Miesiącznica trwała

Miesiącznica trwała
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	miesiącznica
Gatunek	miesiącznica trwała
	Nazwa systematyczna
	Lunaria rediviva L.; Sp. pl. 2:653. 1753
	Multimedia w Wikimedia Commons

Miesiącznica trwała (Lunaria rediviva L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny kapustowatych. Występuje w Europie na obszarze od Hiszpanii po zachodnią Rosję i od Szwecji na północy po Włochy, Albanię i Bułgarię na południu^[3]^[4]. Jako introdukowany rośnie także w Wielkiej Brytanii i we wschodniej części Ameryki Północnej^[3]. W Polsce rośnie na licznych stanowiskach w górach (Sudety, Karpaty, Góry Świętokrzyskie) i na bardzo nielicznych i rozproszonych w pasie pojezierzy na północy^[5]. Roślina bywa uprawiana jako ozdobna.

Morfologia

Pokrój: Bylina posiadająca kłącze.
Łodyga: Wzniesiona, o wysokości 30-150 cm, pęd zielony, owłosiony rozgałęziony od góry.
Liście: Wszystkie ogonkowe, sercowate, na brzegu lekko kolczasto ząbkowane.
Kwiaty: Drobne, bladofioletowe, czterokrotne, zebrane w złożone grona, o przyjemnym zapachu. Płatki korony o długości od 10 do 12 mm, działki kielicha od 4 do 6 mm.
Owoce: Łuszczyny eliptyczne, silnie spłaszczone o długości od 3,5 do 9 cm i szerokości do 3,5 cm, na obu końcach zaostrzone, ze srebrzyście błyszczącą przegrodą^[6].

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od kwietnia do czerwca, a w wyższych położeniach górskich nawet do końca lipca. Kwiaty rośliny zapylane są przez motyle nocne. Siedlisko: cieniste lasy, wąwozy, zbocza o północnej i zachodniej ekspozycji, podnóża skał, skraje rumowisk i osypisk. Wymaga miejsc wilgotnych, zacienionych. Roślina wapieniolubna, posiada optimum synekologiczne w jaworzynie z miesiącznicą trwałą, w której tworzy często rozległe łany. Nosi ludową nazwę "nocna panna" związaną z tym, że jej kwiaty wydzielają zwłaszcza wieczorem i w nocy dobrze wyczuwalny zapach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Tilio platyphylli-Acerion pseudoplatani i zespołu roślinności jaworzyny z miesiącznicą trwałą Lunario-Aceretum^[7]. Liczba chromosomów 2n= 30, 60^[8].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
↑ ^a ^b Lunaria rediviva L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-14] .
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-10-27].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 341, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, s. 193. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.