Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Diacetyl
|
|
| Nazewnictwo
|
|
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
butano-2,3-dion
|
| Inne nazwy i oznaczenia
|
| 2,3-butanodion, biacetyl, dimetyloglioksal, daw. dwumetyloglioksal
|
|
| Ogólne informacje
|
| Wzór sumaryczny
|
C4H6O2
|
| Inne wzory
|
Ac−Ac, CH
3−(CO)−(CO)−CH
3
|
| Masa molowa
|
86,09 g/mol
|
| Wygląd
|
bezbarwna ciecz o silnym zapachu podobnym do chloru
|
| Identyfikacja
|
| Numer CAS
|
431-03-8
|
| PubChem
|
650
|
|
|
| InChI
|
InChI=1S/C4H6O2/c1-3(5)4(2)6/h1-2H3
|
| InChIKey
|
QSJXEFYPDANLFS-UHFFFAOYSA-N
|
|
| Właściwości
|
|
|
| Gęstość
|
| 0,9808 g/cm³ (18 °C)[1]; ciecz
|
|
|
| Rozpuszczalność w wodzie
|
| 464 g/kg (20 °C)[3]
|
| w innych rozpuszczalnikach
|
| mieszalny w każdym stosunku z etanolem i eterem dietylowym, rozpuszczalny w benzenie i tetrachlorometanie[1]
|
|
|
| Temperatura topnienia
|
−1,2 °C[1]
|
| Temperatura wrzenia
|
87,5 °C[1]
|
| logP
|
−0,467[2]
|
| Współczynnik załamania
|
1,3951 (589 nm, 20 °C)[1]
|
| Prężność pary
|
7,45 kPa (20 °C)[4]
10 kPa (30,7 °C)[5]
100 kPa (84,8 °C)[5]
|
|
| Niebezpieczeństwa
|
| Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2019-12-09]
|
|
|
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
|
| Na podstawie podanej karty charakterystyki
|
|
|
|
|
| Zwroty H
|
H225, H302, H315, H319, H331, H335
|
| Zwroty P
|
P210, P301+P312+P330, P302+P352, P304+P340+P311, P305+P351+P338
|
|
|
| NFPA 704
|
Na podstawie
podanego źródła[6]
|
|
|
|
|
| Temperatura zapłonu
|
7 °C (zamknięty tygiel)[2]
27 °C (zamknięty tygiel)[4]
|
| Granice wybuchowości
|
2,4–13%[2]
|
| Numer RTECS
|
EK2625000
|
| Dawka śmiertelna
|
LD50 1580 mg/kg (szczur, doustnie)[2]
|
|
| Podobne związki
|
| Podobne związki
|
glioksal, kwas pirogronowy, kwas szczawiowy
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
|
|
Diacetyl, 2,3-butanodion, dimetyloglioksal, CH
3COCOCH
3 – organiczny związek chemiczny zbudowany z dwóch grup acetylowych (Ac−Ac). Najprostszy diketon wicynalny (tj. zawierający dwie grupy ketonowe w pozycjach sąsiednich). Żółta ciecz wrząca w 88 °C. Występuje w maśle i olejkach eterycznych. Stosowany w przemyśle spożywczym, nadaje potrawom maślany smak. Powstaje naturalnie w procesie produkcji piwa. Jest obecny zwłaszcza w młodych piwach. W małych stężeniach jest pożądany w takich gatunkach piwa jak np. scotch ale, dry stout, english bitter lub oktoberfest, jeśli jednak występuje w większych ilościach, psuje aromat piwa nieprzyjemnym zapachem masła[7][8][niewiarygodne źródło?][9]. Może powodować zarostowe zapalenie oskrzelików[10]. Rozcieńczony wodny roztwór diacetylu daje pozytywny wynik w próbie jodoformowej.
- ↑ a b c d e Haynes 2016 ↓, s. 3-76.
- ↑ a b c d 2,3-Butanodion (nr 11038) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2019-12-09]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Haynes 2016 ↓, s. 5-142.
- ↑ a b Haynes 2016 ↓, s. 16-18.
- ↑ a b Haynes 2016 ↓, s. 6-100.
- ↑ Diacetyl (nr 11038) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2019-12-09]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Dwuacetyl / diacetyl (0620), [w:] PawełP. Leszczyński PawełP., Opis cech sensorycznych piwa, Polskie Stowarzyszenie Piwowarów Domowych, s. 2 [dostęp 2024-01-13] .
- ↑ Diacetyl [online], Wiki piwo.org [dostęp 2015-01-01] .
- ↑ AndrzejA. Sadownik AndrzejA., Diacetyl w przelocie, „Piwowar”, 13, zima 2013, s. 22, ISSN 2082-4874 .
- ↑ P.P. Kovacic P.P., A.L.A.L. Cooksy A.L.A.L., Electron transfer as a potential cause of diacetyl toxicity in popcorn lung disease, „Reviews of Environmental Contamination and Toxicology”, 204, 2010, s. 133–148, DOI: 10.1007/978-1-4419-1440-8_2, PMID: 19957235 .
