Nadchloran litu

Nadchloran litu
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
addyt.	tetraoksydochloran(1−) litu
	Inne nazwy i oznaczenia
półsyst.	nadchloran litu
Stocka	chloran(VII) litu
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	LiClO4
Masa molowa	106,39 g/mol
Wygląd	bezbarwne kryształy
	Identyfikacja
Numer CAS	7791-03-9
PubChem	151488
SMILES
	[Li+].[O-]Cl(=O)(=O)=O
Właściwości
	Gęstość
	2,420 g/cm³; ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	ok. 106,4 g/l (20 °C)
	w innych rozpuszczalnikach
	rozpuszczalny w rozpuszczalnikach organicznych
Temperatura topnienia	236 °C
Temperatura wrzenia	430 °C
Kwasowość (pKa)	6,0–7,5 (25 °C, 5%)
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2011-05-05]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanego źródła
Zwroty H	H272, H315, H319, H335
Zwroty P	P220, P261, P305+P351+P338
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie podanego źródła
Utleniający; (O)	Drażniący; (Xi)
Zwroty R	R8, R36/37/38
Zwroty S	S17, S26, S36
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	0 2 2 OX
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Nadchloran litu, LiClO₄ – nieorganiczny związek chemiczny, sól litowa kwasu nadchlorowego. Jest to biała, krystaliczna substancja, dobrze rozpuszczalna w wielu rozpuszczalnikach. Istnieje zarówno w formie bezwodnej, jak i uwodnionej.

Zastosowania

Nadchloran litu jest używany jako źródło tlenu w chemicznych generatorach tlenu. Rozkłada się w temperaturze około 400 °C dając chlorek litu i tlen, który stanowi ponad 60% masy związku. Ma najwyższy współczynnik zawartości tlenu do masy i tlenu do objętości spośród wszystkich nadchloranów, z wyjątkiem dwunadchloranu berylu (który jest drogi i silnie toksyczny), co czyni go szczególnie korzystnym w zastosowaniach w aeronautyce. Ze względu na stosunkowo wysoki koszt litu i wysoką higroskopijność soli, częściej korzysta się w tych zastosowaniach z nadchloranu amonu.

LiClO₄ jest łatwo rozpuszczalny w rozpuszczalnikach organicznych, takich jak eter dietylowy. Takie roztwory są używane w reakcjach Dielsa-Aldera, gdzie przyjmuje się, że kwas Lewisa Li⁺ wiąże się z zasadowym (według Lewisa) obszarem dienofila, wskutek czego przyspieszają reakcję^[3].

Stężone roztwory nadchloranu litu (4,5 mol/dm³) są używane jako czynniki chaotropowe w denaturacji białek.

Nadchloran litu używany jest także jako kokatalizator w sprzęganiu α,β-nienasyconych karbonyli z aldehydami, znanym pod nazwą reakcji Baylisa-Hillmana^[1].

Otrzymywanie

Nadchloran litu może być wytwarzany poprzez reakcję nadchloranu sodu z chlorkiem litu. Może być także przygotowany poprzez elektrolizę chloranu litu (LiClO₃) przy 200 mA/cm², w temperaturze 20 °C.

Zagrożenia

Nadchlorany często tworzą mieszaniny wybuchowe ze związkami organicznymi. Należy także unikać ogrzewania i kontaktu z otwartym źródłem ognia.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Nadchloran litu (nr 205281) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2011-05-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Nadchloran litu (nr 205281) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-05-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Leo A. Paquette: Encyclopedia of reagents for organic synthesis. Hoboken: Wiley, 2009. ISBN 978-0-470-01754-8. (ang.).

[Sial-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Nadchloran litu (nr 205281) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2011-05-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[Sial-US-2] Nadchloran litu (nr 205281) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-05-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[Paquette-3] Leo A. Paquette: Encyclopedia of reagents for organic synthesis. Hoboken: Wiley, 2009. ISBN 978-0-470-01754-8. (ang.).

[1]

[2]

[3]