Cetroreliks

Cetroreliks
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	(2S)-1-[(2S)-2-{[(2S)-2-{[(2R)-2-{[(2S)-2-{[(2S)-2-{[(2R)-2-{[(2R)-2-{[(2R)-2-acetamido-3-naftalen-2-ylopropanoilo]amino}-3-(4-chlorofenylo)propanoilo]amino}-3-pirydyn-3-ylopropanoilo]amino}-3-hydroksypropanoilo]amino}-3-(4-hydroksyfenylo)propanoilo]amino}-5-(karbamoiloamino)pentanoilo]amino}-4-metylopentanoilo]amino}-5-(diaminometylidenoamino)pentanoilo]-N-[(2R)-1-amino-1-oksopropan-2-ylo]pirolidyno-2-karboksyamid
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C70H92ClN17O14
Masa molowa	1431,04 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	120287-85-6; 145672-81-7 (octan)
PubChem	25074887
DrugBank	DB00050
SMILES
	CC(C)CC(C(=O)NC(CCCN=C(N)N)C(=O)N1CCCC1C(=O)NC(C)C(=O)N)NC(=O)C(CCCNC(=O)N)NC(=O)C(CC2=CC=C(C=C2)O)NC(=O)C(CO)NC(=O)C(CC3=CN=CC=C3)NC(=O)C(CC4=CC=C(C=C4)Cl)NC(=O)C(CC5=CC6=CC=CC=C6C=C5)NC(=O)C
InChI
	InChI=1S/C70H92ClN17O14/c1-39(2)31-52(61(94)82-51(15-9-28-77-69(73)74)68(101)88-30-10-16-58(88)67(100)79-40(3)59(72)92)83-60(93)50(14-8-29-78-70(75)102)81-63(96)54(34-43-20-25-49(91)26-21-43)86-66(99)57(38-89)87-65(98)56(36-45-11-7-27-76-37-45)85-64(97)55(33-42-18-23-48(71)24-19-42)84-62(95)53(80-41(4)90)35-44-17-22-46-12-5-6-13-47(46)32-44/h5-7,11-13,17-27,32,37,39-40,50-58,89,91H,8-10,14-16,28-31,33-36,38H2,1-4H3,(H2,72,92)(H,79,100)(H,80,90)(H,81,96)(H,82,94)(H,83,93)(H,84,95)(H,85,97)(H,86,99)(H,87,98)(H4,73,74,77)(H3,75,78,102)/t40-,50-,51+,52+,53-,54+,55-,56-,57+,58+/m1/s1
	InChIKey
	SBNPWPIBESPSIF-MHWMIDJBSA-N
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2023-08-30]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanego źródła; octan cetroreliksu
Niebezpieczeństwo
Zwroty H	H360F
Zwroty P	P201, P280, P308+P313
	Klasyfikacja medyczna
ATC	H01CC02
Farmakokinetyka
Działanie	hamujące wydzielanie hormonów
Biodostępność	85% (podskórnie)
Okres półtrwania	ok. 62,8 h
Wiązanie z białkami; osocza i tkanek	86%
Wydalanie	z moczem
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	podskórnie
Objętość dystrybucji	1,16 l/kg
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cetroreliks (łac. cetrorelixum) – organiczny związek chemiczny, antagonista gonadoliberyny stosowany w stymulacji jajników.

Mechanizm działania

Cetroreliks jest odwracalnym antagonistą gonadoliberyny. Wiąże się ona z receptorami znajdującymi się w przysadce mózgowej, stymulując w ten sposób wydzielanie dwóch gonadotropin: hormonu luteinizującego (LH) i hormonu folikulotropowego (FSH). Cetroreliks jest konkurentem gonadoliberyny o wiązanie się z receptorami, hamując w ten sposób wydzielanie LH I FSH. Zahamowanie wydzielania tych hormonów, w szczególności LH, opóźnia owulację. Ma to duże znaczenie w przypadku stymulacji jajników, nie dochodzi bowiem do uwalniania oocytów niedojrzałych, które nie będą mogły zostać wykorzystane w technikach wspomaganego rozrodu, na przykład zapłodnieniu in vitro.

Właściwości farmakokinetyczne

Lek, po podaniu podskórnym, wchłania się szybko, a jego biodostępność wynosi ponad 85%. Z białkami osocza wiąże się w 86%. Po podaniu pierwszej dawki – 3 mg – działanie leku utrzymuje się do 4 dni, przy czym ostatniego dnia supresja wynosi 70%. Okres półtrwania wynosi ok. 30 h po podaniu podskórnym.

Wskazania

Zapobieganie przedwczesnej owulacji w przypadku stosowania stymulacji jajników.

Przeciwwskazania

ciąża i karmienie piersią
umiarkowane i ciężkie zaburzenia czynności nerek i wątroby
nadwrażliwość na cetroreliks lub jakikolwiek składnik preparatu
menopauza lub okres pomenopauzalny
stwierdzone poważne stany alergiczne

Ostrzeżenia specjalne

Jako że preparat może powodować nagłe i bardzo poważne odczyny alergiczne, zaleca się, by pierwszą dawkę leku podawał lekarz w ośrodku umożliwiającym leczenie reakcji alergicznych. Po podaniu leku pacjentka powinna przebywać w ośrodku leczenia jeszcze przez ok. 30 minut. Kolejne iniekcje podskórne mogą być wykonywane samodzielnie przez pacjentkę, należy ją jednak wcześniej poinformować o objawach, które mogą wskazywać na wystąpienie reakcji alergicznej oraz o konieczności uzyskania pomocy medycznej.

Działania niepożądane

Najczęstszym objawem niepożądanym, występującym podczas stosowania cetroreliksu, jest zespół nadmiernej stymulacji jajników o różnym natężeniu. Obserwowano również:

nudności
odczyny alergicznie w miejscu podania leku
bóle głowy
ogólnoustrojowe reakcje rzekomoalergiczne.

Dawkowanie

Lek podaje się raz dziennie, rano lub wieczorem, w odstępach 24-godzinnych, wstrzykując zawartość fiolki podskórnie w dolną część jamy brzusznej.

Przy podawaniu porannym, cetroreliks podaje się począwszy od 5. lub 6. dnia stymulacji jajników aż do dnia indukcji owulacji włącznie.

W przypadku podawania wieczorem, cetroreliks podaje się począwszy od 5. dnia stymulacji jajników aż do wieczora w dniu poprzedzającym indukcję owulacji.

Preparaty

Cetrotide – fiolka z substancją suchą i rozpuszczalnik – 0,25 mg i 3 mg

Przypisy

↑ Cetrorelix acetate [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 17 listopada 2022, numer katalogowy: C5249 [dostęp 2023-08-30] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

Bibliografia

Jan KazimierzJ.K. Podlewsk Jan KazimierzJ.K., AlicjaA. Chwalibogowska-Podlewska AlicjaA., RobertR. Adamowicz RobertR., Leki współczesnej terapii, Warszawa: Split Trading, 2005, ISBN 83-85632-82-4 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[SA-1] Cetrorelix acetate [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 17 listopada 2022, numer katalogowy: C5249 [dostęp 2023-08-30] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[1]