İçeriğe atla

Portal:Tarih

Bu portal, 2022'de portal sistemi sonlandırılıncaya kadar seçkin bir portaldir. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Portal Tarih Portalı Kategori ağaç Kategoriler Proje Proje
düzenle Tarih Portalı

Tarih, araştırma alanı olarak, insan kayıtlarına, yazılı ya da sözlü kaynaklara dayanır. Tarihi bilgi, geçmişteki olaylara ilişkin bilinenlerin, tarihe ilişkin güncel düşünce çerçevesiyle yorumlanmasıyla oluşur.

Tarih kelimesinin Batı dillerindeki tüm karşılıkları Grekçe istoria, istorien sözcüğünden gelmektedir. (Latince: his-toria, İtalyanca: storia, Fransızca: histo-rie, İngilizce: history, Almanca: Histo-rie). İyonya lehçesinde bildirme, haber alma yoluyla bilgi edinme anlamlarında kullanılan kelime, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme anlamlarının yanı sıra çok daha geniş bir anlam içeriğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve hayvan bilgisi ve hatta giderek doğa bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır.

Daha fazlası...

düzenle Seçilen tarihsel karakter
Babür Şah, (14 Şubat 1483, Fergana - 26 Aralık 1530, Agra; (taht: 1526 - 1530) ) Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı.

Babası Timur'un üçüncü oğlu Miran Şah'ın torunlarından Fergana valisi Ömer Şeyh Mirza, annesi Cengiz Han'in torunlarından Doğu Çağatay hanı olan Yunus Han'ın kızı Kutluğ Nigâr Hanım'dır. Babasının ölümünden sonra amcası ile yaptığı taht mücadesini kaybetmiş ve emri altındaki beylerle birlikte 1504' te Kabil'e gitmiştir.

Devletin başkentini de burası yapmıştır. 1519 yılında Pencap bölgesini ele geçirmiş, 1524 yılında Delhi Sultanını yenilgiye uğratarak Lahor'a girmiştir. Delhi'den sonra Agra'yı alan Babür Şah burayı başkent yapmıştır. 1530 yılında bu şehirde ölmüştür. Babür Şah'dan sonra devletin başına oğlu Hümayun(1530-1556) geçmiştir.

Çağatay dönemi edebiyatına önemli katkıları olmuştur. Ve Hatt-ı Baburi denilen bir yazı şekli geliştirmiştir. Babürnâme, Babür Divanı ve Babür Aruz Risalesi, Mübeyyen, Risaleyi Validiyye adında eserleri vardır.


düzenle Haftanın maddesi
Otuz Yıl Savaşı, 1618 ile 1648 yılları arasında yapılan ve Avrupa devletlerinin çoğunun katıldığı savaşlar dizisidir. Temelinde, bir Protestan-Katolik mücadelesi olsa da, savaşan devletlerin çoğu dinsel değil siyasi amaçlar için savaşmıştır. Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı prensliklerin farklı taraflarda savaşması sebebiyle bir iç savaş niteliği de taşır.

Savaş, 1648 yılında Protestanların zaferiyle bitmiş ve Vestfalya Antlaşması ile savaş sonucunda Almanya’yı oluşturan Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu her biri hükümran olan birçok küçük devlete ayrılmıştır, İmparatorluk makamının yetkileri ise çok kısıtlanmıştır.

1555 yılında imzalanan Augsburg Barışı ile Martin Luther taraftarları ile Katolikler arasındaki savaş sona ermişti. Bu antlaşmaya göre sayıları 100’ün üstünde olan Alman prensleri, Katoliklik ve Lütercilik arasında istediği tercihi yapabilecekti.

Fakat anlaşmanın bu hükmü yetersiz kaldı ve uygulanamadı. İspanya’da hızla yayılan Kalvenizm gibi diğer Protestan mezhepleri bu antlaşmaya göre haklara sahip değillerdi. Ayrıca İspanya’daki Katolik Habsburg Kralları, Doğu ve Orta Avrupa’da Katolikliği tekrar güçlendirmek istiyorladı. Baltık’ta egemen olan Protestan İsveç ve Danimarka kralları ise “Protestanlığın savunucuları” olarak Roma-Cermen İmparatorluğu’ndaki nufuzlarını arttırmak istiyorlardı.

Augsburg Barışı’nın yetersiz kalması üzerine Kutsal Roma-Cermen İmaparatorluğu’ndaki Protestan prensler 1608 yılında bir birlik kurdular. 1609’da ise Katolik devletler İmparator'un desteği ve Bavyera’nın önderliğinde birleştiler. Böylece Almanya parçalanıyor ve din ekseninde iki kampa bölünüyordu.

Bu arada, her iki birlik de diğer devletlerden destek bulmaya çalıştı. Katolik Birliği, aynı Roma-Cermen İmparatorluğu gibi Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen sert Katolik İspanya’nın desteğine güveniyordu. Protestanlar ise Hollanda, İngiltere ve Fransa gibi Avrupa’da Habsburg egemenliğini istemeyen devletlerle görüşmeye başladı.


düzenle Yapabilecekleriniz
İşte yapabileceklerinizden bazıları :
düzenle Sözler
Konfüçyus
Daha fazlası...
düzenle Gündemdeki antik kent
Kapadokya, (Kappadokia) Bölge 60 milyon yıl önce; Erciyes, Hasandağı ve Güllüdağ’ın püskürttüğü lav ve küllerin oluşturduğu yumuşak tabakaların milyonlarca yıl boyunca yağmur ve rüzgar tarafından aşındırılmasıyla ortaya çıkmıştır.

İnsan yerleşimi Paleolitik döneme kadar uzanmaktadır. Hititler'in yaşadığı topraklar daha sonraki dönemlerde Hrıstiyanlığın en önemli merkezlerinden biri olmuştur. Kayalara oyulan evler ve kiliseler bölgeyi putperestlerin zulmünden kaçan Hıristiyanlar için devasa bir sığınak haline getirmiştir.

Kapadokya bölgesi, doğa ve tarihin bütünleştiği bir yerdir. Coğrafi olaylar Peribacaları'nı oluştururken, tarihi süreçte, insanlar da bu peribacalarının içlerine ev, kilise oymuş, bunları fresklerle süsleyerek, binlerce yıllık medeniyetlerin izlerini günümüze taşımıştır. İnsan yerleşimlerinin Paleolitik döneme kadar uzandığı Kapadokya'nın yazılı tarihi Hititlerle başlar. Tarih boyunca ticaret kolonilerini barındıran ve ülkeler arasında ticari ve sosyal bir köprü kuran Kapadokya, İpek Yolu'nun da önemli kavşaklarından biridir.

M.Ö. XII. yüzyılda Hitit İmparatorluğu'nun çöküşüyle bölgede karanlık bir dönem başlar. Bu dönemde Asur ve Frigya etkileri taşıyan geç Hitit Kralları bölgeye egemen olur. Bu Krallıklar M.Ö. VI. yüzyıldaki Pers işgaline kadar sürer. Bugün kullanılan Kapadokya adı, Pers dilinde "Güzel Atlar Ülkesi" anlamına geliyor. M.Ö. 332 yılında Büyük İskender Persleri yenilgiye uğratır, ama Kapadokya'da büyük bir dirençle karşılaşır. Bu dönemde Kapadokya Krallığı kurulur. M.Ö. III. yy. sonlarına doğru Romalıların gücü bölgede hissedilmeye başlar. M.Ö. I. yy ortalarında Kapadokya Kralları, Romalı generallerin gücüyle atanmakta ve tahttan indirilmektedir. M.S. 17 yılında son Kapadokya kralı ölünce bölge Roma'nın bir eyaleti olur.

MS III. yy'da Kapadokya'ya Hıristiyanlar gelir ve bölge onlar için bir eğitim ve düşünce merkezi olur. 303-308 yılları arasında Hıristiyanlara uygulanan baskılar iyice artar. Fakat Kapadokya baskılardan korunmak ve Hıristiyan öğretiyi yaymak için ideal bir yerdir. Derin vadiler ve volkanik yumuşak kayalardan oydukları sığınaklar Romalı askerlere karşı güvenli bir alan oluşturur.


düzenle Ayın tarihi eseri
Westminster Sarayı, ya da Parlamento Binası (İngilizce: Palace of Westminster, Houses of Parliament) (Vestminster okunur) Birleşik Krallık'ta, Avam Kamarası ve Lordlar Kamarası'ndan oluşan İngiliz Parlamentosu'na ev sahipliği yapan yapıdır. Saray, Westminster semtinde Thames Nehri'nin kuzey yakasında, Whitehall'da bulunan diğer kamu binalarının yakınında yer alır.

Sarayın mimarî yapısı ve düzenlemesi oldukça karmaşıktır. Yaklaşık 1.100 odası, 100 merdiven çıkışı ve toplamda 4.8 kilometreyi bulan uzun koridorları vardır. Yapının büyük bölümüm 19. yüzyılda yapılmış olmasına karşın, bugün katafalk törenleri gibi bazı etkinliklerin düzenlendiği Westminster Hall ve Jewel Kulesi'si gibi tarihi bölümlerde hala ayaktadır.

Westminster Sarayı'nın ve çevresinin kontrolü yüzyıllar boyunca Kraliçe'nin temsilcileri tarafından sağlanmış ancak daha sonra Kraliyet ile hükûmet arasında yapılan bir anlaşmayla yönetim, 1965 yılında Kamaralara verilmiştir. Buna karşın, bazı özel kraliyet odaları hala bu özel muhafızlarca korunmaktadır.


düzenle Bunları biliyor muydunuz?
  • Orta Asya Türklerinde savaşçıların mezarlarının etrafına öldürdüğü düşman sayısınca balbal dikildiğini
  • İdil Bulgarları'ın ilk Türk-İslam devleti olduğunu
  • Göktürkler'in Türk adını siyasi olarak kullanan ilk Türk devleti olduğunu
  • Harezmi'nin Hesab-ül Cebir vel-Mukabele kitabının, matematik tarihinde 1. ve 2. dereceden denklemlerin sistematik çözümlerinin yer aldığı ilk eser olduğunu
  • Mozart'ın 35 yıllık ömrüne 626 eser sığdırdığını
Daha fazlası...
düzenle İlgili portaller
düzenle İlgili vikiprojeler



düzenle Gündemdeki resim
düzenle Seçkin ve kaliteli içerik
Seçkin maddeler Eski seçkin maddeler Kaliteli maddeler Seçkin listeler
Seçkin resimler
Daha fazlası…
düzenle Tarihte bugün

Tarihte bugün

25 KasımKadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü

düzenle Kardeş projelerde tarih
düzenle Diğer portaller
I. Dünya Savaşı • Afrika • Amerika Birleşik Devletleri • Anime ve manga • Ankara • Antropoloji • Askeriye • Astronomi • Asya • Avrupa Birliği • Azerbaycan • Azerbaycan (İran) • BBC • Beşiktaş • Bilim • Bilim tarihi • Biyografi • Bizans İmparatorluğu • Bosna-Hersek • Caz • Cinsellik • Coğrafya • Çin • Dil • Din • Edebiyat • Enerji • Ermenistan • Eurovision • Evrimsel biyoloji • Felsefe • Feminizm • Fenerbahçe • Filistin • Fizik • Fransa • Futbol • Galatasaray • Güney Kore • Gürcistan • Harry Potter • Havacılık • Hinduizm • Hristiyanlık • Irak • İngiltere • İnsan hakları • İnternet • İran • İslam • İstanbul • İzcilik • İzmir • Japonya • Kazakistan • Kıbrıs • Kuveyt • Kuzey Kore • Kuzey Makedonya • Kültür • Lady Gaga • LGBT • Liberalizm • Madonna • Matematik • Medya • Meksika • Michael Jackson • Mustafa Kemal Atatürk • Müzik • Orta Doğu • Orta Dünya • Osmanlı İmparatorluğu • Otomobil • Özgür yazılım • Pakistan • Psikoloji • Rusya • Sanat • Simpsonlar • Sinema • Siyaset • Sosyalizm • Sovyetler Birliği • Spor • Suriye • Tarih • Teknoloji • Televizyon • Terörizm • Tıp • Tiyatro • Toplum • Türk Silahlı Kuvvetleri • Türk tarihi • Türkiye • Video oyunları • Yahudilik • Yıldız Geçidi