Mine sisu juurde

Porvoo

Vikipedii-späi
Porvoo (veps. i suom.)
Borgå (roč.)
Lidnanznam
Valdkund Suomenma
Eläjiden lugu (2024) 51,621 ristitud
Pind 2,139,82 km²
Porvoo (veps. i suom.) Borgå (roč.)
Pämez' Jani Pitkäniemi
(2024—)
Telefonkod +358-(0)19
Aigvö tal'vel UTC+2,
kezal UTC+3


Lidnankundan sijaduz agjas i valdkundas (2020)

Porvoo (mugažo suomen kelel, virktas [ˈporʋoː]; ročin kelel: Borgå [ˈbɔrːɡoː]) om Suomenman lidn da lidnankund valdkundan suvirandanno, Udenma-provincijas. Se om valdkundan 19. lidn eläjiden lugun mödhe.

Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan aigkirjas läz 1380. vot lidnan oiktusidenke, se om kahtenz' lidn Suomenmas vanhuden mödhe Turkun jäl'ghe. Lidnan suomen nimi om kal'k ročin nimespäi. Nimituz znamoičeb ročikš «lidnuz jogel»: borg «lidnuz (zamk)», å «jogi».

Vn 1760 lidnan kaks' koumandest paloi. Vanh lidn om kaičenus tähäsai, se om puine tobjimalaz. Vl 1809 Borgon suim vahvišti Suomenman rahvahan avaron avtonomijan, se kändihe necen rahvahan ezmäižeks valdkundanvuiččeks formaks istorijas.

Porvoo šingotase «Neste»-kompanijan kivivoin ümbriradmižen tegimel, «Borealis»-kompanijan polietilenan i polipropilenan tehmižel, vilugoitimiden fabrikal, turizmal. Elektromašiništon Ensto-kompanijan päfater i tegim oma saudud lidnas.

Geografijan andmused

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Lidn sijadase ühtennimižen jogen randoil, Suomen lahten mero om vižtoštkümnes kilometras suvhe.

Matkad Hel'sinkin röunhasai om 30 km päivlaskmha-suvipäivlaskmha E18-avotel. Toine lähembaine lidn om Loviis 37 km päivnouzmha.

Vn 2022 andmusiden mödhe lidnankundan pind om 2 139,82 km², sidä kesken kuivma — 654,56 km², meri — 1 475,10 km², vezi da sokaz tahond ottas 10,16 km².

Lidnankundan kart ende erigoittud kundoidenke (2023)

Porvoon municipaline suim kogoneb 51 ezitajaspäi.

Edeližed lidnan pämehed oma Jukka-Pekka Ujula (eloku 2009 — 2023), Per-Hokan Slotte (Per-Håkan Slotte, 1995−2006).

Vl 1980 lidnankundan eläjiden lugu oli 38 296 ristitud, vl 2000 — 44 969 ristitud, vl 2010 — 48 768 ristitud, vl 2020 — 50 361 ristitud. Kaikiš suremb kundan ristitišt om nügüd'.

Vn 2011 Suomenman rahvahanlugemižen andmusiden mödhe suomen kel' om mamankeleks 64,6 % täht lidnalaižišpäi, ročin kel' — 30,1 % (vl 1960 oli 54,7 %), toižed keled — 5,4 %.