Chaos A.D.
Wykonawca albumu studyjnego | ||||
Sepultura | ||||
Wydany | ||||
---|---|---|---|---|
Nagrywany | ||||
Gatunek | ||||
Długość |
69:32 | |||
Wydawnictwo | ||||
Producent | ||||
Oceny | ||||
Album po albumie | ||||
| ||||
Single z albumu Chaos A.D. | ||||
|
Chaos A.D. – piąty studyjny album długogrający brazylijskiej grupy metalowej Sepultura, wydany przez wytwórnię Roadrunner Records 2 września 1993[6][7].
Lista utworów
[edytuj | edytuj kod]Opracowano na podstawie materiału źródłowego[8][9].
Nr | Tytuł utworu | Autorzy | Długość |
---|---|---|---|
1. | „Refuse/Resist” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera | 3:19 |
2. | „Territory” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera | 4:47 |
3. | „Slave New World” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera, Evan Seinfeld | 2:55 |
4. | „Amen” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera | 4:27 |
5. | „Kaiowas” (utwór instrumentalny) | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera | 3:43 |
6. | „Propaganda” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera | 3:33 |
7. | „Biotech Is Godzilla” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera, Jello Biafra | 1:52 |
8. | „Nomad” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera | 4:59 |
9. | „We Who Are Not as Others” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera | 3:42 |
10. | „Manifest” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera | 4:49 |
11. | „The Hunt” (cover New Model Army) | Justin Sullivan, Robert Heaton | 3:59 |
12. | „Clenched Fist” | Max Cavalera, Andreas Kisser, Paulo Jr., Igor Cavalera | 4:58 |
47:03 |
Utwory dodatkowe - reedycja 1996 | ||
---|---|---|
Nr | Tytuł utworu | Długość |
1. | „Chaos B.C.” | 5:12 |
2. | „Kaiowas (Tribal Jam)” | 3:47 |
3. | „Territory” (Live) | 4:48 |
4. | „Amen/Inner Self” (Live) | 8:42 |
22:29 |
Twórcy
[edytuj | edytuj kod]Opracowano na podstawie materiału źródłowego[8][9].
|
|
Opis
[edytuj | edytuj kod]Od końca 1992 trwały pracy nad materiałem do piątego albumu[11][12]. Jako pierwsze powstały utworzy „Propaganda”[12] i „Refuse/Resist”[11]. Muzykę tworzył samodzielnie Max Cavalera (używając po raz pierwszy automatu perkusyjnego i riffów) oraz w duecie z Kisserem[13][12]. Kompozycje były m.in. efektem ich improwizacji dokonanych w Phoenix (utwory „Territory” i „Kaiowas”), a także w Sedonie[14][15]. Podczas tworzenia muzyki w magazynie Argo na południu Phoenix nieopodal lotniska powstały utwory „Refuse/Resist”, „Territory”, „Slave New World”[16][17].
Muzyka zawarta na tym albumie była bardziej melodyjna niż typowy thrash metal i wolniejsza niż dotychczasowe dokonania grupy oraz była przepełniona zróżnicowanymi partiami perkusji[18][19]. Wskutek m.in. fascynacji twórczością innych zespołów w efekcie osiągnięto klimatyczny i transowy charakter dzieła[20]. Po raz pierwszy w muzyce grupy pojawiły się bębny wywodzące się z rejonów plemiennych, wykorzystane w związku z eksploracją korzeni brazylijskiej kultury[18][20].
Także pod względem tematyki tekstów utworów nastąpiły zmiany, jako że liryki podnosiły sprawy polityczne i społeczne[21]. Teksty opisywały m.in. rządy despotów, wojny o terytorium, korupcję, przemoc, panującą cenzurę, karygodne postępowanie prasy[22]. W pierwotnym zamierzeniu tytuł albumu miał brzmieć Propaganda[1]. Ostatecznie przyjęto tytuł Chaos A.D., według Maxa Cavalery symbolizujący epokę chaosu[1]. Według relacji muzyków tytułowy chaos łączył także utwory na płycie[23].
Za radą producenta Andy’ego Wallace’a nagrania materiału na płytę odbyły się w Europie, w Rockfield Studios w Walii[24][23]. Miksowanie odbyło się nieopodal, w Bath[24]. Był to pierwszy album, na którym partie basowe nagrał w studio basista Paulo Jr., jako że do tej pory z uwagi na jego nieumiejętności czynili to Max Cavalera i Andreas Kisser[25][26].
W ramach promocji płyty wydano trzy single: „Refuse/Resist”, „Territory” i „Slave New World”[27]. Tekst do utworu „Refuse/Resist” odnosi się do ulicznych zamieszek i stanowi wezwanie do zbuntowania się[18][28]. W opinii Maxa Cavalery wyrażonej przed 2013, riff do tej piosenki jest jednym z dwóch najlepszych stworzonych przez niego[18]. We wstępie do tego utworu słychać bicie serca syna Maxa Cavalery, Zyona, nagrane przez niego na magnetofon przyłożony do stetoskopu tuż przed narodzeniem dziecka przez Glorię Bujnowski w styczniu 1993[1][29]. Do tej piosenki powstał teledysk, do którego tworzenia użyto m.in. sceny zarejestrowane podczas występu na Hollywood Rock w São Paulo w styczniu 1994[30].
Autorem słów do utworu „Territory” był Kisser[28]. Do tej piosenki także nakręcono teledysk[21]. Zdjęcia do niego filmowano w Izraelu w pobliżu Jerozolimy i na wybrzeżu Morza Martwego (pierwotnym planem były ujęcia w miejscu ukrzyżowania Jezusa Chrystusa, na co nie otrzymano zezwolenia)[21][31]. Współautorem tekstu do „Slave New World” był Evan Seinfeld z grupy Biohazard[28]. Także do tej piosenki zarejestrowano teledysk[32].
Słowa piosenki „Propaganda” stanowią krytykę prasy[33]. Tekst utworu „Biotech Is Godzilla” (stworzył go Jello Biafra, udzielający się wokalnie w tej piosence) dotyczy m.in. Szczytu Ziemi, zorganizowanego w dniach 3-14 czerwca 1992 w Rio de Janeiro, biotechnologicznych korporacji oddziałujących negatywnie na Amazonię oraz miasta Cubatão, noszącego znamiona najbardziej zanieczyszczonego[34][35]. Muzycy Sepultury nagrali także cover utworu „The Hunt” brytyjskiego zespołu New Model Army, którego byli fanami (producent Andy Wallace miksował wcześniej album tej grupy)[18].
Instrumentalny utwór pt. „Kaiowas” powstał z inspiracji historią plemienia brazylijskiego Kaiowa, którego członkowie w akcie protestu przeciw władzom zamierzającym odebrać im ziemię, popełnili zbiorowe samobójstwo[36]. Nagrania tego utworu (w trakcie którego użyto gitar akustycznych) dokonano w walijskim zamku w Chepstow (pozbawionym dachu, wskutek czego w nagraniu słychać odgłosy przelatujących mew)[21][33]. Efekty perkusyjne w tym utworze zostały dograne przez Igora Cavalerę i Paulo Jr., korzystających z plastykowych wiader[33].
Tekst utworu pt. „Manifest” dotyczy zdarzeń zaszłych 2 października 1992 w kompleksie penitencjarnym Carandiru w São Paulo (limit wynosił tam 3000, zaś osadzonych było w nim faktycznie 8000 osób), gdzie w wyniku pacyfikacji policyjnej śmierć poniosło 111 osadzonych[37][38]. W 2020 opublikowano piosenkę pt. „Manifest2020”, będącą przeróbką tego utworu, aczkolwiek z osobnym tekstem, odnoszącym się do sprawy śmierci Breonny Taylor[38]. W nagraniu utworu wzięli udział: Matt Dalberth – wokalista (Revival), Marc Rizzo – gitara prowadząca (Soulfly, Cavalera Conspiracy), Brian „Mitts” Daniels – gitara rytmiczna, nagranie i miksowanie (eks-Madball, Skarhead), Tony Campos – gitara basowa (Static-X, Soulfly, Fear Factory), Walter „Monsta” Ryan – perkusja, inicjator projektu (eks-D.R.I., Madball)[38].
Okładkę Chaos A.D. po raz kolejny stworzył dla Sepultury Michael Whelan[1]. Na obrazie został ukazany worek na zwłoki w pozycji do góry nogami[1]. Opuszczająca ciało dusza przenika w ukazane na obrazie urządzenia, w których ulega przetworzeniu[39]. Widniejące w tle mechanizmy powstały z inspiracji dźwięków usłyszanych przez twórcę w piosenkach „Clenched Fist” i „Manifest”[1]. Premiera albumu miała miejsce 2 września 1993, zaś z tej okazji Roadrunner Records zorganizował imprezę na ww. zamku Chepstow[6][31].
W wydaniu albumu na Brazylię dołączono utwór „Polícia”[7]. W 1996 ukazało się wznowienie płyty z przeznaczeniem na rynek w USA i w Kanadzie, na którym mieszczono dodatkowe utwory: „Kaiowas (Tribal Jam)”, „Territory (Live)”, „Amen / Inner Self (Live)”[7]. Chaos A.D. wydano zarówno w formacie płyty CD jak i na płycie winylowej, zaś w tej drugiej wersji w 2006 wypuszczono wznowienie płyty nakładem Roadrunner w serii Records Classics Deluxe[7].
Notowania
[edytuj | edytuj kod]Lista | Kraj | Pozycja | Status |
---|---|---|---|
ARIA Charts | Australia | 27[40] | złota płyta[41] |
Ö3 Austria Top 40 | Austria | 19[42] | |
MegaCharts | Holandia | 21[43] | |
Media Control Charts | Niemcy | 11[44] | |
VG-Lista | Norwegia | 16[45] | |
Billboard 200 | Stany Zjednoczone | 32[46] | złota płyta[47] |
UK Albums Chart | Wielka Brytania | 11[48] | złota płyta[49] |
Mahasz | Węgry | 23[50] |
Album dotarł do 32. miejsca listy Billboard 200 w Stanach Zjednoczonych[51][46]. Płyta trafiła ponadto m.in. na listy przebojów w Niemczech, Austrii, Holandii, Norwegii, Australii oraz Wielkiej Brytanii (tam trafił na 11 miejsce[51])[42][40][44][43][45]. Album uzyskał status złotej i srebrnej płyty w Brazylii, Indonezji oraz w kilku krajach Europy[51].
W 2017 płyta Chaos A.D. została sklasyfikowana przez dziennikarzy magazynu „Rolling Stone” na 29 miejscu na liście najlepszych albumów metalowych wszech czasów[52].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Moje 2013 ↓, s. 110.
- ↑ Steve Huey: Sepultura – Chaos A.D. review. www.allmusic.com. [dostęp 2016-12-14]. (ang.).
- ↑ Sepultura – Refuse/Resist. www.discogs.com. [dostęp 2016-12-14]. (ang.).
- ↑ Sepultura – Territory. www.discogs.com. [dostęp 2016-12-14]. (ang.).
- ↑ Sepultura – Slave New World. www.discogs.com. [dostęp 2016-12-14]. (ang.).
- ↑ a b Moje 2013 ↓, s. 113.
- ↑ a b c d Furia 2014 ↓, s. 261.
- ↑ a b Encyclopaedia Metallum - Sepultura - Chaos A.D.. www.metal-archives.com. [dostęp 2016-12-14]. (ang.).
- ↑ a b Sepultura – Chaos A.D.. www.discogs.com. [dostęp 2016-12-14]. (ang.).
- ↑ Moje 2013 ↓, s. 107.
- ↑ a b Moje 2013 ↓, s. 105.
- ↑ a b c Furia 2014 ↓, s. 87.
- ↑ Moje 2013 ↓, s. 92, 105.
- ↑ Moje 2013 ↓, s. 92.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 90, 93.
- ↑ Moje 2013 ↓, s. 98.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 90-91.
- ↑ a b c d e Moje 2013 ↓, s. 108.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 88-89.
- ↑ a b Furia 2014 ↓, s. 89.
- ↑ a b c d Moje 2013 ↓, s. 109.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 91, 93, 110.
- ↑ a b Furia 2014 ↓, s. 91.
- ↑ a b Moje 2013 ↓, s. 106.
- ↑ Moje 2013 ↓, s. 39, 58, 82, 106.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 49, 65, 91.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 268-269.
- ↑ a b c Furia 2014 ↓, s. 92.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 91-92.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 99.
- ↑ a b Furia 2014 ↓, s. 97.
- ↑ Sepultura - Slave New World (official video). youtube.com, 2011-10-08. [dostęp 2021-01-24]. (ang.).
- ↑ a b c Furia 2014 ↓, s. 93.
- ↑ Moje 2013 ↓, s. 107, 108.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 94.
- ↑ Moje 2013 ↓, s. 108-109.
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 95.
- ↑ a b c Static-X, Soulfly, Ex-Madball, D.R.I. Members Cover Sepultura's 'Manifest' (Video). blabbermouth.net, 2020-10-21. [dostęp 2020-10-21]. (ang.).
- ↑ Furia 2014 ↓, s. 96.
- ↑ a b Sepultura Australian Albums Chart. www.australian-charts.com. [dostęp 2016-12-14]. (ang.).
- ↑ ARIA Charts - Accreditations - 1997 Albums. www.aria.com.au. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
- ↑ a b Sepultura/Longplay-Chartverfolgung. austriancharts.at. [dostęp 2016-12-12]. (niem.).
- ↑ a b Sepultura Dutch Albums Chart. dutchcharts.nl. [dostęp 2016-12-12]. (niderl.).
- ↑ a b Sepultura/Longplay-Chartverfolgung. www.musicline.de. [dostęp 2016-12-12]. (niem.).
- ↑ a b Sepultura Norwegian Albums Chart. norwegiancharts.com. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
- ↑ a b Sepultura Billboard Chart History. www.billboard.com. [dostęp 2016-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-17)]. (ang.).
- ↑ RIAA: Sepultura. www.riaa.com. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
- ↑ Chart Log UK 1994–2010. www.zobbel.de. [dostęp 2016-12-14]. (ang.).
- ↑ BPI: Sepultura. www.bpi.co.uk. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
- ↑ Top 40 album-, DVD- és válogatáslemez-lista (wyszukaj w bazie danych Sepultura). zene.slagerlistak.hu. [dostęp 2016-12-14]. (węg.).
- ↑ a b c Furia 2014 ↓, s. 101.
- ↑ The 100 Greatest Metal Albums of All Time. rollingstone.com, 2017-06-21. [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Max Cavalera (oraz współpraca: Joel McIver): Moje krwawe korzenie. Autobiografia. Poznań: Kagra, 2013, s. 9-215. ISBN 978-83-63785-08-6.
- Jason Korolenko (oraz opracowanie dyskografii: Paweł Brzykcy): Sepultura. Brazylijska furia. Czerwonak: In Rock, 2014, s. 5-272. ISBN 978-83-64373-17-6.