peupe
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « pŏpŭlus » (« populus ») (minme sinse)
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /pøːp/ /pœp/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pøːp/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]peupe omrin
- (mot d’ politike) nouzome trope di djins k' ont bråmint des sacwès e cmon, et tuzer k' i vnèt d' on minme sitok.
- C' esteut on peupe fir et virlixh — Albert Lovegnée (fråze rifondowe).
- Li walon, c' est l' cocsant lingaedje d' on peupe d' ovrîs — Camille Gaspard (fråze rifondowe).
- On djoû - on djoû d' blankès fiesses, èn amdjoû ?- Les peupes Vos vénront dire bondjoû, Yet Vos dmander sacwants ptits contes; Pinsez k' Vos lzî såroz responde ? — Franz Dewandelaer (fråze rifondowe).
- Si l' umanité etire si pleut rtrover dins on viyaedje di cint djins, tot wårdant totes les proporcions inte les — ?., ça freut ene rude cofrereye ! — Louis Baijot (fråze rifondowe).
- classe des ptitès djins, en on payis.
- On inme mî l' zûnmint des moxhes ås tchetoeres ki l' ci des assimblêyes do peupe — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Et dvins l’ peupe, divins l’ peupe sortot,
Li feme si bate po l’ ametou,
Po ci-la k’ ele adôre, cwand minme,
K’ i fåt s’ siplinkyî po l’ aveur— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.35, “Battaye di Feumme !” (fråze rifondowe). - A ç' moumint la, les signeurs estént co mwaisses do peupe, et les payizans estént tertos des sieves — Gaston Lucy (fråze rifondowe).
- Li befrwè, c' esteut l' åbarone des libertés do peupe — Mariette Chinon (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- assimblêye do peupe: rabindlaedje di revinteus, di socialisses.
- On inme mî l' zûnmint des moxhes ås tchetoeres ki l' ci des assimblêyes do peupe — Motî Forir (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]- peupler, peuplaedje, peuplåcion, peupmint / peuplumint, peuplåde
- ripeupler, ripeuplaedje, ripeuplåcion, ripeupmint
- dispeupler, dispeuplaedje, dispeuplåcion, dispeupmint
- peuprece
Sinonimeye
[candjî]- (classe di djins nén bordjoes et nén nôbes): Tîce-Estat
Mots d’ aplacaedje
[candjî]- peupe-sipata
- måjhon do peupe: såle di fiesse sovint askepyî påzès socialisses.
Ortografeyes
[candjî]E rfondou walon :