Naar inhoud springen

Help:Gebruik van bestanden

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Wikipedia:AFB)
Overzicht hulppagina's

Zie ook Regels en richtlijnen
Zie ook Artikelen bewerken

Notendop
Deze pagina in een notendop: Deze pagina geeft uitleg over hoe bestanden met een vrije licentie gebruikt kunnen worden op Wikipedia. Daarvoor zijn er twee stappen: 1. Het uploaden van een bestand. 2. Het toevoegen van een bestand aan een artikel.

Onder de term bestand wordt alles verstaan wat geen "tekst" is, zoals een foto, illustratie, audio-opname, film, PDF etc. Deze bestanden worden opgeslagen op Wikimedia Commons, zodat ze in alle projecten gebruikt kunnen worden.

Deze handleiding geeft informatie over de twee stappen voor het plaatsen van een (media)bestand in een artikel:

  1. een bestand uploaden
  2. een bestand in een artikel plaatsen

Let op: zelfgemaakt materiaal kan vaak geplaatst worden als je dat beschikbaar maakt onder een vrije licentie. Voor materiaal van anderen geldt dat niet, omdat die ander het auteursrecht heeft. Als je twijfelt of een bestand onder een vrije licentie beschikbaar is, kijk dan eerst op Commons naar de situatie in Nederland (Auteursrechten in Nederland) respectievelijk België (Auteursrechten in België), of stel je vraag in het Auteursrechtencafé. Bestanden die niet beschikbaar zijn onder een vrije licentie worden verwijderd.

Uploaden van bestanden

[bewerken | brontekst bewerken]

Bestanden, bijvoorbeeld afbeeldingen, voor gebruik in artikelen moeten altijd geüpload worden naar de Wikimedia-server, bestanden kunnen niet direct gebruikt worden.

Bestanden die worden geüpload op Wikimedia Commons, kortweg Commons, kunnen gebruikt worden voor alle zusterprojecten, zoals anderstalige Wikipedia's, Wikibooks, enzovoort.

Je kan daar zoeken naar een geschikte afbeelding. Als die er niet is kan je een – zelfgemaakte – foto uploaden of een verzoek doen op Wikipedia:Verzoek om afbeeldingen.

De eenvoudigste manier om een zelfgemaakt portret te uploaden. Ga naar www.wikiportret.nl en volg de instructies aldaar.

Wikimedia Commons

[bewerken | brontekst bewerken]
Een afbeelding uploaden op Commons

Wikimedia Commons, of kortweg 'Commons', is een van de zusterprojecten van Wikipedia. Het is bedoeld als centrale verzamelplaats voor mediabestanden, zoals afbeeldingen, geluidsbestanden en videobestanden.

Op Commons mogen alleen bestanden worden geplaatst waarop geen (traditionele) auteursrechten rusten. Fair use en bestanden waarop auteursrechten rusten zijn er (net zoals op deze Nederlandstalige Wikipedia) niet toegestaan.

Commons is een meertalig project dat ook een Nederlandstalige hoofdpagina heeft. Als u op Commons bestanden wilt uploaden, hoeft u daar geen nieuw gebruikersaccount voor aan te maken maar wordt u automatisch ingelogd met hetzelfde account dat u op deze Wikipedia gebruikt. (Indien dat niet het geval is kan er met het Wikipedia-account ingelogd worden.)

Er zitten twee bijzonderheden aan het gebruik van de Commons:

  • Alleen geregistreerde gebruikers kunnen bestanden uploaden.
  • Op Commons is men streng in auteursrechtenkwesties. Bij elk bestand moet een "licentie" worden vermeld, waaronder het bestand wordt gepubliceerd, en die het gebruik ervan regelt: een gebruiksrechtformule, in normale taal. Er zijn diverse licenties in omloop; op Commons:Copyright tags staat een opsomming en een beschrijving van de reikwijdte ervan. Voor alle geaccepteerde licenties wordt commercieel gebruik uitdrukkelijk toegestaan. De meest voorkomende "tags" zijn PD (public domain) en GFDL (GNU free documentation license) en CC-BY (Creative Commons). De laatsten worden het meest gebruikt voor "eigen werk" zoals zelfgemaakte foto's.

Bekijk voordat u foto's op de Commons uploadt eerst een paar pagina's van bestanden en welke copyright-tags zijn gebruikt. Klik vooral door naar de pagina's die die tags beschrijven om u vertrouwd te maken met de betekenis ervan.

Als u tegen de Commons-etiquette zondigt, dan wordt u daar door een moderator op gewezen. Als een onduidelijke of niet-toegestane auteursrechtensituatie langer dan zeven (7) dagen duurt, wordt een mediabestand verwijderd.

Het is op Commons de bedoeling om alle bestanden en andere media in een of meer categorieën te plaatsen. Het vinden van een geschikte categorie is vaak even lastig. Als u er echt niet uitkomt, zoek dan via commons:Category:Topics naar subcategorieën tot u een of meer geschikte tegenkomt. Met de tool CommonSense (niet altijd beschikbaar) kunt u voor uw bestand na het uploaden een aantal mogelijke categorieën laten opzoeken. Vaak zullen hier een aantal goede categorieën bijzitten, maar niet altijd. Gebruik alleen die categorieën waarvan u denkt dat ze zinvol zijn voor het bestand.

Controleren van licenties, categorisatie en gebruik

[bewerken | brontekst bewerken]

Met de Gallery-tool (Engelstalig, niet altijd beschikbaar) kunt u zien of uw bestanden onder de juiste licenties zijn geüpload. Vul achter 'Wiki' het wikiproject in waar u het bestand heeft geüpload ('nl' in het eerste veld of selecteer 'commons.wikimedia.org' in het tweede veld) en vul bij 'Filter by User' uw gebruikersnaam in op het betreffende project en klik vervolgens op de knop 'Load'. Een lijst met de meest recente door u geüploade bestanden verschijnt nu (standaard 25 per pagina, maar onderaan kan het aantal worden vergroot tot 250) met de licenties ('tags') waaronder ze zijn geüpload en het gebruik ervan in artikelen en de toegevoegde categorieën (beide onder 'usage').

Als bij 'tags' een melding 'no license tag!' verschijnt, betekent dit dat de licentie niet in orde is er dus een kans is dat dit bestand op termijn ter verwijdering wordt voorgedragen. Voorkom dit door alsnog de juiste licentie toe te voegen.

Onder 'usage' kan de melding 'orphan!' verschijnen, die erop wijst dat het bestand nergens gebruikt wordt (geldt niet voor zoeken in de commons) of niet is gecategoriseerd. Deze meldingen zorgen er niet altijd meteen voor dat uw bestand zal worden verwijderd, maar in het geval dat geen categorisatie wordt toegepast is wel het wenselijk dit alsnog te doen, zodat anderen het bestand ook makkelijker kunnen vinden. Bestanden die niet worden gebruikt zijn een minder groot probleem. Wel is het wenselijk om te overwegen of door u geüploade bestanden, die niet meer gebruikt worden en waarvan u denkt dat die ook in de toekomst niet meer nodig zijn (bijvoorbeeld omdat er een geschiktere versie van beschikbaar is), u ze niet beter ter verwijdering kunt voordragen. Als u denkt dat een ander project binnen wikimedia uw ongebruikte bestanden nog wel zou kunnen gebruiken, kunt u ook overwegen om ze over te plaatsen naar de commons.

Uploaden van bestanden

[bewerken | brontekst bewerken]
Een afbeelding uploaden naar Commons met Wikipedia's visuele editor en gelijk invoegen in een artikel

Indien u een foto, geluidsbestand of video heeft die goed bij een artikel past, meld u dan eerst aan bij het betreffende project en klik dan:

  • Op de Nederlandse Wikipedia in de linkerkolom op Bestand uploaden, of
  • op Wikimedia Commons in de linkerkolom op Bestand uploaden, of
  • indien u reeds meerdere afbeeldingen op Commons heeft geupload, kunt u via de Visuele bewerker direct vanuit het Wikipedia-artikel de upload op Commons doen.

U krijgt nu een formulier te zien met daarin een aantal opties:

Engels Nederlands Uitleg
Source filename: Oorspronkelijke bestandsnaam: Vul de locatie in van het bronbestand of klik op de knop "browse" om via de mappenstructuur van uw computer bij het bestand te komen.
Destination filename: Opslaan als (optioneel): Geef de naam een beschrijvende naam. Voorbeeld: "IMG0156.JPG" is geen goede naam, "Brug over albertkanaal bij Kanne.jpg" wel. De naam moet eindigen op een extensie (.jpg, .png, .svg, .gif). De spaties in de naam worden tot een liggend streepje (" ") omgevormd. Heeft het bestand al een goede naam, vul dan niets in.
Summary: Beschrijving en uitleg auteursrechtensituatie: Geef een beschrijving van wat het bestand voorstelt, wie de auteur is (ook als u dat zelf bent), wanneer het bestand of foto gemaakt is, en de bron (meestal "eigen werk" of "own work" voor eigen werk).
Licensing: Licentie: Kies de licentie waaronder het bestand vrijgegeven is. Zie ook Wikipedia:Beleid voor gebruik van media.
Watch this page Volg deze pagina Zorg ervoor dat het bestand op uw volglijst terecht komt.
Ignore any warnings Negeer alle waarschuwingen Negeer waarschuwingen door de software. Niet aan te raden, een fout is zo gemaakt.

Het kan niet genoeg herhaald worden: bestanden moeten vrij zijn van auteursrechten! Bestanden die via Wikipedia in het vrij domein zijn terechtgekomen, kunnen overal ter wereld gebruikt worden en door rechtszaken tegen auteursrechtenschendingen kan Wikipedia in grote problemen komen! Schending van auteursrechten is strafbaar! Vermeld daarom zo volledig mogelijk de informatie over de auteursrechtensituatie.

Typen bestanden

[bewerken | brontekst bewerken]
Links een uitvergroting van een vectorafbeelding (zoals SVG), rechts van een rasterafbeelding (zoals PNG)

De mediawiki-software ondersteunt een aantal formaten voor bestanden. In de tabel hieronder staat welke waarvoor het meest geschikt zijn.

Extensie Naam Meest geschikt voor
.jpg, .jpeg Joint Photographic Experts Group Foto's
.svg Scalable Vector Graphics Grafieken, illustraties, vlaggen, animaties
.png Portable Network Graphics Grafieken, logo's, illustraties, vlaggen, screenshots, afbeeldingen met transparantie.
.gif Graphics Interchange Format Eenvoudige rasteranimaties

JPEG/JPG moet eigenlijk alleen voor foto's en nooit voor grafisch werk gebruikt worden, omdat door het compressiealgoritme van JPG artefacten (blokjes) kunnen ontstaan. Bij foto's valt dit minder op dan bij afbeeldingen.

Het verschil tussen SVG en PNG zit hem in het interne formaat, SVG is een vectorformaat, PNG een rasterformaat. SVG is makkelijk om te zetten naar PNG (de mediawiki-software doet dit ook omdat pure SVG nog niet veel ondersteund wordt), andersom niet. De grote voordelen van SVG zijn echter dat het bestand makkelijk aan te passen is (bijvoorbeeld kleurcorrecties in vlaggen of aanvullingen in een grafiek) zonder kwaliteitsverlies, en dat het bestand onbeperkt van enorm klein naar enorm groot geschaald kan worden, zonder dat zoals bij PNG de pixels zichtbaar worden. Hierdoor verdient SVG vaak de voorkeur boven PNG. Vanuit de gemeenschap wordt het gebruik van SVG ook toegejuicht.

Een nadeel van SVG is dat de grootte van tekst soms onvoorspelbaar is. SVG is daarom niet aan te bevelen als er tekst (letters en cijfers) in het bestand voorkomen.

Een bestand plaatsen

[bewerken | brontekst bewerken]
Een kort instructiefilmpje over hoe je een afbeelding in een artikel plaatst.

Er is een groot aantal mogelijkheden om een bestand in een artikel te plaatsen. Hieronder worden de meest gebruikte methoden uitgelegd, met daarbij steeds de code om een bestand te genereren en daarna het resultaat.

Let er op dat bij voorkeur de afbeeldingen of andere bestanden rechts worden geplaatst. Soms heeft plaatsing aan de linkerkant de voorkeur, bijvoorbeeld een portret van iemand die naar rechts kijkt.

Een geschikte plaats is niet aan het begin van het artikel maar na de inleiding, vóór de eerste tussenkop. Op die plek wordt namelijk de automatische inhoudsopgave ingevoegd en het plaatje komt dan in de lege ruimte rechts van de inhoudsopgave.

Het bestand wordt over het algemeen geplaatst door een link te plaatsen, met daarachter optioneel een aantal opties:

[[Bestand:bestandsnaam.jpg|optie1|optie2|optie3|...]]

Let op:

  • Gebruik voor de bestandsnaam de optie Bestand:. De opties Afbeelding:, File: en Image: werken ook.
  • De naam mag spaties bevatten, deze mogen ook als liggend streepje ("_") geschreven worden.
  • De naam moet de bestandsnaam zijn zoals bovenaan de pagina staat, dus niet zoals die uit de URL.
  • De bestandsnaam is hoofdlettergevoelig. Test.jpg is niet hetzelfde als Test.JPG. (dit geldt niet voor de eerste letter: test.jpg en Test.jpg zijn hetzelfde).
  • De extensie (.jpg, .svg, .png, .gif, ...) is verplicht.

De bestanden op wikipedia of commons zijn vaak te groot om direct in een artikel te plaatsen. Zie hieronder voor aanwijzingen hoe u een bestand in een ander formaat op een pagina kunt gebruiken. Het is dus niet de bedoeling om zelf kleinere versies van bestanden te uploaden.

In de onderstaande voorbeelden gebruiken we steeds een bestand van een kleine aardhommel als voorbeeld. Wilt u zelf testen, doe dit dan in de Zandbak. Succes!

Een bestand plaatsen: eenvoudig

[bewerken | brontekst bewerken]

Een bestand invoegen is heel eenvoudig. U voert in:

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg]]

Dit geeft:

Een bestand plaatsen: miniatuur

[bewerken | brontekst bewerken]

Het nadeel van de methode hierboven is dat het bestand op oorspronkelijke grootte midden in de tekst komt. Meestal is dat niet gewenst. Over het algemeen is het het mooist om bestanden rechts van de tekst te hebben in een wat kleiner formaat. Dit kan met de optie miniatuur (of in het Engels: thumb). Een voorbeeld is:

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur]]

Als er nog ruimte is, dan begint tekst die na de afbeelding wordt geplaatst links van de afbeelding en vloeit om de afbeelding heen. Is de ruimte links van de afbeelding te klein, dan wordt de tekst naar de onderkant van de afbeelding verdreven.

Met de optie miniatuur wordt het bestand rechts in een kader geplaatst. Standaard heeft een miniatuur een breedte van 260 pixels. De hoogte verandert naar verhouding mee. Gebruikers die inloggen kunnen deze standaardwaarde aanpassen via voorkeuren onder het tabblad 'Uiterlijk'. Mogelijke waarden zijn 120px, 150px, 180px, 200px, 220px, 250px, 300px, en 400px. Geïnteresseerden kunnen de foto in volledige grootte bekijken door er op te klikken.

Het verkleinen van bestanden gebeurt op de server van Wikipedia zelf. Dit betekent dat bij een groot bestand de gebruiker het grote bestand zelf niet binnenhaalt, maar de verkleinde versie. Hierdoor hoeft de gebruiker minder lang te wachten op het laden van het bestand.

Standaard worden afbeeldingen ingevoegd als miniatuur en worden er geen pixels opgegeven, zodat automatisch de standaardgrootte wordt gebruikt. Als gebruikers een ander afbeeldingsformaat wensen in artikelen, dient dat niet in een artikel handmatig aangepast te worden, maar in de eigen persoonlijke voorkeuren. Dit doen we zodat slechtziende lezers kunnen instellen dat de afbeeldingen groter worden getoond, maar ook om gebruikers de mogelijkheid te geven om de grootte van afbeeldingen af te stemmen op de grootte van het eigen computerscherm. Het handmatig opgeven van pixels blokkeert deze mogelijkheid en dient daarom zoveel mogelijk te worden vermeden.

Een miniatuur herschalen

[bewerken | brontekst bewerken]

De optie rechtop wijzigt de breedte van de afbeelding. De Engelse term is upright. De hoogte verandert in verhouding mee. De standaardwaarde van rechtop is 0.75. Met dat getal wordt de standaardinstelling voor de breedte van miniaturen vermenigvuldigd en daarna afgerond op een tiental. Bij de standaardinstelling voor de breedte van miniaturen wordt de breedte dan dus 170px. Dit is vaak een goede breedte voor afbeeldingen of foto's die hoog en smal zijn.

Het is ook mogelijk de optie te gebruiken met een waarde, bijvoorbeeld rechtop=1.35. Het decimaalteken is een punt, niet de komma.

Het is een goed gebruik om de eerste afbeelding (de afbeelding die rechts naast de introductietekst staat) niet breder te laten zijn dan 300 pixels. rechtop=1.35 leidt bij de standaardinstelling tot die breedte. Andere afbeeldingen zijn bij voorkeur niet breder dan 400 pixels, bij de standaardinstelling komt dat overeen met rechtop=1.8. De optie rechtop=0.45 komt overeen met een breedte van 100 pixels.

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|rechtop=0.45]]

Een beschrijving toevoegen aan een miniatuur

[bewerken | brontekst bewerken]

Bij een miniatuur kunnen twee soorten beschrijvingen worden geplaatst. Eén beschrijving is bedoeld voor slechtzienden die gebruikmaken van een voorleesfunctie. Een voorleesfunctie kan natuurlijk geen afbeeldingen voorlezen, maar je kunt wel extra informatie toevoegen voor deze groep. Dat doe je met de optie alt=. Hou deze beschrijving kort en krachtig, en zorg dat de kern van de afbeelding in de context van de paginatekst wordt overgebracht. De alt-tekst kan anders zijn voor dezelfde afbeelding, in verschillende artikelen. Bij een grafiek of kaart kun je bijvoorbeeld ook informatie meegeven over de relevante informatie die de afbeelding probeert weer te geven, zoals een opwaartse trend. Voor meer gedetailleerde suggesties over alt-tekst, kun je bijvoorbeeld op de website van Web Accessibility in Mind terecht.

De tweede soort beschrijving is de beschrijving die als tekst onder een bestand wordt getoond. Het is belangrijk dat deze beschrijving als laatste optie wordt ingevoerd.

Een voorbeeld van link naar een bestand met beschrijvingen:

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|alt= Een kleine aardhommel op bloem van de braam tegen een blauwe achtergrond|Een kleine aardhommel verzamelt nectar en stuifmeel op een bloeiende braam]]
Foto van een kleine aardhommel op bloem van de braam tegen een blauwe achtergrond
Een kleine aardhommel verzamelt nectar en stuifmeel op een bloeiende braam

Het resultaat hiervan is een miniatuur met een beschrijving. De alt-tekst is niet te lezen, deze is wel hoorbaar via de voorleesfunctie.

Een miniatuur onder een infobox

[bewerken | brontekst bewerken]

De standaardbreedte van infoboxen is identiek aan de standaardbreedte van miniaturen. Gebruik |miniatuur| als je een afbeelding net zo breed wil laten zijn als een infobox. Een voorbeeld:

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|Kleine aardhommel]]
Kleine aardhommel

Het resultaat hiervan ziet u rechts van deze tekst.

Een afbeelding op origineel formaat

[bewerken | brontekst bewerken]

Als de optie miniatuur niet wordt gebruikt, dan verschijnt de afbeelding in zijn originele grootte. De afbeelding verschijnt op de plaats waar zij is ingevoerd. Zij gedraagt zich als het ware als een teken en verplaatst met de tekst mee. De regelhoogte wordt dan gelijk aan de hoogte van het plaatje.

Herschalen in pixels

[bewerken | brontekst bewerken]

Afmetingen van de afbeelding kunnen herschaald worden door de grootte in pixels op te geven. Beperk het gebruik hiervan zoveel mogelijk, omdat deze afmetingen niet schaalbaar zijn en bijvoorbeeld niet reageren op de instellingen van ingelogde gebruikers. Als de optie ...px gebruikt wordt in combinatie met de optie miniatuur, dan wordt de voorkeursbreedte van de miniatuur genegeerd. Het verkleinen van bestanden gebeurt op de server van Wikipedia zelf. Dit betekent dat bij een groot bestand de gebruiker de verkleinde versie van het bestand binnenhaalt.

Als we het bestand willen verkleinen naar 100 pixels, dan kan het volgende worden ingevoerd:

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|100px]]

Het resultaat hiervan is:

Hoogte en breedte opgeven

[bewerken | brontekst bewerken]

Het is ook mogelijk naast een maximumbreedte ook een maximumhoogte op te geven. De server herschaalt dan automatisch het bestand zodat hij beide grenzen niet overschrijdt. Bijvoorbeeld horizontaal 50 pixels en verticaal 70 pixels als maximale waarden:

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|50x70px]]

Alleen hoogte opgeven

[bewerken | brontekst bewerken]

Het is ook mogelijk alleen de hoogte op te geven. De breedte laat je dan weg in de afmetingen, als volgt: x100px. Dit is fraai als je twee afbeeldingen naast elkaar wilt plaatsen.

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|x100px]]
[[Bestand:Autographa gamma and Bombus terrestris or B. lucorum 55.jpg|x100px]]

Een voorbeeld van twee even hoge afbeeldingen. Omdat geen optie voor de uitlijning is aangegeven staat de afbeelding standaard links en is de regelhoogte gelijk aan de hoogte van de afbeelding. Daardoor wordt het verloop van de tekst minder mooi.

Een beschrijving toevoegen aan een bestand

[bewerken | brontekst bewerken]

Bij een bestand zonder de optie miniatuur kunnen ook twee soorten beschrijvingen worden geplaatst, namelijk de beschrijving na de optie alt= voor de voorleesfunctie en een algemene omschrijving, die altijd als laatste optie toegevoegd moet worden. De beschrijving is niet zichtbaar op de pagina, maar wanneer de muis over de afbeelding beweegt, dan verschijnt de beschrijving.

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|100px|alt=Foto van een kleine aardhommel op bloem van de braam tegen een blauwe achtergrond|Kleine aardhommel]]

Foto van een kleine aardhommel op bloem van de braam tegen een blauwe achtergrond

Afbeelding met rand

[bewerken | brontekst bewerken]

Een afbeelding met alleen een rand, zonder dat de positie van de afbeelding wordt beïnvloed, kan met de optie rand; in het Engels border.

[[Bestand:Flag of Cyprus.svg|rand|50px|alt=Afbeelding van de vlag van Cyprus|Vlag van Cyprus]]

Het resultaat is: Afbeelding van de vlag van Cyprus. Deze afbeelding gedraagt zich als een teken in de tekst. Wanneer de muis over de afbeelding beweegt, dan wordt de beschrijving zichtbaar.

Afbeelding met kader

[bewerken | brontekst bewerken]

Met de optie omkaderd krijgt de afbeelding een rand. In het Engels is dat frame. De afbeelding wordt dan weer rechts op de pagina geplaatst en in zijn originele grootte. Een eventuele omschrijving wordt dan ook getoond.

[[Bestand:Rechthoek.png|omkaderd|160px|alt=Tekening van een schuin geplaatste rechthoek met blauwe diagonalen en letters bij de hoeken|Een rechthoek]]
Tekening van een schuin geplaatste rechthoek met blauwe diagonalen en letters bij de hoeken
Een rechthoek

Het resultaat staat hier rechts. Deze tekst staat links van de afbeelding.

Een pagina van een DjVu of PDF kun je laten zien met de parameter page, bijvoorbeeld page=13. Anno 2022 wordt dit niet ondersteund door de visuele tekstverwerker, je moet in de broncode werken. In plaats van page kun je ook het synoniem pagina gebruiken.

Voorbeelden:

Pagina 2
Door Thomas Crane

[[File:Cinderella (1865).pdf|miniatuur|links|150px|Pagina 2|pagina=2]]

[[File:Abroad - 1882.djvu|miniatuur|rechts|150px|Door Thomas Crane|page=13]]

Of 'schoon', zonder kader of onderschrift: [[File:Cinderella (1865).pdf|rechts|150px|pagina=3]]

Linken zonder het bestand te tonen

[bewerken | brontekst bewerken]

Als je enkel naar een bestand wilt linken zonder het te tonen werkt bovenstaande methode niet. Je kunt wel extern linken naar een specifieke pagina.

Bij DjVu's werkt alleen de eerste van de onderstaande mogelijkheden. Bij pdf's werken ze beide, al hangt het van de pdf af of je werkelijk op de aangegeven pagina komt. Soms moet je daar alsnog zelf naartoe navigeren.

  1. https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=File:Cinderella_(1865).pdf&page=7
    Deze link is op verschillende manieren te kopiëren. Je kunt de parameter handmatig toevoegen aan de normale url, of je bladert op Commons naar de juiste pagina en kopieert dan de url. Er zijn nog andere manieren. Deze link gaat naar de beschrijvingspagina op Commons.
  2. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/Cinderella_%281865%29.pdf#page=7
    In Commons kun je deze link kopiëren met een rechtsklik op Oorspronkelijk bestand (Original file). Aan de gekopieerde link moet je dan zelf nog de parameter #page= toevoegen. Deze link gaat naar de upload, met zoomen en navigatie zoals een pdf.

Keuze van bestanden

[bewerken | brontekst bewerken]

In een artikel worden in principe alleen afbeeldingen toegevoegd die van toegevoegde waarde zijn voor het onderwerp van dat artikel. Tegelijkertijd hebben artikelen als doel om kennis te verstrekken en zijn ze niet bedoeld als fotoalbum.

Ingekleurde foto's

[bewerken | brontekst bewerken]

Het gebruik van ingekleurde zwart-witfoto's is meestal controversieel. Met allerlei fotobewerkingsprogramma's kunnen historische zwart-witfoto's ingekleurd worden, maar er kunnen dan vraagtekens gezet worden of dit wel een correcte weergave is van de historische situatie. Wikipedia tracht betrouwbare feiten te vermelden en dan is een persoonlijke interpretatie van wat de kleur mogelijk is geweest ongeschikt voor de encyclopedie.

Een ingekleurde foto dient op Commons in ieder geval als een afzonderlijk bestand geüpload te worden en mag niet een zwart-witfoto overschrijven.

Plaats van het bestand op de pagina

[bewerken | brontekst bewerken]

Het verdient de voorkeur om in een artikel rechtsboven een afbeelding te plaatsen. Dat kan door de link naar het bestand helemaal bovenaan te plaatsen, nog voor de tekst, en de optie miniatuur te gebruiken. In een enkel geval zijn twee of meer miniaturen beter. Worden meerdere bestanden met de optie miniatuur bovenaan het artikel geplaatst dan worden ze allemaal aan de rechterkant onder elkaar geplaatst.

Bestand in een paragraaf

[bewerken | brontekst bewerken]

Heeft het artikel een korte inleiding en een lange inhoudsopgave, dan past een afbeelding vaak goed in de witruimte rechts van de inhoudsopgave. Dat bereik je door in de brontekst het plaatje juist vóór het eerste tussenkopje te zetten.

Hoort een bestand bij een bepaald deel van een artikel, plaats het bestand dan bovenaan, direct onder de kop van de paragraaf. Deze komt dan mooi rechts bij dit deel van het artikel. Wanneer de afbeelding door andere afbeeldingen van zijn plaats wordt gedrukt kan het sjabloon {{Clearboth}} een oplossing bieden. Zie verderop.

Horizontale uitlijning

[bewerken | brontekst bewerken]

Standaard (zonder aanduiding van plaats) wordt een afbeelding met de optie miniatuur rechts geplaatst. Zonder de optie miniatuur wordt een bestand standaard in een tekstregel geplaatst. Om de horizontale uitlijning te beïnvloeden zijn er vier opties: geen, links, gecentreerd en rechts. De Engelstalige opties zijn none, left, center en right.

De opties links en rechts plaatsen de afbeelding op die plaats en laten de eropvolgende tekst naast de afbeelding beginnen en er omheen vloeien.

De opties geen en gecentreerd verdrijven de tekst die op de afbeelding volgt naar onder de afbeelding. De optie geen plaatst de afbeelding aan de linkerzijde. Er is geen optie beschikbaar om de afbeelding aan de rechterzijde de plaatsen en de tekst naar de onderzijde van de afbeelding te verdrijven. Er is wel een sjabloon beschikbaar om dit effect te bereiken.

Gebruik je geen van deze opties dan gedraagt de afbeelding zich als een teken in de tekst. Bij erg kleine afbeeldingen kan dat een wenselijk effect zijn. Vlaggen worden bijvoorbeeld soms op deze manier afgebeeld.

Voorbeelden:

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|rechtop|gecentreerd|Deze afbeelding is gecentreerd op de pagina]]
Deze afbeelding is gecentreerd op de pagina

Deze voorbeeldtekst is verdreven naar de onderzijde van de afbeelding.

[[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|rechtop|links|Deze afbeelding staat links op de pagina]]
Deze afbeelding staat links op de pagina

Deze voorbeeldtekst vloeit rechts om de afbeelding heen.

Suggesties voor de opmaak

[bewerken | brontekst bewerken]

Gebruik bij afbeeldingen die meer dan 12 pixels hoog zijn altijd ofwel de optie miniatuur, ofwel een optie voor horizontale uitlijning, ofwel beide. Anders staat de tekst links en/of rechts van deze afbeelding alleen in het verticale midden ervan, en dat is meestal lelijk.

Is het bestand een portret, dan is het niet fraai als de afgebeelde persoon van de pagina wegkijkt. Kijkt hij naar rechts dan staat de afbeelding dus bij voorkeur links op de pagina. Hetzelfde geldt als een dier of voertuig van opzij wordt afgebeeld. De hommel die hier als voorbeeld is gebruikt, oogt daarom aan de rechterkant beter.

Sjablonen om tekst naar onder te verdrijven

[bewerken | brontekst bewerken]

Soms neemt een afbeelding meer ruimte in dan de paragraaf waar de afbeelding bij hoort. Vaak is dat niet erg, laat het dan zo. Als het echt uit de hand loopt kun je de sjablonen {{Clearboth}}, {{Clearleft}} of {{Clearright}} gebruiken. Deze verdrijven de tekst tot na dit sjabloon. {{Clearboth}} doet dit voor tekst zowel links als rechts van een afbeelding, {{Clearright}} alleen voor tekst links van een afbeelding en {{Clearleft}} alleen voor tekst rechts van een afbeelding. Deze sjablonen moeten altijd geplaatst worden in een lege regel. De volgende twee voorbeelden hebben dezelfde uitwerking:

  • [[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|rechtop=0.45|geen|Kleine aardhommel]]
  • [[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|rechtop=0.45|links|Kleine aardhommel]]
    {{Clearleft}}

Geavanceerde mogelijkheden voor afbeeldingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Het Wrapper-sjabloon

[bewerken | brontekst bewerken]

Het kan gebeuren dat een afbeelding die links op een pagina uitgelijnd wordt, naar beneden gedrukt wordt. Dit wordt mogelijk veroorzaakt doordat er eerder op die pagina een ander bestand is ingevoegd dat tegen de rechter zijlijn van de pagina geplaatst is. Een oplossing hiervoor is gebruikmaken van het {{Wrapper}}-sjabloon.

Voorbeeld:

{{Wrapper}}
| [[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|Een eerste bestand]]
|-
| [[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|Een tweede bestand]]
|-
| [[Bestand:Aardhommel kleine.jpg|miniatuur|Een derde bestand]]
|}

Wat hier gebeurt is dat er een tabel aangemaakt wordt die rechts op de pagina geplaatst wordt met daarin de bestanden, waardoor de links-uitgelijnde afbeelding weer goed komt te liggen.

Opmerkingen:

  • Vergeet niet voor een bestand steeds | te plaatsen.
  • Vergeet niet tussen twee bestandsregels steeds |- te plaatsen.
  • Vergeet niet de tabel af te sluiten met |}.
Zie ook Help:Fotogalerij.

Door gebruik te maken van de volgende opmaak worden foto's en andere bestanden automatisch geschaald en in een galerij gezet, met een aantal bestanden per rij (het precieze aantal is afhankelijk van de resolutie van het scherm waarop de pagina bekeken wordt), in een box van 120 bij 120 pixels:

Voorbeeld:

<gallery caption="Hommels">
Aardhommel kleine.jpg|In de beschrijving kunnen ook links worden geplaatst, zoals naar de [[kleine aardhommel]]
Grashommel op prei.jpg|[[Grashommel]]
Bombus lapidarius01.jpg|[[Steenhommel]]
Grote aardhommel op braam.jpg|[[Grote aardhommel]]
Heidehommel op Japanse wijnbes.jpg|[[Heidehommel]]
</gallery>

Dat geeft het volgende resultaat:

Extra opties:
<gallery perrow="5" widths="80" heights="60">

Dit geeft maximaal vijf bestanden per rij, op een formaat van maximaal 80 bij 60 pixels.

[bewerken | brontekst bewerken]

Soms komt het voor dat er enkel een link naar een bestand – of een geluidsfragment of film – nodig is, zonder dat het bestand in de tekst zelf geplakt wordt. Dit werkt zo:

[[Media:Aardhommel kleine.jpg]]

(dus Media in plaats van Bestand), en dit resulteert in: Media:Aardhommel_kleine.jpg.

Dit werkt net als bij elke andere wikilink. De code

[[Media:Aardhommel kleine.jpg|Klik hier voor een mooi bestand van de kleine aardhommel]]

resulteert in: Klik hier voor een mooi bestand van de kleine aardhommel

Direct naar de beschrijvingspagina linken

[bewerken | brontekst bewerken]

Als je op een overlegpagina een bestand wilt bespreken kan het nodig zijn om naar de beschrijvingspagina van een bestand te linken. Dat gaat heel eenvoudig;

[[:Bestand:Aardhommel kleine.jpg]]

(let op de dubbelepunt na de [[), en dit geeft zoiets: Bestand:Aardhommel kleine.jpg.

Wikibooks heeft meer over dit onderwerp: Handboek MediaWiki: Magische woorden.
Claude MartinAntoine-Louis Polier
Colonel Antoine Polier

Op Wikipedia is het ook mogelijk om gebruik te maken van de extensie image map om afbeeldingen voor een gedeelte aanklikbaar te maken.

Een voorbeeld staat hier rechts waarbij bepaalde delen aanklikbaar zijn.

Een tool om een imagemap mee te maken is de Image map editor op deze pagina.

Parameters zijn:

  • desc – voor het i-icoontje om eventueel te linken naar de bestandspagina (bestandspagina moet bereikbaar blijven!)
  • poly – voor een veelhoek
  • rect – voor een rechthoek
  • circle – voor een cirkel
  • default – waarheen gelinkt moet worden in de rest van de afbeelding, een bestandspagina moet bereikbaar blijven!!

Afbeelding laten linken naar een pagina

[bewerken | brontekst bewerken]
Mededeling
De licenties waaronder afbeeldingen en andere media geüpload zijn vereisen dat de bestandspagina direct bereikbaar is.

Afbeeldingen en andere bestanden op Wikipedia linken altijd naar de bestandspagina waar meer informatie te vinden is over de auteur, licentie en het hergebruik van een bestand. De meeste licenties waaronder afbeeldingen geüpload zijn vereisen dat wanneer afbeeldingen worden gebruikt, de informatie van licentie, auteur, en waaronder een afbeelding hergebruikt mag worden direct beschikbaar en bereikbaar is. Daarom dient een bestand in principe altijd te linken naar de bestandspagina!

Technisch gezien kan een afbeelding linken naar een andere pagina door gebruik te maken van link= maar het gebruik hiervan wordt in principe niet toegestaan omdat de bestandspagina bereikbaar dient te blijven, mede omdat we hergebruik mogelijk willen maken. Alleen bij hoge uitzondering op speciale pagina's wordt er hierop uitzondering gemaakt, zoals bv. de hoofdpagina. Op de sjabloonpagina dient dan gelinkt te worden naar de bestandspagina's die in deze uitzonderingsgevallen onbereikbaar geworden zijn.

Onbestaande ingevoegde bestanden

[bewerken | brontekst bewerken]

Op de pagina's van het project kunnen bestanden ingevoegd zijn die niet bestaan en een rode link geven, als gevolg van een verwijdering van een bestand of als gevolg van het invoegen van een onbestaand bestand. De MediaWiki-software plaatst alle pagina's waarop niet-bestaande bestanden zijn ingevoegd automatisch in de Categorie:Wikipedia:Pagina's met onjuiste bestandsverwijzingen. Deze categorie heeft als doel om inzicht te geven op welke pagina's een onbestaand bestand is ingevoegd, zodat dat gecorrigeerd kan worden. Daarbij maakt het systeem geen onderscheid tussen de verschillende naamruimtes, en daarom dienen in geen enkele naamruimte niet-bestaande bestanden ingevoegd te worden. Dit betekent ook dat het invoegen van niet bestaande bestanden in de gebruikersnaamruimte niet gewenst is, omdat dergelijke invoegingen de onderhoudscategorie dan steeds meer gaan vullen waardoor die steeds minder overzichtelijk wordt.

Niet-bestaande ingevoegde bestanden worden gecorrigeerd omdat zij bij het bekijken van pagina's, en dan met name artikelen, een lelijk uiterlijk geven. Deze categorie trachten we leeg te houden, waarbij ook de niet-bestaande ingevoegde bestanden gecorrigeerd worden in de gebruikersnaamruimte van gebruikers, zodat de categorie overzichtelijk blijft en het zo min mogelijk tijd kost om onbestaande bestanden te corrigeren. We komen uit een situatie dat er honderden niet-bestaande ingevoegde bestanden waren ingevoegd, waaronder meer dan 100 in de gebruikersnaamruimte, en die situatie willen we graag voorkomen.

Ingevoegde bestanden die niet bestaan kunnen op verschillende manieren opgelost worden, afhankelijk van de omstandigheden! Als het bestand niet bestaat wordt de bestandsinvoeging in de artikelnaamruimte in z'n geheel verwijderd. In andere naamruimtes buiten de artikelnaamruimte zijn er verschillende mogelijkheden: de bestandsinvoeging kan verwijderd worden, tussen de [[ en Bestand: kan een dubbele punt geplaatst worden (daardoor wordt er alleen gelinkt naar het bestand, vaak maakt dat geen verschil voor het uiterlijk), tussen nowiki-tags gezet ( <nowiki>[[Bestand:Bestandsnaam.jpg|miniatuur|Omschrijving]]</nowiki> ), of helemaal onzichtbaar gemaakt door ze verborgen commentaar te maken (tussen <!-- en --> zetten). Een andere optie is om de onbestaande afbeelding te vervangen door een placeholder, een afbeelding die de onbestaande, meestal verwijderde afbeelding vervangt. Een placeholder die gebruikt kan worden is No_image.png, een transparante afbeelding die niets toont. Als aanpassing van een onjuiste bestandsverwijzing in de gebruikersnaamruimte een mogelijk ongewenst uiterlijk tot gevolg heeft, dan verdient het aanbeveling daarover vooraf contact op te nemen met de betreffende gebruiker, zodat in onderling overleg naar een oplossing kan worden gezocht.

  • GIMP: een opensource en gratis computerprogramma om afbeeldingen te bewerken
  • (en) m:Help:Images and other uploaded files