Luigi Nono

Luigi Nono

Data i miejsce urodzenia	29 stycznia 1924 Wenecja
Pochodzenie	włoskie
Data i miejsce śmierci	8 maja 1990 Wenecja
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna
Zawód	kompozytor, pedagog
Strona internetowa

Luigi Nono (ur. 29 stycznia 1924 w Wenecji, zm. 8 maja 1990 tamże) – włoski kompozytor awangardowy, znany z radykalnego podejścia do tworzywa muzycznego i polityki. Od 1953 aktywny członek komunistycznej partii Włoch.

Życiorys

Nono pochodził z bogatej weneckiej rodziny mieszczańskiej. Choć studiował kompozycję, ukończył studia prawnicze. Już w czasie studiów zapoznał się z radykalnymi ideami politycznymi oraz awangardowymi kierunkami w muzyce. W szczególności istotne było jego spotkanie z Federikiem Garcią Lorcą, komunizującym poetą, do wierszy którego Nono napisał szereg pieśni i utworów chóralnych.

W 1950 brał udział w Międzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie, w czasie których poznał Bouleza i Stockhausena (później wykładał na tych kursach, jego uczniem był m.in. Bogusław Schaeffer). Obaj kompozytorzy wywarli olbrzymi wpływ na Nono. W tym samym roku nastąpiła premiera pierwszej kompozycji Nona – orkiestrowych wariacji na tematy z Arnolda Schönberga. W 1952 Nono włączył się w ruch muzyki elektronicznej. W 1954 poznał córkę Schönberga Nurię, z którą ożenił się rok później.

Twórczość

Spośród ponad sześćdziesięciu dzieł, jakie zostawił po sobie Nono, wiele ma charakter wielce innowacyjny i często rewolucyjny. W utworze Il Canto Sospeso z 1956 tekst rozpisany jest na głosy już nie zdanie po zdaniu, nawet nie słowo po słowie, lecz z podziałem na sylaby. Teksty użyte w kompozycji zostały zaczerpnięte z listów uczestników włoskiego ruchu oporu. W 1958 powstała instrumentalna Composizione no. 2. Diario polacco ’58, napisana po wizycie Nona w Polsce.

Intolleranza 1960 i Al gran sole carico d'amore z 1975 (wystawione przy współpracy z Moskiewskim Teatrem na Tagance) to dzieła o wielkiej formie – zbliżonej do oratorium i wypełnione radykalnymi, komunizującymi tekstami. Ten okres w twórczości Nona obejmuje eksperymenty w zakresie muzyki elektronicznej.

W latach osiemdziesiątych Nono zwrócił się w stronę eksperymentów sonicznych, w których dźwięki powstają przez transformacje dźwięków wydobywanych przez tradycyjne instrumenty, przyjmując niecodzienne barwy. U schyłku życia, pod wpływem Giacinta Scelsiego zwrócił się w stronę bardziej mistycznej muzyki, jednocześnie rozwijając zainteresowania budową przestrzeni muzycznej. Do najwybitniejszych dzieł z tego okresu należy No hay caminos, hay que caminar ... Andrej Tarkowskij na siedem niezależnych, rozmieszczonych przestrzennie orkiestr.

Dorobek kompozytorski

• Muzyka wokalna
  • Pieśni - 4
  • Muzyka chóralna - 14
• Muzyka instrumentalna
  • Koncerty - 2
  • Muzyka kameralna - 2
  • Inne formy orkiestralne - 11
  • Opery - 3
  • Balety - 1
  • Muzyka filmowa - 1
  • Muzyka elektroniczna - 25

Dzieła kompozytorskie
Lata pracy	Tytuł dzieła	Forma muzyczna
1949	Variazoni canoniche sulla serie dell'Op. 41 di Arnold Schoenberg	Wariacje
1950	Polifonica - Monodia - Ritmica	Utwór na sześć instrumentów i perkusję
1951	Composizione No. 1	Utwór orkiestralny
1951	Epitaffio per Federico Garcia Lorca No. 1: España en el corazón	Utwór wokalno-instrumentalny
1952	Epitaffio per Federico Garcia Lorca No. 2: Y su sangre ya viene cantando	Koncert na flet
1953	Epitaffio per Federico Garcia Lorca No. 3: Memento. Romance de la Guardia Civil española	Utwór wokalno-instrumentalny
1953	Espressioni (2)	Utwór orkiestralny
1953	Il mantello rosso (Der rote Mantel)	Suita orkiestralna
1954	Liebeslied	Utwór wokalno-instrumentalny
1954	Il mantello rosso (Der rote Mantel)	Utwór wokalno-instrumentalny
1954	Musiche di scena per "Come vi piace" di William Shakespeare	Utwór wokalno-instrumentalny
1954	La victoire de Guernica	Utwór wokalno-instrumentalny
1955	Canti per 13	Muzyka kamerlana
1955	Incontri	Utwór orkiestralny
1955-1956	Il canto sospeso	Kantata
1957	La terra e la compagna	Utwór wokalno-instrumentalny
1957	Varianti	Koncert skrzypcowy
1958	Cori di Didone	Utwór na chór z perkusją
1958	Piccola gala notturna veneziana in onore dei 60 anni di Heinrich Strobel	Muzyka kamerlana
1959	Composizione No. 2: Diario polacco '58'	Utwór orkiestralny
1960	Ha venido. Canciones para Silvia	Utwór wokalno-instrumentalny
1960	Omaggio a Vedova	Muzyka elektroniczna
1960	Sarà dolce tacere	Utwór wokalno-instrumentalny
1961	Intolleranza 1960	Opera
1962	Canti di vita e d'amore: Sul Ponte di Hiroshima	Utwór wokalno-instrumentalny
1962 -1964	Da un diario italiano	Utwór chóralny
1963	Canciones a Guiomar	Utwór wokalno-instrumentalny
1964	La fabbrica illuminata	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1965	Musiche per "Die Ermittlung" di Peter Weiss	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1966	A floresta é jovem e chega de vida, oratorio	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1966	Ricorda cosa ti hanno fatto in Auschwitz	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1967	Per Bastiana -- Tai-Yeng Cheng	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1968	Contrappunto dialettico alla mente	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1969	Intolleranza 1960	Utwór wokalno-instrumentalny
1969	Musica -- Manifesto No. 1: Un volta, del mare	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1969	Musica -- Manifesto No. 2: Non consumiamo Marx	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1969	Musiche per Manzù	Muzyka elektroniczna (muzyka filmowa)
1970	Y estonces comprendió	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1971	Ein Gespenst geht um in der Welt	Utwór wokalno-instrumentalny
1972	Como una ola de fuerza y luz	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1973	Siamo la gioventú del Vietnam	Utwór chóralny
1974	Per Paul Dessau	Muzyka elektroniczna
1974 -	Notturni-albe	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1975	Al gran sole carico d'amore	Opera
1976	Frammenti da "Al gran sole carico d'amore"	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1976	...sofferte onde serene...	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1979	Con Luigi Dallapiccola	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1979 -1980	Fragmente - Stille, an Diotima	Kwartet smyczkowy
1980 -1981	Das atmende Klarsein	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1981	Io, frammento dal Prometeo	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1982	Quando stanno morendo. Diario polacco No. 2	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1983	Guai ai gelidi mostri	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1983	Omaggio a György Kurtág	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1984	A Carolo Scarpa, architetto, ai suoi infiniti possibili	Utwór orkiestralny
1984	Prometeo. Tragedia dell'ascolto	Opera
1985	A Pierre. Dell' azzuro silenzio, inquietum	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1986	Donde estàs, hermano?	Utwór wokalny
1986	Risonanze errante, Liederzyklus a Massimo Cacciari	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1987	Caminantes... Ayacucho	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1987	No hay caminos, hay que caminar Andrei Tarkovski	Utwór orkiestralny
1987	Post-Prae-ludium No. 1 "per Donau"	Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1989	"Hay que caminar" soñando	Duet skrzypcowy
1989	La lontananza nostalgica utopica futura	Utwór na skrzypce i live electronics
	Il mantello rosso (Der rote Mantel)	Balet

Linki zewnętrzne

• Luigi Nono w Polskiej Bibliotece Muzycznej