Hu (veye)
Apparence
Hu (a Mouhå et les ôtes viyaedjes tot åtoû, on prononce Hë (/hœ/) riscrît e sistinme Feller «Heu» aschoûtez lu; F. Huy, nl. Hoei), c' est èn ancyin ptit ban del Walonreye, divnou intité, el province di Lidje.
Mwaissès dnêyes
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Limeros del posse :
- asteure : 4500.
- davance : 5200.
- Limero diyalectolodjike : H 1; mwaisse pont d' l' A.L.W.
- Arondixhmint : Hu (mwaisse veye d' arondixhmint)
- Lomaedje et spotaedje des djins :
- Lomaedje : Hutwès, Hutwesse[1]; (F. Hutois).
- Sipotaedje Schitåd-e-Mouze (hitâd-è-Moûze).[2]
- Tcherå
- Tchamp d’ Côroe (Côrû)
- Pire ås Troes Potales
- Li Bassinea (Bassinia)
- Li Pontea (Pontia)
- Li Tchestea (Tchestia)
- Sol Grand-Plaece (sol Grond-plèce)
- Å Tiyoû (Â tiyou)
- Inte-deus-Poites (Inte-deus-pwètes), Li Poite des Aveules (Pwète des aveules)
- Sint-Cwelin
- Les vegnes (les végnes)
- Falijhe (Falhize)
Djeyografeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Hu est raiwé d' Mouze, ey des aiwes di Mouhagne et Hoyou ki s' î vnèt egoliner dins Mouze.
Ci sreut cisse dierinne rivire, Hoyou, k' åreut dné l' no del veye di Hu.
Istwere
[candjî | candjî l’ côde wiki]E 1066, les Bordjoes ont bén vlou rbasti Hu (k' aveut broûlé) s' il avént des droets. Ç' a stî l' prumire tchåte wice kel Prince-Eveke a ricnoxhou des droets azès bordjoes.
A vey
[candjî | candjî l’ côde wiki]Les cwate merveyes di Hu -avou des mots ki fwaiynut rima:
- li coledjåle, avou si Rondea (ene rôze k' est dins l' tour).
- li Pontea (li pont so Mouze).
- li Bassinea (li fontinne del grande plaece).
- li Tchestea (Citadele, li fôrt di Hu).
On radjoute
- li monumint da "Li Bea" (Joseph Lebeau)
Tuzance walone
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Soces pol walon :
- Sicrijheu e walon :
- Robert Boxus a scrît ene pårt di si ouve e notant l' accint di Hu (sapinse k' i n' dit lu-minme).
- Accint do walon :
- li betchfessî ea est sol cogne namurwesse (-ia), çou ki n' egzistêye ki la, po les veyes ki sont dins l' Province di Lidje : pontia, tchestia, bassinia
- Li betchfessî ea est sol cogne lidjwesse (è) : plèce
- Li betchfessî å s' î prononce "â" : hitâd
Sourdants et pî-notes
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ cawete -wès.
- ↑ eployî divins Goliate.