Sonnet
Die term sonnet is afgelei van die Provençaalse woord "sonet" en die Italiaanse woord "sonetto"; beide beteken "klein liedjie". Sonnette as digvorm het hul oorsprong in Sisilië; die eerste sonnette het volgens oorlewering uit die pen van Giacomo da Lentini, notaris aan die hof van Frederik II in Palermo gekom. Dit het teen die dertiende eeu die norm geword om na 'n gedig met 14 lyne, 'n streng rymskema en logiese struktuur te verwys as 'n sonnet.[1] Die konvensies aangaande sonnette het deur die eeue heen gegroei en verander.
Die Italiaanse sonnet bestaan uit 14 versreëls. Die eerste agt versreëls (oktaaf) het 'n beeld en die laaste ses versreëls (sekstet/sestet) 'n toepassing van die beeld.
Die Engelse/Shakespeare sonnet bestaan uit veertien versreëls, elk met vyf jambiese versvoete
v/ | v/ | v/ | v/ | v/ v = onbeklemtoonde lettergreep; / = beklemtoonde lettergreep.
Die uiterlike bou van die Engelse sonnet is as volg:
• drie kwatryne met die volgende rymskema: abab cdcd efef (kruisrym)
• 'n koeplet met die rymskema: gg (paarrym)
Hier kry ons geen beeld en toepassing nie, maar 'n geleidelike opbou tot 'n hoogtepunt in die slot (koeplet).
Bronne
[wysig | wysig bron]- Letterkundegids graad 10, Moria-publikasie
