Przejdź do zawartości

Dymitr I

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dymitr I
Ilustracja
Koronacja króla Dymitra I. Fresk wykonany przez Michała Maglakeli w monasterze Macchwariszi w Swanetii
król Gruzji
Okres

od 24 stycznia 1125
do 1154

Poprzednik

Dawid IV Budowniczy

Następca

Dawid V

Okres

od 1154
do 1156

Poprzednik

Dawid V

Następca

Jerzy III

Dane biograficzne
Dynastia

Bagratydzi

Data urodzenia

1093

Data śmierci

1156

Miejsce spoczynku

Monastyr Gelati

Ojciec

Dawid IV Budowniczy

Matka

Rusudan

Dzieci

Dawid V,
Jerzy III

Dymitr I (gruz. დემეტრე I, Demetre I) (10931156) – król Gruzji (11251156) z dynastii Bagratydów. Poeta.

Życie

[edytuj | edytuj kod]

Był najstarszym synem Dawida IV i jego pierwszej żony Rusudan, księżniczki armeńskiej. Jako dowódca, brał udział w bitwach toczonych przez jego ojca m.in. pod Didgori w 1121 r. czy pod Szyrwanem w 1123 r. Objął tron po śmierci swojego ojca 24 stycznia 1125. W tym samym czasie, Seldżukowie zaatakowali armeńskie Ani. Młody król musiał zgodzić się na kompromis i zrzec się miasta, jednak na prawach lenna. W 1138 zdobył Gandżę i przywiózł, jako dar dla Monastyru Gelati w Kutaisi, jej żelazną bramę do swego kraju. Pomimo genialnego zwycięstwa, tylko przez parę lat, utrzymywał władzę nad Gandżą. W 1130 wykryto spisek możnowładztwa, pod przywództwem jego najstarszego syna, Dawida. Król kazał aresztować spiskowców i zabić, jednego z liderów, Jana Abuletisdze w 1138 (albo 1145). Dawid zbuntował się znów w 1154, zmuszając ojca do abdykacji i przywdziania szat mnicha.

Jednakże, Dawid V zmarł sześć miesięcy później i stary król wrócił na tron. Dawida przeżył jego syn Demna, który był uznawany przez część arystokratycznej opozycji jako prawowity następca. Mimo że Dymitr nie był tak genialnym władcą, jak jego ojciec, Gruzja pozostała silnym mocarstwem feudalnym z dobrze zorganizowaną armią, systemem politycznym i rozwijającym się życiem kulturalnym i ekonomicznym.

Zmarł w 1155; pochowano go w Monastyrze Gelati.

Żony i dzieci

[edytuj | edytuj kod]

Nie znamy imienia jego żony, natomiast znamy imiona jego dzieci. Były to:

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Był twórcą kilku poematów, głównie o tematyce religijnej. Szen char wenachi (Tyś jest winnicą), hymn poświęcony Marii, jest najsłynniejszym spośród nich.