39°31′15″ şm. e. 46°01′56″ ş. u.HGYO

Sisian

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Sisian
Gerb
Gerb
39°31′15″ şm. e. 46°01′56″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 9 km²
Mərkəzin hündürlüyü 1.600 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 14.894 nəf.
Rəsmi dili
Digər
sisian.am
Xəritəni göstər/gizlə
Sisian xəritədə
Sisian
Sisian
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sisian[1][2][3] və ya Qarakilsə[3][4][5] — Ermənistan Respublikası ərazisində şəhər. Sisian rayonunun mərkəzi.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qarakilsə şəhərindən İrəvan şəhərinə qədər olan məsafə 217 km-dir.[6]

Qarakilsə İndiki Sisyan rayonun mərkəzi, şəhərtipli qəsəbəsidir. 1590-cı ildə tərtib edilmiş «İrəvan əyalətinin müfəssəl dəftəri»ndə[7], Qafqazın 5 verstlik xəritəsində[8] qeyd edilmişdir.

Kəndin adı ərazidəki albanlara məxsus qara rəngli kilsənin adı əsasında yaranmışdır. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.

Ermənistan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin 02.03.1940-cı il fərmanı ilə adı dəyişdirilərək Sisavan, sonradan Sisyan adlandırılmışdır.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ermənilərlə yanaşı burada 1831-ci ildə 63 nəfər, 1873 - cü ildə 197 nəfər, 1886-cı ildə 297 nəfər, 1897-ci ildə 481 nəfər, 1914 - cü ildə 866 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[9].

1918-ci ildə azərbaycanlılar erməni təcavüzünün qurbanı olmuşdur. Az bir qismi sağ qalaraq canlarını qurtara bilmişdir. 30-cu illərin ortalarında azərbaycanlılar deportasiya olunmuşdur. Hazırda ermənilər yaşayır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Сисиан // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VIII ҹилд: Прадо—Спринт. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1984. С. 460.
  2. ↑ Ермәнистан ССР хәритәси // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. IV ҹилд: Елдәҝәз—Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. С. 96–97.
  3. ↑ 1 2 Azərbaycan Respublikası Dövlət Torpaq və Xəritəçəkmə Komitəsi tərəfindən Bakıda nəşr olunmuş Azərbaycan Respublikasının Fiziki Arxivləşdirilib 2016-08-12 at the Wayback Machine və Siyasi Arxivləşdirilib 2017-05-10 at the Wayback Machine xəritələri
  4. ↑ PDF versiyası, səh. 93. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  5. ↑ Eldar İsmayıl. "Ermənistan türklərinin 1988-ci il soyqırımı" (yenidən işlənmiş ikinci nəşri); Redaktor: Arif Məmmədli. Bakı, "Səda" nəşriyyatı, 2014. ISBN 5-86874-125-0. səh.227
  6. ↑ "Qarakilsə". 2012-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-30.
  7. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.183
  8. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s. 117
  9. ↑ erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931) Arxivləşdirilib 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831-1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.76-77, 146-147
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Sisian&oldid=7259447"