Manuelinski stil
Manuelinski stil Estilo manuelino | |
---|---|
Samostan sv. Jeronima u Belému | |
Manuelinski stil (portugalski: Estilo manuelino) je jedna varijanta kasnogotičke arhitekture u Portugalu
Taj stil pojavio se u Portugalu za vladavine kralja Joãa II. (vladao 1481.-1495.), a svoj vrhunac imao za vladavine kralja Manuel I (vladao 1495.-1521.), po kom je kasnije i nazvan. Koristio se i kasnije za vladavine kralja Joãa III (1521-1557).[1]
Manuelinski stil proširio se u periodu kad je Portugal zahvaljujući otkriću novih pomorskih puteva prema Africi, Dalekom istoku i Južnoj Americi, zavladao unosnom trgovinom začinima i došao do velikog bogatsva.[1]
To se dogodilo zahvaljujući viziji Henryja Moreplovca u Doba velikih geografskih otkrića kad je Vasco da Gama doplovio do Indije 1498., a Pedro Álvares Cabral do Brazila 1500.[1]
Manuelinski stil je svoj fokus imao u raskošnoj skulpturalnoj ornamentici koja se vidi na portalima, biforama, svodovima i čipkastim lukovima. To se najbolje ogleda kod građevina kao što su Torre de Belém i Mosteiro dos Jerónimos, koje je podigao arhitekt Diogo Boitaca u Belému.[1] Kako je portugalsko bogatstvo ovisilo o pomorskoj trgovini, i vokabular manuelske dekoracije bio je izrazito pomorski, a sastojao se od isklesanih korala, školjki, algi, brodskih užadi, sidra do navigacijskih instrumenata u nešto križeva i štitova.[2]
Izvrstan primjer za to je Samostan Kristovog reda iz Tomara (orginalno podignut u 12. vijeku) ponovno izgrađen između 1510.-14.[2]
U svomu ostalom koristio je elemente tipične za gotičku arhitekturu, trobrodne crkve bez transepta.
Inspiracija za taj stil bila je francuska plamena gotika i španjolski Mudéjar.[1]
Ostali značajni arhitekti tog stila bili su; Mateus Fernandes i braća Diogo i Francisco de Arruda.[3]
-
Klaustar samostana Batalha
-
Detalj dekoracije
-
Samostan Batalha
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Manueline Architecture – What is the Manueline style” (engleski). Citaliarestauro. Pristupljeno 05.03. 2024.
- ↑ 2,0 2,1 „Manueline architectural style” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 05. 03. 2024.
- ↑ „manuelski stil” (hrvatski). Hrvatska enciklopedija LZMK. Pristupljeno 05.03. 2024.
Manuelinski stil