kiyim
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ki-yim
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]KIYIM ' badanni berkitish uchun kiyiladigan, maxsus tikilgan mato'. ..bir yigit kiyimiga oʻtirgan chang-toʻzonni qohar edi (Abdulla Qodiriy). Bu ot qadimgi turkiy tilda ' badanni mato bilan qopla-' maʼnosini anglatgan käż— feʼlidan (Devon, III, 445) —(i)m qoʻshimchasi bilan yasalgan (ПДП, 392), keyin-chalik ä unlisi ye unlisiga (ДС, 295) va bu unli oʻz nav-batida i unlisiga, ż undoshi y undoshiga almashgan: käż-+ im = käżim > keyim > kiyim.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Badanni va tana aʼzolari-ni berkitish, yopish va shu bilan inson tanasini tashqi muhit taʼsiridan saqlash uchun kiyiladigan, asosan, mato va teri-dan tikib tayyorlanadigan narsalarning umumiy nomi. ◆ Ichki kiyim. Ustki kiyim. Bosh kiyim. Oyoq kiyim. Milliy kiyim. Ayol-lar kiyimi. m ◆ Top koʻchaning yuqori burcha-gida otining tizginini ushlagan holda, bir yigit kiyimiga oʻtirgan chang-toʻzonlarni qoqar edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Gul-nor.. qutilardan birini ochib, kiyimlari orasiga haligi doʻppini joylashtirdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Hovliqib, rus har-biy zobiti kiyimida shahzoda Isfandiyor kirdi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ .
2 ayn. kiyimlik. ◆ Bir kiyim atlas. Ikki kiyim duxoba sotib olmoq.
birlik | koʻplik | |
---|---|---|
Bosh kelishik | kiyim | kiyimlar |
Qaratqich kelishigi | kiyimning | kiyimlarning |
Joʻnalish kelishigi | kiyimga | kiyimlarga |
Tushum kelishigi | kiyimni | kiyimlarni |
O‘rin-payt kelishigi | kiyimda | kiyimlarda |
Chiqish kelishigi | kiyimdan | kiyimlardan |
Vosita kelishigi | kiyimla | kiyimlarla |
Antonimlari
[tahrirlash]КИЙИМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ot
[tahrirlash]kiyim (koʻplik kiyimlar)