Ekwatoriyaaalɩ • Kinee-Konakrii • Kinee-Pɩsaʊ • Kootidiivʊwarɩ • Koŋo Kinsasa • Kɔngoo-Pirazaaviili • Lezoto • Liiberiya • Liibii • Maalii • Madakasɩkarɩ • Malawii • Marɔkɩ • Moozambiki • Moritaanii • Naajeeriya • Namibi • Nizɛɛrɩ • Peenɛɛ • Purkina Fasoo • Purundi • Pɔcɩwaanaa • Ruwandaa • Sahara Kañɩnbʊsaɣ • Santrafri • Senegaalɩ • Siyeera –Leyɔnɩ • Soomaali • Sudaanɩ • Suudanɩ Hadɛ • Suwaaziilandɩ • Sambii • Sɩmbaabuwe • Tanzanii • Togo • Tuniizii • Ugandaa |