Przejdź do zawartości

Bukka White

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bukka White
ilustracja
Imię i nazwisko

Booker T. Washington White

Pseudonim

Bukka, Bucca, Barrelhouse

Data i miejsce urodzenia

12 listopada 1906
Houston, Missisipi, USA

Data i miejsce śmierci

26 lutego 1977
Memphis, Tennessee

Przyczyna śmierci

rak

Instrumenty

wokalista, gitara, pianino, skrzypce

Typ głosu

tenor, baryton

Gatunki

country blues, blues Delty

Zawód

muzyk

Aktywność

1920-1976

Wydawnictwo

Vocalion Records, Victor Records, OKeh Reords, Blue Horizon, Biograph Records,

Współpracownicy
Furry Lewis, Washboard Sam
Instrument
gitara, skrzypce

Bukka White (właśc. Booker T. Washington White, ur. 12 listopada 1906, zm. 26 lutego 1977) – amerykański bluesman, wokalista, gitarzysta reprezentujący country blues i blues Delty.

Biografia

[edytuj | edytuj kod]

Początki kariery do 1944 r.

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w pobliżu Houston w hrabstwie Chickawaw w stanie Missisipi[a] Ojcem był John White pracujący jako robotnik kolejowy, a matką Lula Davison, wnuczka wielebnego Punka Davisona, który miał farmę pod Houston. Bukka White był jednym z ich siedmiorga dzieci[1][2].

Wcześnie zainteresował się muzyką i w 1915 ojciec nauczył go grać na gitarze[1]

Pomiędzy 1915 a 1920 r. mieszkał i pracował na farmie swojego wuja w Brazell. Około 1917 r. nauczył się grać na pianinie. Techniki gry ślizgowej (ang. slide) nauczył go Sam Peterson. Później udoskonalił grę podczas wspólnych występów z Charleyem Pattonem[1][2].

W 1920 r. opuścił dom i zamieszkał w St. Louis w stanie Missouri. Pracował poza muzyką, ale gdy tylko mógł, występował w lokalnych barach i klubach[1][2].

Po 1921 r. wędrował po Południu występując na zabawach, w salach tanecznych, barach, na ulicach[1].

W 1930 r. zaczął występować w barach i klubach w Memphis w stanie Tennessee. Poznał wtedy Franka Stokesa, który nauczył go grać na fortepianie[1][2].

W 1926 r. występował w stanie Missisipi z własnym zespołem.

26 maja 1930 r. odbyła się jego pierwsza sesja nagraniowa, na której dla firmy Victor Records w Memphis nagrał 14 utworów, w większości o charakterze pieśni spiritual, z których wydano tylko 4. W dwóch wydanych bluesach towarzyszyła mu śpiewając niejaka "Miss Minnie". Ponieważ tego samego dnia w tym samym studiu nagrywała Memphis Minnie, prawdopodobnie to ona wystąpiła pod tym pseudonimem[3]. "Po' Boy" należy do utworów nagranych w więzieniu Parchman Farm.

W latach 1934–1935 występował z Goerge'em "Bullet" Williamsem w rejonie West Point[1].

Następnie przez 2 lata zarabiał jako bokser i gracz jednej z zawodowych baseballowych drużyn w Memphis[2].

2 września 1937 r. nagrał dla firmy Vocalion Records dwa utwory "Pinebluff Arkansas" i "Shake 'Em on Down". Ten drugi utwór stał się jego wielkim przebojem[2].

W tym czasie został skazany za zabójstwo w obronie własnej i trafił do więzienia Mississippi State Penitentiary, które przeszło do historii pod nazwą Parchman Farm. Po dwóch latach pobytu w nim, został nagrany dla Biblioteki Kongresu przez Johna Lomaxa i jego syna Alana. Nagrywali oni m.in. White'a w okresie 1937-1939. Utwory skomponowane przez niego w więzieniu, należą do jego najlepszych kompozycji i wyróżniają się wyjątkowo sugestywnymi, poetyckimi tekstami. Dzięki interwencji Lestera Melrose'a w 1940 r. odzyskał wolność[1][2].

7 i 8 marca 1940 nagrał 12 bluesów dla firm Vocalion i OKeh Records, z których wszystkie zostały wydane na różnych wydawnictwach, m.in. przez firmę Columbia[3].

Na początku lat 40. XX w. intensywnie koncertował m.in. w takich miastach jak Cleveland w stanie Ohio, St Louis w stanie Missouri, Detroit w stanie Michigan, Baltimore w stanie Maryland i Chicago w stanie Illinois[1].

W latach 1942–1944 służył w US Navy, także występując często w różnych rozrywkowych trupach.

1944–1977

[edytuj | edytuj kod]

"Sic'em Dogs". Utwór nagrany w więzieniu

Po skończeniu służby wojskowej zamieszkał w Memphis, gdzie zarobkował w pozamuzycznych pracach, pomagał swojemu najbliższemu kuzynowi B. B. Kingowi w początkach jego kariery oraz od czasu do czasu występował w lokalnych barach i klubach[2][4].

Pomiędzy 1944 a 1963 r. występował w lokalnych klubach. W 1963 r. został odnaleziony przez Johna Faheya i ED Densona. Wyjechał wtedy do Kalifornii[2].

W 1963 r. koncertował w Cabale Club w Berkeley i w Ash Grove w Los Angeles[4].

W 1963 r. nagrał w Memphis album dla firmy Takoma Records. W listopadzie tego samego roku na trzech sesjach nagraniowych dla firmy Arhoolie Records nagrał w Berkeley 27 utworów[5].

W 1964 r. dokonał kilku nagrań w Berkeley dla firmy Takoma[6]. W tym samym roku wystąpił na folkowym koncercie na terenie University of California.

W 1965 r. wystąpił na Folk Song '65 Concert, który odbył się w Carnegie Hall w Nowym Jorku. Następnie koncertował w Club 47 w Cambridge w stanie Massachusetts, na Brown University w Providence w stanie Rhode Island[1].

W latach 1965–1966 występował w Cafe A-Go-Go w Nowym Jorku. Występ z dnia 9 sierpnia 1966 r. został nagrany i wydany przez filię firmy Verve RecordsFolkways Records[6].

W 1966 r. występował na Festival Presents the Blues dla stacji TV CBC w Toronto w Kanadzie, następnie na Newport Folk Festival w Newport w stanie Rhode Island[4].

W latach 1966–1969 występował na Memphis Blues Festival zorganizowanym w Memphis. Nagrania z występu z 20 lipca 1968 r. zostały wydane na albumie angielskiej firmy Blue Horizon. Jeden z koncertów został pokazany w programie nowojorskiej stacji TV WNDT pod tytułem "Sounds of Summer"[6].

W 1967 r. występował w Avant Garde Coffeehouse w Milwaukee w stanie Wisconsin.

Następnie wziął udział w American Folk Blues Festival, w ramach którego koncertował w Europie[4].

Później koncertował w Ash Grove w Los Angeles.

W latach 1968–1970 występował w klubie Quiet Knight w Chicago.

W 1968 r. wziął udział w University of Chicago Folk Festival w Chicago. Następnie dokonał w lipcu nagrań dla takich firm jak ASP w Memphis i Blue Horizon także w Memphis[4][6]. Koncertował także w amerykańskiej ambasadzie w Meksyku. Później pojawił się na Mariposa Folk Festival w Toronto w Kanadzie, występował w Kibitzerii i na Guelph University w Toronto[4].

W 1969 r. występował w The Onion w Toronto. Następnie pojawił się na W. C. Handy Blues Festival w Memphis, w Ing Hall w Berkeley i w Matrix w San Francisco. W czerwcu i październiku wziął udział w dwu sesjach nagraniowych dla firm Blue Thumb Records i Adelphi Records w Memphis[4][6].

W 1970 r. ponownie wziął udział w American Folk Blues Festival, w ramach którego koncertował w Europie. Jego koncert z Frankfurtu został wydany przez firmę Scout. Występował także na Jazz Expo '70 w Londynie[4].

W latach 1971–1972 brał udział w River City Blues Festival w Memphis. W 1971 r. występował w Gaslight Club w Nowym Jorku, a następnie na University of Arkansas Delta Blues Festival w Fayetteville[4].

W 1972 r. znowu wziął udział w American Folk Blues Festival, w ramach którego koncertował w Wielkiej Brytanii. Następnie nagrywał dla firmy Blues Beacon w Monachium. Później pojawił się w programie Mr Crump's Blues TV WKNO w Memphis. Wziął także udział w sesji nagraniowej dla firmy Albatross Records w Memphis. W tym samym roku wystąpił we francuskich filmach "Blues Under the Skin" i "Out of the Blacks into the Blues"[4].

W 1973 r. występował na Tulane University w Nowym Orleanie w stanie Luizjana. Następnie nagrywał dla firmy Biograph Records w West Memphis w stanie Arkansas. Później wziął udział w New Orleans Jazz & Heritage Festival w Nowym Orleanie[4].

W latach 1973–1974 wziął udział w Memphis Blues Caravan, z którym podróżował po amerykańskich college'ach Środkowego Zachodu.

W 1974 r. występował w Bethune College w Toronto, a następnie z Juke Boy Bonnerem w lokalnych klubach w Austin w Teksasie. Później wystąpił na Centennial Folk Festival w Winnipeg w Kanadzie oraz na Mariposa Folk Festival w Toronto[4].

W 1975 r. wziął udział w Berkeley Blues Festival w Berkeley w Kalifornii. Następnie odbył tournée po Niemczech; nagrania z jednego z koncertów ukazały się na albumie wydanym przez firmę Sparkasse in Concert[4].

W 1976 r. wystąpił w filmach: "Cocksuckers Blues" oraz "The Devil's Music – A History of the Blues[4].

Z powodu choroby był nieaktywny muzycznie aż do śmierci w dniu 26 lutego 1977 r. Zmarł w City of Memphis Hospital na raka. Został pochowany na New Park Cemetery w Memphis.

Był trzykrotnie żonaty: z Ruby ( w latach 20. XX w.), z Nancy Buchauney (w latach 1933-1946) i z Leolą (od 1964 r.). Miał czworo dzieci.

Ocena i krytyka

[edytuj | edytuj kod]

W 1990 r. został wprowadzony do Blues Hall of Fame.

Był znany ze swoich zdolności improwizatorskich. Część jego znanych bluesów została zaimprowizowana w trakcie nagrywania, mówił, że "słyszy bluesa w powietrzu". Twierdził, że stało się to około 1942 r. i spowodowało, iż jego blues stał się bardziej eksperymentalny[7].

Teksty jego bluesów są bardzo często pozbawione rymów. Używał niewielu poetyckich symboli Roberta Johnsona czy też Son House'a. Miał pewną wrażliwość na sprawy lokalne i bezpośredniość, które łączyły go z Charleyem Pattonem, chociaż jego język był zwykle bardziej prozaiczny i wstrzemięźliwy. Dwa lata, które spędził w Parchman Farm, nie zmienily jego stylu, ale zintensyfikowały jego emocjonalną ekspresję. Jego dosłowne teksty, pozbawione metafor, mogły ograniczyć jego rozwój jako pieśniarza bluesowego, a jednak dzięki doświadczeniu więzienia stał się zdecydowanie bogatszy[8].

Jego muzyka jest niemal archetypicznym stylem bluesa z Delty. Śpiewał w środkowej tonacji swojego głosu, tonem ciemnym i szorstkim. Jak Patton miał tendencję do poruszania się melodycznie w interwałach pozycji trzeciej lub czwartej, z interwałem ściśle zdefiniowanym i drobnym wokalnym ozdobnikiem. Akompaniował sobie bardzo mocno, niecierpliwie i ciężko. Kciukiem grał na strunach górnych partie basowe, a na dolnych partie melodyczne, zwykle metalową nakładką założoną na małym palcu. Używał otwartego strojenia w E-dur, ale również i strojenia standardowego[9].

White był jedną z największych osobowości wśród twórców i wykonawców akustycznego wiejskiego bluesa z Missisipi. Grał na metalowej gitarze National, posługując się techniką ślizgową. Styl jego gry był zdecydowanie perkusyjny[2].

Należał do tych bluesmanów, którzy reprezentowali ustaloną tradycję bluesową, która ich ukształtowała, a równocześnie została ona ukształtowana dzięki ich własnej kreatywnej ekspresji[10].

Był pod wpływem Charley Pattona. Wywarł wpływ na takich wykonawców jak Richie Havens, B.B. King i Bob Dylan[2][4].

Wybrana dyskografia i filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Płyty/CD

  • Mississippi Blues (1964)
  • Sky Songs, Vol. 1 (1965)
  • Sky Songs, Vol. 2 (1965, wznowienie obu woluminów w 1991 r.)
  • Memphis Hot Shots (1968, wznowienie w 2006 r. jako The 1968 Memphis Country Blues Festival/The Complete Blue Horizon Sessions, także utwory Joego Callicotta i Roberta Wilkinsa)
  • Legacy of the Blues (1969)
  • Parchman Farm Blues 1937-1940 (1969)
  • Blues Master, Vol. 4 (1972)
  • Baton Rouge Mosby Street (1972)
  • The Complete Sessions 1930-1940 (1976)
  • Fixin' to Die (2004)
  1. Niektóre źródła podają, że urodził się w Aberdeen w 1909 r.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j Sheldon Harris. Blues Who's Who. Str. 552
  2. a b c d e f g h i j k Marek Jakubowski. Blues, str. 640
  3. a b Robert M. W. Dixon, John Godrich, Howard W. Rye. Blues and Gospel Records 1890-1943. Str. 1024
  4. a b c d e f g h i j k l m n o Sheldon Harris. Blues Who's Who. Str. 553
  5. Mike Leadbitter, Leslie Fancourt, Paul Pelletier. Blues Records 1943-1970. Volume Two L to Z. Str. 702, 703
  6. a b c d e Mike Leadbitter, Leslie Fancourt, Paul Pelletier. Blues Records 1943-1970. Volume Two L to Z. Str. 703
  7. David Evans. Big Road Blues, str. 114
  8. Samuel Charters. Blues Makers, str. 103, 104
  9. Samuel Charters. Blues Makers, str. 110
  10. Samuel Charters. Blues Makers, str. 33

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • David Evans. Big Road Blues. Tradition & Creativity in the Folk Blues. Da Capo Paperback. Nowy Jork, 1987. ISBN 0-306-80300-3
  • Sheldon Harris. Blues Who’s Who. Da Capo Press. Nowy Jork, 1991. ISBN 0-306-80155-8.
  • Marek Jakubowski, Blues, Poznań: Oficyna Wydawnicza Atena, 2008, ISBN 978-83-923700-2-4, OCLC 297867071.
  • Francis Davis. The History of the Blues. The Roots, the Music, the People from Charley Patton to Robert Cray. Hyperion. Nowy Jork, 1995. ISBN 0-7868-6052-9
  • Samuel Charters. The Blues Makers. Da Capo Paperback. Nowy Jork, 1991. ISBN 0-306-80438-7
  • Robert M. W. Dixon, John Godrich, Howard W. Rye. Blues and Gospel Records 1890-1943. Clarendon Press. Oxford, 1997. ISBN 0-19-816239-1