Kosače
Kosača | |
---|---|
Država | Kraljevina Bosna, Vojvodstvo Svetog Save (Hercegovina) |
Zvanja | vojvoda |
Posed | Humska zemlja, kasnije Hercegovina |
Osnivač porodice | Vuk Hranić Kosača |
Kosače (Hercegovići, Vukčići, Kosačići, Hranići, Vukovići) su bosanski srednjovjekovni plemićki i vlastelinski rod koji je u srednjevekovnoj Bosanskoj kraljevini bio uz Pavloviće i Hrvatiniće najznačajniji, uz vladajuće Kotromaniće. Njihov prvobitni posed se nalazio oko nastanka Drine i Foče, a kasnije se proširio na prostor Zahumlja odnosno današnje Hercegovine.[1] Njihov pripadnik Vlatko Vuković (?-1393) je bio najbliži saradnik i vojskovođa Tvrtka I (ban 1353-1377, kralj 1377-1391), koji je predvodio bosansku vojsku u pobedi nad Turcima kod Bileće 1388. godine i komandovao levim krilo srpske vojske u Kosovskom boju iz koga se vratio i izvestio kralja o pobedi nad Turcima. Na njihovim posedima je Stefan Vukčić Kosača (1435-1466) osnovao 1448. godine vojvodstvo Svetog Save koje je po njegovoj tituli hercega kasnije prozvano Hercegovina.[2]
- Vuk Hranić Kosača (XIV vijek), vlasteličić
- Vlatko Vuković (-1393), vojvoda
- Sandalj Hranić Kosača (1393-1435), vojvoda[3]
- Stefan Vukčić Kosača (1435-1466), vojvoda (herceg)
- Vlatko Hercegović (1466-1483), vojvoda (herceg)
Najmlađi sin Stefana Vukčića Kosače Stefan je prešao u islam i 1482. godine se oženio Fatimom, ćerkom sultana Bajazita II (1481-1512) sa kojom je imao potomke koji su zauzimali visoke položaje u Osmanskom carstvu, uključujući i položaj velikog vezira Bosne, tako da su Kosače de facto nastavile da upravljaju delovima nekadašnje Kraljevine Bosne i nakon osmanske okupacije svih njenih delova 1483. godine.
Vladislavov sin Petar Balša, koji je živio u Kalniku, imao je sina Matiju (u. prije 1533) te unuka Nikolu, koji se zadnji put spominje 1522. Nikola je napustio Slavoniju i preselio se na imanje svojih ujaka Jakšića u Čanadskoj županiji u Ugarskoj. Nikola je imao sinove Juru, Stipana i Pavla. Godine 1605. Dubrovčani su isplatili Vladislavovim potomcima prihode s njihovih imanja, nakon čega se više ne spominju u povijesnim izvorima.
Vlatko Hercegović se oženio 1455. nećakinjom Ulrika II. Celjskoga, a 1474. Margaretom Marsano, unukom aragonskoga kralja Alfonsa V. Velikodušnoga. Vlatkov sin Ivaniš Kosača živio je u Veneciji, gdje se spominje još 1546. godine. Imao je tri sina: Vlatko, Stipan i Feranta, a njihovi potomci spominju se izvorima do 1640.
Potomci najmlađeg sina hercega Stjepana, Ahmeda-paše Hercegovića spominju se u izvorima do kraja 16. stoljeća.
- Vuk Hranić Kosača
- Vlatko Vuković (živeo do oko 1392)
- Hrana Vuković Kosača
- Sandalj Hranić Kosača (?-1435), veliki vojvoda bosanski. Prvo, 1396. oženio Jelenu, zatim 1405. Katarinu, ćerku bana Vuka i banice Anke, zatim 1411. Jelenu Lazarević Balšić (?-1443), ćerku kneza Lazara Hrebeljanovića, udovicu Đorđa II Balšića.
- Vukac Hranić Kosača (?-1432), knez, oženio Katarinu.
- Stefan Vukčić Kosača (?-1446), knez, veliki vojvoda, od 1448. herceg od Svetoga Save. Prvo se, 1424. oženio Jelenom Balšić (?-1453), kćerkom Balše III Balšića, zatim 1455. Barbarom (?-1459), kćerkom hercega de Pajro, a zatim 1460. Cecilijom iz Barlete.
- Vladislav Hercegović (?-1487/89), sin Jelene Balšić, veliki vojvoda bosanski, herceg od svetoga Save. 1455. oženio se Anom Kantakuzinom.
- Balša
- Vlatko Hercegović (?-1489), sin Jelene Balšić, herceg od svetoga Save. Prvo se 1455. oženio nepoznatom nećakom grofa Ulriha II Celjskog, sa kojom je rastavljen 1463. godine, a 1474. se oženio Margaritom, princezom Aragonskom, kasnije preudatom za Marka Loredana.
- Marija Kosača, udata za Antonija Pezaroa.
- Jovan Kosača, oženio se Sofijom Koskijom iz Vićence.
- Izabela Kosača, udata 1545. za Pompea Avogadroa.
- Sava Kosača, udata 1544. za Paola Boldua.
- Vlatko Kosača, oženio se Tadeom, kćerkom H. Belazija.
- Jovan Kosača, oženio se Izabelom, kćerkom Pavla Zorzija.
- Vlatko Kosača, oženio se nepoznatom kćeri Petra Loredanoa.
- Jelisaveta Kosača, udata 1615. za Anđela Zorzija.
- Vlatko Kosača, oženio se nepoznatom kćeri Petra Loredanoa.
- Jovan Kosača, oženio se Izabelom, kćerkom Pavla Zorzija.
- Ferante Kosača, oženio se 1564. Faustinom, kćerkom Sebastijana Ericoa.
- Katarina Kosača (?-1478), ćerka Jelene Balšić, udata 1446. za Stefana Tomaša (?-1461), kralja bosanskog.
- Stefan Hercegović Kosača, sin Barbarin, poturčen oko 1470. kao Ahmed-paša Hercegović. Oženio se nepoznatom kćerkom sultana Bajazita Drugog.
- Vladislav Hercegović (?-1487/89), sin Jelene Balšić, veliki vojvoda bosanski, herceg od svetoga Save. 1455. oženio se Anom Kantakuzinom.
- Teodora Vukčić Kosača (?-1450), udata oko 1442. za Radoslava Pavlovića (?-1441), velikog vojvodu bosanskog.
- Stefan Vukčić Kosača (?-1446), knez, veliki vojvoda, od 1448. herceg od Svetoga Save. Prvo se, 1424. oženio Jelenom Balšić (?-1453), kćerkom Balše III Balšića, zatim 1455. Barbarom (?-1459), kćerkom hercega de Pajro, a zatim 1460. Cecilijom iz Barlete.
- Vuk Hranić Kosača (?-1425), knez. Iz prvog braka imao dva sina, da bi se 1405. oženjen Jelenom Vukčić, kćerkom Vuka Vukčića.
- Ivan Vuković Kosača, vojvoda
- Sladoje Vuković Kosača, najverovatnije se poturčio kao Ferhad-beg Vuković
- ↑ „Sima Ćirković: ISTORIJA SREDNJOVEKOVNE BOSANSKE DRŽAVE”. Beograd, 1964. Pristupljeno 9. 2. 2023.
- ↑ „Svetozar Ćorović: Istorija srpskog naroda - Bosna kao stožer nove srpskohrvatske države”. INTERNET IZDANJE IZVRŠNI PRODUCENT I POKROVITELJ Tehnologije, izdavaštvo i agencija Janus Beograd, novembar 2001. Pristupljeno 9. 2. 2023.
- ↑ „Esad Kurtović: Veliki vojvoda bosanski Sandalj Hranić Kosača”. INSTITUT ZA ISTORIJU Sarajevo, 2009. Pristupljeno 9. 11. 2023.
- A. Ivić: Rodoslovne tablice srpskih dinastija i vlastele, Novi Sad 1928.
- Rodoslov Kosača (genealogy.euweb.cz) Arhivirano 2017-10-19 na Wayback Machine-u
- Povijest Hrvata - srednji vijek, grupa autora, Zagreb, 2003.