rząd
rząd (język polski)
[edytuj]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) polit. wykonawczy organ państwa zajmujący się jego finansami oraz prowadzący jego politykę wewnętrzną i zagraniczną; zob. też rząd w Wikipedii
- (1.2) jęz. przypadek deklinacji, w którym znajduje się wyraz będący określeniem danego
- (1.3) sprawowanie władzy
- (1.4) grupa ludzi lub elementów umieszczona obok siebie jeden za drugim lub jeden obok drugiego
- (1.5) biol. w systematyce: jednostka obejmująca rodziny; zob. też rząd (biologia) w Wikipedii
- (1.6) pot. rząd (1.4) foteli na widowni
- (1.7) mat. fiz. pozycja względem przecinka dziesiętnego najstarszej cyfry w zapisie danej liczby
- (1.8) jeźdz. kompletny osprzęt do jazdy konnej; zob. też rząd koński w Wikipedii
- (1.9) roln. ogrod. rośliny uprawne posadzone i rosnące w jednej linii
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik rząd rządy dopełniacz rządu rządów celownik rządowi rządom biernik rząd rządy narzędnik rządem rządami miejscownik rządzie rządach wołacz rządzie rządy - (1.3)
przypadek liczba mnoga mianownik rządy dopełniacz rządów celownik rządom biernik rządy narzędnik rządami miejscownik rządach wołacz rządy - (1.4-8)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik rząd rzędy dopełniacz rzędu rzędów celownik rzędowi rzędom biernik rząd rzędy narzędnik rzędem rzędami miejscownik rzędzie rzędach wołacz rzędzie rzędy
- przykłady:
- (1.1) Według politologów rząd jest częścią władzy wykonawczej.
- (1.2) Rządem czasownika „nienawidzić” jest dopełniacz.
- (1.3) Wszyscy ze smutkiem wspominali rządy poprzedniego króla.
- (1.4) Generał w zamyśleniu przeszedł obok rzędów wyprostowanych żołnierzy.
- (1.5) Karpie należą do rodziny karpiowatych z rzędu karpiokształtnych.
- (1.6) Mamy miejsca w siódmym rzędzie.
- (1.7) To napięcie jest o kilka rzędów mniejsze od tamtego.
- (1.8) Wymieniłem ostatnio kilka elementów mojego rzędu końskiego.
- (1.9) Zwierzęta wyjadły mi cały rząd kapusty!
- składnia:
- (1.3) zwykle w liczbie mnogiej
- kolokacje:
- (1.1) rząd mniejszościowy / większościowy • rząd fachowców / koalicyjny / tymczasowy • rząd Polski / polski / Niemiec / niemiecki / … • zasiadać w rządzie • premier rządu • dymisja / upadek / rekonstrukcja rządu
- (1.2) związek rządu
- (1.3) rządy dyktatorskie / autorytarne • rządy prawa • system rządów
- (1.4) rząd ludzi / żołnierzy / drzew / samochodów / …
- (1.5) rząd naczelnych
- (1.7) rząd wielkości • rząd macierzy
- antonimy:
- (1.1) parlament, sądownictwo, nierząd
- hiperonimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. porządek mrz, urzędnik mos, zarządca mos, narząd mrz
- czas. urzędować, porządkować, zrzędzić
- (1.1,3) czas. rządzić, zarządzać / zarządzić
- zdrobn. rządek
- przym. rzędowy, podrzędny
- przysł. rzędowo
- związki frazeologiczne:
- z rzędu • konia z rzędem • rząd dusz
- uwagi:
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) regering
- amharski: (1.1) መንግሥት
- angielski: (1.1) government, administration; (1.4) row, line; (1.5) order; (1.7) order
- arabski: (1.1) حكومة ż, دولة ż; (1.4) صف
- azerski: (1.1) hökumət
- białoruski: (1.1) урад m; (1.5) атрад m
- bułgarski: (1.1) правителство n; (1.3) управление n; (1.4) редица ż; (1.5) разред m; (1.6) ред m; (1.8) сбруя ż, (конска) амуниция ż; (1.9) ред m
- chiński standardowy: (1.4) o ludziach: 队 (duì)
- chorwacki: (1.1) vlada ż
- czeski: (1.1) vláda ż; (1.4) řada ż; (1.5) řád m
- dolnołużycki: (1.1) kněžarstwo n; (1.4) rěd m
- duński: (1.1) regering w; (1.3) styre n; (1.4) række w; (1.5) orden w; (1.6) række w; (1.7) orden w
- esperanto: (1.1) registaro; (1.4) vico; (1.5) ordo; (1.6) vico; (1.9) vico
- estoński: (1.1) valitsus
- fiński: (1.1) hallitus; (1.4) rivi; (1.5) lahko
- francuski: (1.1) gouvernement m; (1.2) régime m; (1.3) pouvoir m; (1.4) rang m, ligne ż, rangée ż; (1.5) ordre m; (1.6) rang m; (1.7) ordre m, série ż
- hausa: (1.1) gwamnati ż
- hiszpański: (1.1) Gobierno m; (1.2) régimen m; (1.3) gobierno m; (1.4) hilera ż, fila ż; (1.5) orden m; (1.6) fila ż; (1.7) orden m
- irlandzki: (1.1) rialtas m
- islandzki: (1.1) landstjórn ż
- japoński: (1.1) 政府 (せいふ, seifu); (1.2) 支配 (しはい, shihai)
- jidysz: (1.1) רעגירונג ż (regirung); (1.4) ראָנד m (rond); (1.6) ראָנד m (rond)
- kataloński: (1.1) govern m; (1.4) filera ż
- koreański: (1.1) 정부 (chŏngbu)
- litewski: (1.1) vyriausybė ż
- łaciński: (1.1) regnum n; (1.3) rei publicae lm; (1.5) ordo m
- łotewski: (1.1) valdība ż
- maltański: (1.1) gvern m
- niderlandzki: (1.1) regering ż
- niemiecki: (1.1) Regierung ż; (1.4) Reihe ż; (1.5) Ordnung ż; (1.7) Ordnung ż
- norweski (bokmål): (1.1) regjering m/ż
- norweski (nynorsk): (1.1) regjering ż
- nowogrecki: (1.1) κυβέρνηση ż; (1.3) διακυβέρνηση ż; (1.4) σειρά ż, αράδα ż
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
- portugalski: (1.1) governo m; (1.5) ordem ż
- rosyjski: (1.1) правительство n; (1.3) правление n; (1.4) ряд m; (1.5) порядок m; (1.6) ряд m; (1.7) ряд m
- rumuński: (1.1) guvern n; (1.5) ordin n
- słowacki: (1.1) vláda ż; (1.5) rad m
- słoweński: (1.1) vlada ż; (1.5) red m
- szwedzki: (1.1) regering w; (1.4) serie w
- tajski: (1.1) รัฐบาล
- tok pisin: (1.1) gavman
- ukraiński: (1.1) уряд m; (1.4) ряд m; (1.5) порядок m; (1.6) ряд m; (1.7) ряд m
- węgierski: (1.1) kormány(zat)
- wilamowski: (1.4) cȧjł ż
- włoski: (1.1) governo m; (1.4) fila ż, sfilza ż; (1.5) ordine m
- wolof: (1.1) nguur
- źródła: