tizim
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ti-zim
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Ip, sim va shu kabilarga terilgan narsa; shoda. ◆ Bir tizim marvarid. Bir ti-zim marjon. Bir tizim pomidor qoqi. Bir tizim qalampir. n ◆ Biz ishni choʻzmaslik uchun har quvurni alohida emas, ikki-uchtasini bir tizim qilib burab olar edik. P. Qodirov . Erk.
2 Bir soha, muassasa va shu kabilarga oid yoʻnalish, ish-faoliyat kabilar majmui. ◆ Bank tizimi. Xalk, taʼlimi tizimi. Xavf-sizlik tizimi. ■■ ◆ Mehnat vazirligi tizimida ishlayotganingizga ham ancha boʻlibdi. Tizim va uning joylardagi boʻlimlarida xotin-qizlarning faoliyati qanday? - Tizimimizda ishlayotgan xotin-qizlarning olib borayotgan ishlari yaxshi. "Mehnat" . ◆ Mamla-katimizning tashqi iqtisodiy munosabatlarida muhim oʻrin egallagan tashqi savdo tizimidagi tub oʻzgarishlar sust amalga oshirilmoqda. "Fan va turmush" .
3 Oʻzaro bogʻliq va uzviy tartibda boʻlgan narsa, hodisalar birligi, majmui. ◆ Barcha boʻgʻindagi davlat idoralari faoliyatining huquqiy asosi boʻlib xizmat qiladigan qonunlar tizimini barpo etish lozim. Gazetadan .
4 Oʻzaro bogʻliq qismlardan tashkil toptan tuzilma, ijtimoiy, siyosiy va b. jihatdan tuzilish shakli. ◆ Ular, bizga maʼlum sabablarga koʻra, "Markaz" deb ataluvchi eski tizimdan nihoyatda bezillab qolishgan. Gazetadan . ◆ Jumhuriyatlarda bugun mutдфqo bir-biriga oʻxshamaydigan turli xil ijtimoiy-siyosiy tizimlar vujudga kelmoqda. Gazetadan .
5 Biror ish-faoliyatni tashkil etish, amalga oshirishning shakl va tartib-qoidalari majmui. Baholashning reyting tizimiga oʻtildi. "Maʼrifat". ◆ ..mehnat unum-dorligini taʼminlovchi omillarning mun-tazam tizimini yaratish tarafdorimiz. Gazetadan .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТИЗИМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]tizim
Ruscha ru
tizim
1 связка; нитка; колье; ◆ bir tizim qalampir связка стручкового перца; ◆ bir tizim marvarid нитка жемчуга.
2 система; сфера; область; ◆ bank tizimi банковская система.
3 система; последовательность; совокупность; целостность; ◆ qonunlar tizimi система (совокупность) законов; ◆ qonunchilik tizimi законодательная система.
4 система; режим; строй; устройство; ◆ kapitalistik tizim капиталистическая система (капиталистический строй).
5 система; последовательность; порядок; ◆ Baholashning reyting tizimi рейтинговая система оценки; ◆ ish-harakat tizimi последовательность действий.