Nagroda Asahi

Nagroda Asahi (jap. 朝日賞 Asahi Shō) – japońska nagroda, przyznawana przez gazetę „Asahi Shimbun” oraz Fundację Kultury Asahi Shimbun (jap. 朝日新聞文化財団 Asahi Shimbun Bunka Zaidan)). Wręczana jest osobom i grupom o wyjątkowych osiągnięciach w dziedzinie akademickiej oraz sztuki, które wniosły znaczący wkład w rozwój japońskiej kultury oraz społeczeństwa. Wielu laureatów Nagrody Asahi otrzymało później Nagrodę Nobla bądź Order Kultury.

Nagrodę po raz pierwszy wręczono w 1929 roku, z okazji 50-lecia istnienia „Asahi Shimbun”. Początkowo podzielona była na trzy kategorie: kultura, dobrobyt i kultura fizyczyna. W 1975 dwie ostatnie kategorie stały się niezależnymi nagrodami. W maju 1992 roku powołano Fundację Kultury Asahi Shimbun. Osoby wyróżnione są ogłaszane każdego pierwszego stycznia na łamach Asahi Shimbun. Ceremonia wręczenia odbywa się pod koniec stycznia, laureaci otrzymują statuetkę z brązu autorstwa Tadayoshi Satō oraz 5 milionów jenów.

Odznaczeni

Wśród lautureatów Nagrody Asahi są m.in.

• 1929: Shōyō Tsubouchi, pisarz i krytyk, przełożył na japoński wszystkie sztuki Williama Szekspira
• 1940: Shinobu Ishihara, okulista, twórca tablic Ishihary
• 1946: Shin’ichirō Tomonaga, fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedziny fizyki za 2005 rok
• 1948: Jun’ichirō Tanizaki, nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1964 roku
• 1964: Kenzō Tange, architekt, laureat Nagrody Pritzkera za 1987 rok
• 1965: Akira Kurosawa, filmowiec
• 1967: Heisuke Hironaka, matematyk, laureat Medalu Fieldsa za 1970 rok
• 1977: Kiyoshi Itō, matematyk, laureat Nagrody Carla Friedricha Gaussa za 2006 rok
• 1981:
  • Tasuku Honjo, immunolog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za 2018 rok
  • Susumu Tonegawa, biolog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za 1987 rok
• 1987:
  • Arata Isozaki, architekt, projektant gmachu Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”
  • Masatoshi Koshiba, fizyk, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizyki za 2002 rok
  • Osamu Tezuka, mangaka, reżyser filmów anime, autor Kimby, białego lwa
• 1992:
  • Fumihiko Maki, architekt, laureat Nagrody Pritzkera za 1993 rok
  • Ryōji Noyori, chemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii za 2001 rok
• 1994:
  • Tadao Andō, architekt, laureat Nagrody Pritzkera za 1995 rok
  • Makoto Kobayashi, fizyk, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizyki za 2008 rok
  • Toshihide Masukawa, fizyk, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizyki za 2008 rok
  • Kenzaburō Ōe, prozaik i eseista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za 1994 rok
• 1995: Syukuro Manabe, fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za 2021
• 1998: Michio Mado, poeta, laureat Nagrody im. Hansa Christiana Andersena za 1994 rok
• 1999: Sadako Ogata, dyplomatka Wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców w latach 1990-2000
• 2000:
  • Isamu Akasaki, fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedziny fizyki za 2014 roku
  • Shūji Nakamura, fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedziny fizyki za 2014 roku
• 2001: Hayao Miyazaki, reżyser filmów animowanych, laureat Honorowego Złotego Lwa (2005) i Honorowego Oscara (2015)
• 2004: Shin’ya Yamanaka, lekarz, Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za 2012 rok
• 2005: Hiroyuki Iwaki, dyrygent, laureat Orderu Australii
• 2006:
  • Haruki Murakami, pisarz
  • Osamu Shimomura, biochemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii za 2008 rok
• 2008: Yoshinori Ōsumi, biolog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za 2016 rok
• 2009: Toyoo Itō, architekt, laureat Nagrody Pritzkera za 2013 rok
• 2014: Satoshi Ōmura, biochemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii za 2015 rok