Kenzaburō Ōe
Kenzaburō Ōe  | |
|---|---|
Kenzaburō Ōe, shkrimtar japonez, fitues i Çmimit Nobel për Letërsi për vitin 1994 | |
| U lind më | 31 janar 1935 Shikoku, Japoni |
| Vdiq më | 3 mars 2023 |
| Kombësia | japonez |
| Gjinitë letrare | novelist dhe eseist |
Kenzaburō Ōe (japonisht: 大江 健三郎) lindi më 31 janar 1935 - vdiq më 3 mars 2023, në një qytezë japoneze të ngritur në ishullin Shikoku. Aty u rrit dhe ky vend do të ishte dekori kryesor i veprës së tij. Në moshën shtatëmbëdhjetë vjeçare, Kenzaburô largohet për në Tokjo ku i kryen studimet e gjuhës frënge dhe nga fundi i vitit 1950 publikon novelat e para por suksesin nismëtar e arrin me « Një aferë personale » më 1964. Shkruan gjithashtu romane dhe kritikë letrare. Është specialist i William Blake-ut, Malcolm Lowry-t dhe Dante Alighieri-t. Vepra e tij është posaçërisht e orientuar me angazhime politike të majta dhe me analizë psikologjike. Është gjeni i përshtatjes së origjinalitetit dhe natyralizmit. Përplot fragmente jetëshkrimore janë një shkoqitje sociologjike dhe historike me një imagjinatë të paaritshme nga shkrimtarë tjerë bashkëkohorë japonez.
Më 1958 i ndahet çmimi Akutagawa, vlerësimi më i lartë japonez; më 1989 merr çmimin Europalia kurse më 1994 i ndahet Çmimi Nobel për Letërsi.
Veprat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Kafsha për t’a ushqyer (japonisht: 飼育, Shiiku), 1958
- Kështu vdiq i riu i politizuar, (japonisht: 政治少年死す, Seiji syōnen shisu), 1961
- Aguii, monstra e mjegullave, (japonisht: 空の怪物アグイー, Sora no kaibutsu Aguii), 1964
- Shënime nga Hiroshima, (japonisht: ヒロシマ・ノート, Hiroshima nōto), 1965 (ese)
- Aferë personale, (japonisht: 個人的な体験, Kojinteki na taiken), 1965 (roman).
- Na thoni si t’i mbijetojmë çmendurisë sonë (japonisht: われらの狂気を生き延びる道を教えよ), 1966 (novela).
- Loja e shekullit, (japonisht: 万延元年のフットボール, Man'en gannen no futtobōru), 1967
- Loja e sinkronizmës, (japonisht: 同時代ゲーム, Dōjidai geimu), 1979
- Zgjohuni ju të rinj të kohës së re, (japonisht: 新しい人よ、眼ざめよ, Atarashii hito yo mezameyo), 1983 (novela)
- Egzistencë e qetë, (japonisht: 静かな生活, Shizuka na seikatsu), 1990 (tregime)
- Një familje në rrugë të shërimit (tregime), (japonisht: Kaifuku suru kazoku), 1995
- Unë nga Japonia e paqartë, (japonisht: あいまいな日本の私, Aimai na Nihon no watashi), 1995
- The Changeling, (japonisht: 取り替え子 (チェンジリング)), 2000
- Foshnja me fytyrë melankolike, (japonisht: 憂い顔の童子), 2002
- Fëmijët e 200 viteve, (japonisht: 二百年の子供), 2003
- Sajonara, librat e mi!, (japonisht: さようなら、私の本よ!), 2005
- E bukura Anabel Lee ishte ftohur dhe vrarë, (japonisht: 臈たしアナベル・リイ 総毛立ちつ身まかりつ), 2007
- Vdekje nga uji, (japonisht: 水死), 2009
- Në stilin e vonshëm, (japonisht: 晩年様式集（イン・レイト・スタイル)), 2013