davra
Pak qiz
Hol
[tahrirlash]davra
davra I
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]dav-ra
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]DAVRA Bu ot tojik tilida arabcha davr ogiga (ARS, 265) tojikcha -a koʻshimchasini (ТжРС, 543) qoʻshib hosil qilingan; 'doira, guruh tarzida birlashgan kishilar’ maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 204).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
\a. bjjj — aylanish, aylana; davr, navbat
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]I Doyra shaklida tuzilgan saf yoki doira yasab, qurshov olib oʻtirgan kishilar yoki qoʻr tashlab oʻtirgan odamlar. ◆ Yaxshi yigit — davraning boshi. Maqol . ■■ ◆ Davra suv quygandek jimjit boʻlib qoldi. "Sharq yulduzi" . ◆ Davraga gʻalati sukut choʻkdi. O. Yoqubov, „Er boshiga ish tushsa“ . ◆ Oʻrmonjon Qurbon ota bilan Sidiqjonni sozandalar yalla qilayotgan davradan topdi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .
2 Shunday qurshovning oʻrtasidagi boʻsh joy. ◆ Juvon davrani uch aylanganidan keyin, oʻzi singari kiyingan bir yigitni tortadi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . ◆ Hayajonga tushib, nihoyatda chiroyli oʻynayotgan Badia davrani aylanib chiqdi. Mirmuhsin, „Meʼ-mor“ . ◆ Boʻri polvon qoʻllarini orqaga qilib, davra aylandi. T. Murod, „Qoʻshiq“ .
- Davra olmoq (yoki yasamoq, qurmoq) 1) doyra shaklida tizilmoq; qurshov olib oʻtir-moq. ◆ Sakkiz yuz odam har tarafdan davra olib, kiyikni tutmoqchi boʻldi. “Ertaklar” . ◆ Davra qurib oʻtirgan bazmchilarning hara-katlari, qiliqlari, boʻgʻiq nidolarini tasvirlashga til kifoya qilmaydi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Ayolshr kurash boʻlayotgan yerga kelib, davra olishdi. P. Tursun, „Oʻqi-tuvchi; 2) aylanib, doyra chizib uchmoq“ . ◆ Samolyot shahar ustida bir davra olib, koʻzdvn gʻoyib boʻldi. Nazarmat, „Joʻrlar baland“ .sayraydi. ◆ Qanday boʻldi ov, mening ishim, deb, Necha davra oldi olgʻir qushim, deb. "Murodxon" .
3 Maʼlum xususiyatiga koʻra uyushgan odamlar toʻpi, guruhi, toʻdasi; yigʻin. ◆ Olim-lar davrasi. Sanʼatkorlar davrasi. yash Men qishloqlik bir bola emasmanmi, bunaqangi katta olimlar davrasida birinchi boʻlishim edi, andak oʻngʻaysizlana boshladim. X. Toʻxta-boyev . Shirin qovunlar mamlakati. ◆ Ichka-rida, bir toʻp qizlar davrasida Zumrad oʻsma qoʻyiboʻtirardi. S. Siyoyev, „Otliqayol“ . ◆ Keyin, umuman, Zebo u davraga toʻgʻri kelmaydi. Sh. Xolmirzayev, „Ogʻir tosh koʻchsa“ .
4 Oʻyin, musobaqa, turnir va shu kabilarning bir quri; bir qur oʻyin, tur. ◆ Shaxmatchshar oʻrtasidagi musobaqaning birinchi davrasida birinchi oʻyin ham tugadi. Gazetadan . ◆ Jahon birinchiligi uchun kurash olib borayotgan xokkey komandalarining ikkinchi davra oʻyin-lari nihoyatda keskin oʻtmoqda. Gazetadan . ◆ Ikkinchi davra boshlandi. Mirhaydarning xoʻrozi gʻolib chiqdi. "Mushtum" .
5 Koʻp bosqichli saylov tizimida saylov-ning bir bosqichi. ◆ SaSiovning ikkinchi davrasi boshlandi.
6 toʻqm. Tanda qoʻyadigan aylanuvchi dastgoh.
7 din. etn. Marhumning guno^utarini yuvish uchun, janozadan ilgari toʻplanib oʻtkaziladigan marosim (bunda sadaqaga aj-ratilgan narsa marxumning yoshiga muvofiq qoʻldan qoʻlga oʻtkazib aylantiriladi).
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]davra II
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]dav-ra
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Badiiy miskarlikda barkash va laganlar ustiga tushiriladigan, maʼlum tartibga ega boʻlgan doira shaklidagi naqsh-lardan biri.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ДАВРА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]OʻTIL
Ruscha ru
davra
1 круг, кружок (напр. людей, кольцом окружающих кого-что-л.); ◆ ~ olib oʻtirmok, ~ qurib oʻtirmoq садиться в круг, садиться в кружок; ◆ ~ olib oʻramoq, ~ qurib oʻramoq окружать плотным кольцом; ◆ ~ qurmoq, ~ olmoq делать круг, становиться в круг;
2 спорт. круг, тур;
3 цикл;
4 рел. обряд очищения умершего от грешов.