Tampa
 Tampa | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  Estaos Xuníos | ||||
| Estaos |  Florida | ||||
| Condáu | condáu de Hillsborough | ||||
| Tipu d'entidá | ciudá de los Estaos Xuníos | ||||
Mayor of Tampa, Florida (en)  | Jane Castor | ||||
| Nome oficial | Tampa (en) | ||||
| Nome llocal | Tampa (en) | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 27°56′51″N 82°27′31″W / 27.9475°N 82.4586°O | ||||
  Tampa Tampa (los EE.XX.)  | |||||
| Superficie | 453.805005 km² | ||||
| Altitú | 30 m[1] | ||||
| Demografía | |||||
| Población | 384 959 hab. (1r abril 2020) | ||||
| Porcentaxe | 100% de condáu de Hillsborough | ||||
| Densidá | 848,29 hab/km² | ||||
| Viviendes | 156 705 (31 avientu 2020) | ||||
| Más información | |||||
| Fundación | 1823 | ||||
| Prefixu telefónicu |
813 | ||||
| Estaya horaria | UTC−05:00 | ||||
| Llocalidaes hermaniaes | Le Havre, Agrigento, Granada, Veracruz, Barranquilla, Uviéu, Esmirna, Córdoba y Asdod | ||||
| tampagov.net | |||||
 | |||||
Tampa ye una ciudá de los Estaos Xuníos asitiada nel condáu de Hillsborough, na costa oeste de Florida y sede del condáu. Según censu de 2005, la población dientro de les llendes de la ciudá algama la cifra de 333.040 habitantes, acordes col censu de 2006.,[2] ocupando la tercera posición na Florida, detrás de Jacksonville y Miami. Tampa forma parte del área metropolitana conocida como Tampa Bay o Bahía de Tampa, integrada por Tampa, St. Petersburg, Clearwater nel que viven un total de 2,5 millones de persones y que la convierte nel segundu mayor ensame urbanu del estáu y el tercer llugar en tol Sureste de Estaos Xuníos.
Historia
[editar | editar la fonte]La pallabra "Tampa" ye un vocablu d'aniciu nativu usada polos primeros esploradores europeos para designar esta zona. El so significáu paez ser "astielles de fueu" en llingua Calusa, tribu norteamericana. Otros historiadores entienden que'l significáu d'esta pallabra vien a ser "llugar de munches astielles".
N'abril de 1528 la fallida espedición de Narváez llega a les cercaníes de Tampa cola intención de fundar una colonia. Tan sólo una selmana depués abandonen el proyeutu depués d'escuchar comentarios sobre tierres más riques allugaes al norte por parte de los propios nativos. Doce años más sero, un sobreviviente de la espedición, llamáu Juan Ortiz ye rescatáu por Hernando de Soto. Por dalgún tiempu respetóse un tratáu de paz colos indios locales y establecióse un pequeñu puestu d'avanzada, abandonáu tamién al quedar claro que'l área nun yera rica en metales preciosos y que los indios nativos nun taben interesaos en convertise al Catolicismu.
Cuando Gran Bretaña adquier la Florida en 1763, la bahía tomó'l nome de Hillsborough Bay, n'honor a Lord Hillsborough, Secretariu d'Estáu pales Colonies.
España transfier la Florida a los Estados Xuníos en 1821 (pol Tratáu Adams-Onís). Foi constituida una Reserva indíxena no que ye güei North Tampa. Col fin de establecer un firme control de los Estados Xuníos en tol sur de la Florida, entós una vasta zona pantanosa con amplia población de nativos seminola, foi instauráu en 1823 un puestu militar ("Cantonment Brooke") onde s'atopa güei'l Tampa Convention Center nel Downtown Tampa por parte de los Coroneles George Mercer Brooke y James Gadsden. En 1824 el puestu militar ye rebautizáu col nome de Fort Brooke, de vital importancia nes Guerres Seminoles. La villa de Tampa entamó a espardese alredor del fuerte. A esceición de dos cañones amosaos güei nel campus de la Universidá de Tampa, el resto d'esti fuerte desanicióse.
Tampa foi incorporada el 18 de xineru de 1849 con 185 habitantes (excluyendo al personal militar asitiáu en Fort Brooke). El primer censu tuvo llugar en 1850 cuando Tampa-Fort Brooke contaben yá con 974 residentes. Tampa foi reincorporada como ciudá'l 15 d'avientu de 1855 y Judge Joseph B. Lancaster convirtióse nel so primer alcalde en 1856. Nel tiempu de la Guerra Civil, Fort Brooke foi ocupada poles tropes de los Confederaos y foi declarada una llei marcial en Tampa. En 1862 cañoneros de la Unión bombardeen la ciudá na Batalla de Tampa. Fuerzes de la Unión tomen Fort Brooke en mayu de 1864 y ocupen la ciudá hasta l'añu siguiente.
En 1883 fueron descubiertos yacimientos de fosfatu en Bone Valley rexón cerca de Tampa. Tampa ye actualmente unu de los principales esportadores mundiales de fosfatu. El ferrocarril de Henry B. Plant llega a la ciudá poco después, permitiendo el desarrollu bayurosu de la industria pesquera.
En 1885 la Cámara de Comerciu de Tampa convence a Vicente Martínez Ybor pa treslladar les sos operaciones de tabacu manufacturáu dende Key West hacia Tampa. La llegada del ferrocarril a Tampa permitió que la industria tabaquera continuara ganando puxu, facilitando'l movimientu de productos ente ente la ciudá y Key West. La proximidá a Cuba permitía importar tabacu fácilmente per mar y distribuilu en ferrocarril al restu del mercáu d'Estaos Xuníos[3]. El distritu d'Ybor City foi edificáu p'afayar les nueves fábriques y los sos obreros. Tampa pronto se convierte nel principal centru de producción tabacalera. Miles dinmigrantes italianos (la mayor parte d'ellos procedentes d'Alessandria Della Rocca y Santo Stefano Quisquina, dos pequeños poblaos sicilianos colos que Tampa caltenía una estrencha rellación) y cubanos llegen a Tampa pa trabayar nes sos fábricas. Al calor de la industria tabaquera de Tampa llegaron un buen númberu d'asturianos, algamando en dellos casos puestos importantes como empresarios (una buena riestra d'apellíos asturianos puen rastrexase nos anicios de la industria tabaquera de Tampa: Pendás, Arango, Cuesta, Vega, Caso, …). Afalaos pola necesidá d'ayuda mutua y col exemplu y el sofitu del Centru Asturianu de L'Habana fundaríen otru Centru Asturianu (en 1902) que rivalizaría col Centro Español (más dedicáu a facer una política nacionalista y patriótica qu'a la atención de los sos asociaos)[4]
Henry B. Plant construye en 1891 el luxosu hotel Tampa Bay Hotel, convertíu más sero na Universidá de Tampa cuando s'establez en 1933 como'l primer institutu d'enseñanza superior de Tampa.
La Universidá del Sur de la Florida foi inaugurada en 1956.
Tampa y la Guerra de Cuba
[editar | editar la fonte]Tampa foi un centru d'embarque pales tropes norteamericanes demientres la Guerra de Cuba. El Teniente Coronel Teddy Roosevelt y los sos "Rough Riders" formaron parte de los 30.000 homes estacionaos en Tampa en plan d'entrenamientu. A lo llargo del tiempu que duró la guerra los enfrentamientos ente la comunidá cubana y española fueron habituales en Tampa, yá que se vivía con una gran intensidá pola cercanía de los escenarios bélicos y los sentimientos patrióticos de les dos comunidaes.
En 1904 miembros de l'asociación civil local "Ye Mystic Krewe" "invadieron" la ciudá por vez primera, estableciendo dende entós el Gasparilla Pirate Festival. Poco enantes dos furacanes de categoría 4 acutieron Fort Brooke hasta cuasi destruila dafechu y en 1921 otru de categoría 4 pasó por Tampa.
La bolita y la mafia
[editar | editar la fonte]L'illegal xuegu de llotería conocíu como bolita fízose bien famosu ente les clases trabayadores y populares de Tampa, especialmente n'Ybor City, onde apaecieron varios salones de xuegu. Ye asina como apaecen na ciudá varias facciones del llamáu "crimen organizáu". El primer "capo" del mundu del hampa en Tampa foi Charlie Wall, pero varies aiciones criminales encumaren col afitamientu del control por parte del mafiosu sicilianu Santo Trafficante y la so facción na década de 1950. Depués de morrer de cáncer en 1954, el control pasó a manes del so fíu Santo Trafficante, Jr., qu'estableció aliances con families en Nueva York espardiendo'l so poder per tola Florida hasta la Cuba de Batista.
Demografía
[editar | editar la fonte]La ciudá de Tampa creció aína, cola incorporación de 150.289 nuevos residentes solamente de 1950 a 1960, aunque sólo creció en 2.600 personas de 1960 a 1970. Tampa perdió cerca de 9.000 habitantes de 1970 a 1980, (población: 271.523) y vio un nuevu xorrecimientu de la población con un censu estimáu de 352.285 pa 2010.
El mayor puxu de la ciudá algamóse cola incorporación y xorrecimientu de New Tampa qu'entamó en 1988 cola amestadura de 24 milles cuadraes (na so mayoría área rural) ente la Interestatal 275 y la Interestatal 75.
Xeografía
[editar | editar la fonte]Tampa ta asitiada na costa oeste de la Florida, ente los 27°58'15" Norte y los 82°27'53" Oeste (27..464640).
La ciudá ta arrodiada per dos grandes mases de agua: Old Tampa Bay y Hillsborough Bay, dando llugar a la Bahia de Tampa, que s'abre finalmente hacia'l Golfu de Méxicu. El ríu Hillsborough desemboca na Bahia de Hillsborough, pasando direutamente frente al Downtown Tampa (centru de la ciudá de Tampa) y abasteciendo a Tampa colos sos principales fontes d'agua.
Según la oficina de censu de Estaos Cuníos (United States Census Bureau), la ciudá ocupa un área total de 441,9 km². D'ellos, 290,3 km² son terrestres y 151,6 km² (34.31%) ocupaes pol agua.
Ciudaes Hermanes
[editar | editar la fonte]Tampa tien como ciudaes hermanes a :
- Agrigento, talia
- Barranquilla, Colombia;
- Córdoba, Arxentina
- Grandada, Nicaragua
- İzmir, Turquía
- Le Havre, Francia
- Uviéu, España
- Camarines Sur, Filipines
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ URL de la referencia: https://it-ch.topographic-map.com/map-fq684s/Tampa/?zoom=19¢er=27.9475%2C-82.45714&popup=27.94767%2C-82.45723.
- ↑ http://www.theplanningcommission.org/library/onlinelibrary/reports/popest/pophousestim/folder.2006-08-15.6377746849/2006%20Est%20Report.pdf
- ↑ Lastra, Frank. Ybor City: The Making of a Landmark Town. 2006. University of Tampa Press.
- ↑ Ana Varela Lago: FROM PATRIOTISM TO MUTUALISM: THE EARLY YEARS OF THE CENTRO ESPAÑOL DE TAMPA, 1891-1903. Tampa Bay History. Winter, 1993.
Datos: Q49255
Multimedia: Tampa, Florida