Kvanju
| Kvanju | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
| 35°10′ şm. e. 126°55′ ş. u.HGYO | |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Sahəsi |
|
||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
|
||||
| Digər | |||||
| gwangju.go.kr | |||||
|
| |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Kvanju — Cənubi Koreyanın altıncı ən böyük metropoludur. Bu, mərkəzi hökumətin Daxili İşlər Nazirinin birbaşa nəzarəti altında olan təyin edilmiş bir böyük şəhərdir. Kvanju böyük şəhərə yüksəldiyi və Cənubi Çolla əyalətindən müstəqil olduğu üçün əyalət ofisi 2005-ci ildə Muan qraflığının cənubundakı Namak kəndinə köçənə qədər şəhər həm də Cənubi Çolla əyalətinin paytaxtı idi.
Adı "işıq" mənasını verən Kvan (kor. 광) və "vilayət" mənasını verən Ju (주; 州) sözlərindən düzəlib. Kvanju tarixən Muju (무주; 武州) kimi qeydə alınmışdır. Kənd təsərrüfatı Çolla bölgəsinin mərkəzində yerləşən şəhər həm də zəngin və müxtəlif mətbəxi ilə məşhurdur.
Tarixçə
[redaktə | mənbəni redaktə et]Şəhər eramızdan əvvəl 57-ci ildə qurulmuşdur. Üç Koreya Krallığı dövründə Pekçenin inzibati mərkəzlərindən biri idi.1929-cu ildə, İmperator Yapon hökmranlığı dövründə, şəhərdəki koreyalı və yapon tələbələri arasında qarşıdurma, müstəmləkə dövründə İmperator Yapon qəddarlığına qarşı böyük ümummilli üsyanlardan biri ilə nəticələnən regional nümayiş olan Kvanju Tələbə Müstəqillik Hərəkatına çevrildi.
Müasir sənaye Seula dəmir yolunun tikintisi ilə Kvanjuda quruldu. Əldə edilən bəzi sənaye sahələrinə pambıq tekstil, düyü dəyirmanları və pivə zavodları daxildir. 1967-ci ildə təyin edilmiş sənaye zonasının tikintisi sənayedə, xüsusən də avtomobil sənayesi ilə əlaqəli sektorlarda artımı təşviq etdi.
1980-ci ilin mayında Kvanjuda 12 dekabr 1979-cu il hərbi çevrilişin lideri Çun Du-hvana qarşı dinc nümayişlər keçirildi. Nümayişlər hərbi qüvvələr, o cümlədən Xüsusi Əməliyyatlar Komandanlığının elit bölmələri tərəfindən yatırıldı. Vəziyyət şiddətli basqılardan sonra gərginləşdi, nəticədə mülki əhalinin silah anbarlarına basqın etdiyi və silahlandığı Kvanju üsyanı baş verdi. 9 gün sonra qiyam yatırılan zaman yüzlərlə mülki şəxs və bir neçə polis qüvvəsi/əsgər həlak olmuşdu. 1987-ci ildə mülki qayda bərpa edildikdən sonra, hadisə qurbanlarının xatirəsini yad etmək üçün milli qəbiristanlıq yaradılmışdır.İndi Cənubi Koreya konstitusiyası Kvanju üsyanını Cənubi Koreya demokratiyasının kökü kimi qəbul edir.
1986-cı ildə Kvanju Çollonam-dodan ayrılaraq "Birbaşa İdarə olunan Şəhər"-ə (Jikhalsi) çevrildi və 1995-ci ildə "Böyükşəhər"-ə (Qvanqyeoksi) çevrildi.
Pekçe krallığı və Şilla krallığı arasındakı qədim rəqabət, eləcə də 20-ci əsrin 2-ci yarısında siyasi liderlər tərəfindən Qyonsan (ing. Gyeongsang)bölgəsinə verilən qərəzli prioritet kimi müxtəlif amillərə görə Kvanju sol təmayüllü siyasətçilər və sələfləri ilə yanaşı Koreyanın liberal Demokratik Partiyasının, eləcə də mütərəqqi Ədalət Partiyasının əsas qalasıdır.
Kvanju 2002 FİFA Dünya Kuboku, 2015 Yay Universiada Oyunları[2], 2019 Dünya Su İdmanı Çempionatı kimi bir çox idman tədbirləri keçirdi.
İnzibati bölmələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kvanju 5 rayona ("Qu") bölünür.
| Xəritə | Ad | Koreyaca | Hança | |
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Rayonlar | ||||
| Buk Rayonu | 북구 | 北區 | ||
| Don Rayonu | 동구 | 東區 | ||
| Qvansan Rayonu | 광산구 | 光山區 | ||
| Nam Rayonu | 남구 | 南區 | ||
| So Rayonu | 서구 | 西區 | ||
Din
[redaktə | mənbəni redaktə et]2015-ci ilin siyahıyaalınmasına əsasən, əhalinin 9,5%-i Buddizmi, 28,7%-i Xristianlığı (20%-i protestantlıq və 8,7%-i katoliklik) etiqad edir. Əhalinin 61%-i dinsizdir.
Əhali
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kvanjunun 1960-cı ildən 2016-cı ilə qədər əhali sayındakı dəyişiklik:
| İl | Əhali |
|---|---|
| 1960 | 409,283 |
| 1966 | 532,235 |
| 1970 | 622,755 |
| 1975 | 737,283 |
| 1980 | 856,545 |
| 1985 | 1,042,508 |
| 1990 | 1,139,003 |
| 1995 | 1,257,636 |
| 2000 | 1,352,797 |
| 2005 | 1,417,716 |
| 2010 | 1,475,745 |
| 2016 | 1,500,621 |
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ https://kosis.kr/statHtml/statHtml.do?orgId=101&tblId=DT_1B040A3&checkFlag=N.
- ↑ "Cənubi Koreyanın Kvanju şəhərində keçirilən Tələbələrin XXVIII Ümumdünya Yay Universiadasında Azərbaycan Respublikasının idmançıları və onların məşqçiləri üçün yüksək nəticələrə görə mükafatların müəyyən edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 23 iyul 2015-ci il tarixli Sərəncamı" (az.). president.az. 23 iyul 2015. 2017-06-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-25.
